Deyrizor
Rejim güçlerinin iç savaş boyunca hava saldırıları, topçu ateşi ve ağır silahlarla yaptığı bombardımanlar nedeniyle şehirdeki binalarla altyapı tamamen harabeye döndü.
Yıllarca temizlenmeyen enkaz yığınları ve savaşın izleri, Deyrizor halkının yaşadığı trajediyi gözler önüne seriyor.
AA, yıllar içinde harabeye dönen Deyrizor il merkezini görüntüledi.
"Burası bir zamanlar hayat doluydu, şimdiyse tamamen harabe"
Devrik Esed rejimi döneminde yaşadıkları acıları AA'ya anlatan Deyrizorlu Musa Muhammed Sultan, Beşşar Esed'in, yıllarca kendi halkına zulmettiğini söyledi.
Esed'in, İran destekli gruplarla Rusya'nın sağladığı silahları halkı üzerinde kullandığını ifade eden Sultan, "Yıkıldık, yerimizden edildik ve sefalet içinde bırakıldık. (Esed) Suriye'yi mahvetti, kendi halkını perişan etti. Şimdi hayatta kalmak için çırpınıyoruz." dedi.
Enkazın, kentin devrik rejim güçlerinin kontrolü altında olduğu süre boyunca kaldırılmadığından bahseden Sultan, "Şehrin ne hale geldiğine bakın. Burası bir zamanlar hayat doluydu, şimdi tamamen harabe. Geri dönenlerin karşılaştıkları yıkım korkunç." ifadesini kullandı.
Sultan, başta Esed olmak üzere Suriye halkına karşı suç işleyen herkesin yargı önünde hesap vermesi gerektiğini vurguladı.
Rejimin, halk üzerindeki otoritesini baskı ve korku yoluyla sağladığına işaret eden Sultan, "Allah Beşşar Esed'i affetmesin. Özgürlüğümüzü ve refahımızı sağlamak yerine, bizi bombaladı, evlerimizi yıktı, ailelerimizi yerinden etti, çocuklarımızla kardeşlerimizi tutukladı, hatta kadınlarımızı bile tutukladı." dedi.
Şimdi geleceğe umutla baktığını ifade eden Sultan, "Yeni hükümetten umutluyuz. İnşallah, Suriye yeniden canlanır ve gençlerimiz için aydınlık bir gelecek olur." diye konuştu.
"Esed, yıkımın başlıca sebebi"
Deyrizor'dan Ümmü Kasım da 30 yıldan fazla süre yaşadığı şehrin, önce terör örgütü DEAŞ sonra da rejim güçlerinin saldırıları sonucu yerle bir olduğunu söyledi.
Yoğun bombardımanlar neticesinde evini terk etmek zorunda kaldığını aktaran Kasım, rejimin yıkılmasının ardından memleketine dönüşünü şöyle anlattı:
"Altı yıl sonra buraya döndüğümüzde, evimizi tamamen yıkılmış halde bulduk. Roketler ve havan mermileriyle yerle bir olmuştu. Yıkıntıları temizledik ve sadece bir oda ile temel ihtiyaç alanını yeniden inşa edebildik. Şimdi bu odada 2 oğlum, eşleri ve çocuklarıyla birlikte yaşıyoruz."
Kentteki yıkımın başlıca sebebinin Esed olduğuna işaret eden Kasım, devrik liderin halkına karşı işlediği suçların hesabını vermesi gerektiğini belirtti.
Kasım, "İnsanlar şimdi geri dönmeye çalışıyor ama karşılaştıkları pahalılık ve kötü şartlar nedeniyle evlerini yeniden inşa edemiyor. Bu durumun tek sebebi Beşşar Esed." dedi.
Deyrizor'un önemi...
Deyrizor kent merkezinden başlayarak Suriye-Irak sınırına yakın Elbukemal ilçesine kadar olan bölgede, İran destekli gruplar yoğun varlık gösteriyordu.
İran Devrim Muhafızları, Irak üzerinden Suriye'ye ulaşan ikmal koridorunda Elbukemal üzerinden Deyrizor ili merkezine devam ederek ülkenin iç kesimlerine erişim sağlıyordu.
Fırat Nehri'nin doğusunda kalan Deyrizor topraklarının neredeyse tümü ABD destekli terör örgütü PKK/YPG'nin işgalindeyken, il merkezi ve diğer kırsal bölgeler ise devrilen Esed rejimi ve İran destekli grupların kontrolündeydi.
Çöken rejimin ordusu 6 Aralık'ta ülkenin doğusunda Irak sınırındaki Deyrizor ilinde konuşlu güçlerinin bazılarını çekmiş, il merkezini terör örgütü PKK/YPG'nın işgaline bırakmıştı.
Şam'ın kuşatılması ve Esed iktidarının çökmesinin ardından, rejimi deviren gruplar ve onlarla ortak hareket eden Deyrizorlu aşiret güçleri, Deyrizor il merkezi, Irak-Suriye sınır hattındaki Elbukemal ve Meyadin ilçelerinden PKK/YPG'yi çıkarmıştı.