Azerbaycan asıllı Kastamonu Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Çağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Vüsale Musalı, 1915 olaylarına ilişkin Ermeni iddialarına karşı Rus belgelerinin büyük önem taşıdığını söyledi.
Birinci Dünya Savaşı yıllarında Rusya Bilimler Akademisince oluşturulan bir ekibin Doğu Anadolu'ya gönderildiğini belirten Musalı, "Bu ekip bölgeden aldığı çok sayıda kıymetli eseri koruma adıyla Rusya'ya götürmüştür. Söz konusu eserler St. Petersburg Doğu Yazmaları Enstitüsünde 'Van Koleksiyonu' adıyla muhafaza edilmektedir." dedi.
Bu ekibin amaçlarından birinin Doğu Anadolu'daki Ermeni varlığını kanıtlamak olduğunu vurgulayan Musalı, "Bölgedeki kültürel varlıkları ortaya çıkararak bölgenin aslında Ermenilere ait olduğunu kanıtlamak istiyorlardı ama bölgede ortaya çıkarılan 1279 eserin sadece yüzde 2'lik kısmının Ermenice olduğu ortaya çıktı" dedi.
Raporların soru cevap kısmında Ermeni iddialarını çürütecek bölümler yer aldığını anlatan Musalı şöyle devam etti:
"Görevli akademisyene, 'Van'ı kim bu hale getirdi?' denildiğinde, Ermeni ve Rus askerlerinin getirdiği belirtiliyor. Ermeni akademisyen S. Ter-Avetisyan ise özellikle Van bölgesi ve Bitlis'te araştırma yaptığında Türk askerlerinin cesetlerinin kokusundan durulmayacak kadar kötü olduğu için o bölgede duramadığını söylüyor. Oradaki büyük bir şahsi kütüphanenin yakılıp yıkıldığını kayda geçiriyor.
Doğu Anadolu'nun bütün sokaklarının parçalanmış İslami eserlerin yazmalarıyla dolu olduğu yazmakta. Rus ve Ermeni oryantalistlerin hazırladığı bu raporlar, bugün gündeme getirilen Ermeni soykırımı iddialarını da çürütmektedir. Raporlarda camilerin tuvalete dönüştürüldüğü de yer alıyor.
Soykırım yapıldıysa bu vahşeti kimler yapıyordu? Bu vahşet Türklerin dilinden değil, Rus ve Ermeni oryantalistlerin dilinden Rusya Bilimler Akademisinin kayıtlarına geçiyor. Camilerin durumunu da fotoğraflamışlardır. Bunlar da hala durmaktadır."
"Uydurma soykırım meselesi, Ermeni ve Rusların kendi belgeleriyle inkar ediliyor"
Musalı, "Rusya Bilimler Akademisinin raporlarında Ermenilerin yok edildiğine, öldürüldüğüne dair bir cümle bile göremiyoruz. Bilakis Türk askerlerinin cesetlerinin olduğu anlatılıyor. Kütüphanelerin yakıldığı, yazma eserlerin sokaklar boyunca dağıldığı anlatılıyor. Kendi elleriyle belgelere geçirmiş bulunuyorlar. Uydurma soykırım meselesi, Ermeni ve Rusların kendi belgeleriyle inkar ediliyor." diye konuştu.
O dönem Türkiye'den kaçırılan eserlerin Türklerin kültürel mirası olduğunun altını çizen Musalı şunları kaydetti:
"2015 yılında Rusya'ya bir araştırma için gittiğimde elime bir katalog geçti. Çok dikkatimi çekti. Bu eserlerle ilgili literatürde sadece bir cümle yer almakta. Bunun Türkiye için önemli olduğunu düşündüm ve inceledim.
İade edilmesi de ikili anlaşmalar kapsamında mümkündür. Bugün Kültür ve Turizm Bakanlığı bu koleksiyonu almaya yönelik bir çalışma başlatırsa nerede bulunduğu belirlendi, gerekli yardımı seve seve yaparım."