Brüksel
Brüksel, yarın çok tartışmalı bir ismi ağırlamaya, tüm eleştirilere rağmen İsrail'den Dışişleri Bakanı Gideon Saar başkanlığındaki heyetle Ortaklık Konseyi toplantısı yapmaya hazırlanıyor.
AB Dışişleri ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Kaja Kallas'ın yarın Saar'la birlikte başkanlık edeceği toplantıya AB Komisyonunun Akdeniz'den sorumlu üyesi Dubravka Suica ve Birlik üyesi ülkelerin temsilcileri de katılacak.
AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen ise Rusya-Ukrayna Savaşı'nın 4. yıl dönümü için Kiev'de olacak.
Rusya'nın Ukrayna'da sivillere yönelik saldırılarına en çok ses yükselten Batılı liderlerden von der Leyen, 7 Ekim 2023'ten bu yana İsrail'e "açık çek" vererek Gazze'deki soykırıma ortak olduğu gerekçesiyle eleştiriliyor.
Bazı üye ülkeler, İsrail'e ticari ayrıcalıklar tanıyan Ortaklık Konseyi Anlaşması'nın, 2. maddesinde zikredilen "insan haklarına ve uluslararası hukuka bağlılık" şartı gerekçesiyle askıya alınmasını istiyor.
İrlanda ve İspanya, bundan bir sene önce, Şubat 2024'te von der Leyen'e İsrail ile Ortaklık Anlaşması'nın gözden geçirilmesi konusunda talepte bulunmuştu. Eski AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, bu konuda çaba sarf etmiş ancak sonuç alamamıştı.
Yeni Yüksek Temsilci Kallas ise 1 Aralık 2024'te görevi devralmasının ardından AB-İsrail Ortaklık Konseyini bir araya getireceğini duyurdu.
Yarınki toplantıda da başta İrlanda ve İspanya olmak üzere Slovenya, Belçika ve Malta gibi ülkelerin, 2. madde konusunu dile getirmesi, bazı üye ülkelerin ise İsrail'le ilişkilerin gerildiği Borrell döneminin ardından yeni bir sayfa açılmasını savunması bekleniyor.
Brüksel'de peş peşe düzenlenen toplantılar, protestolarda ise İsrail'e "mükafat" gibi sunulan toplantının boykot edilmesi, İsrailli yetkililere yaptırım uygulanması isteniyor.
AB'nin çeşitli kurumlarında çalışan yaklaşık 100 personel, 20 Şubat'ta Komisyon binasının önünde toplanarak toplantı öncesinde AB'ye politikasını değiştirme konusunda çağrı yaptı.
Zira uluslararası hukuk uzmanlarına göre, AB'nin 2011'de Suriye ile yaptığı gibi insan haklarına ve uluslararası hukuka bağlılığın ortadan kalkması gerekçesiyle bu tür anlaşmalarını askıya aldığı örnekler bulunuyor.
"AB, rotasını kökten değiştirmeli"
İnsan Hakları İzleme Örgütünün (HRW) AB kurumları nezdindeki temsilciliğini yapan Direktör Yardımcısı ve hukukçu Claudio Francavilla, toplantı öncesinde katıldığı basın toplantıları ve protestolarla bu konuda farkındalık oluşturmayı hedefleyen isimlerin arasında öne çıkıyor.
AA muhabirine açıklama yapan Francavilla, yarınki toplantının AB-İsrail Ortaklık Konseyi Anlaşması kapsamında düzenleneceğini, İrlanda ve İspanya'ya ek olarak 250'den fazla Avrupa Parlamentosu (AP) milletvekilinin de AB'yi "İsrail'in ciddi insan hakları ihlalleri" nedeniyle bu anlaşmayı askıya almaya davet ettiğini belirtti.
Anlaşmanın askıya alınması halinde yarın yapılacak toplantının da gerçekleşmesinin mümkün olmayacağını ancak mevcut şartlarda bunun önüne geçilemediğini anlatan Francavilla, HRW olarak bu nedenle toplantının belli konuların gündeme getirilmesi için kullanılması gerektiğini düşündüklerini ifade etti.
Francavilla, HRW olarak hazırlamakta oldukları basın bildirisinden şu kesitleri paylaştı:
"Apartheid ve soykırım eylemleri de dahil olmak üzere insanlığa karşı suçlardan sorumlu olan ve Başbakanı Uluslararası Ceza Mahkemesi (UCM) tarafından vahşet suçlarından aranan bir hükümetle hiçbir şey olmamış gibi ilişki kurulamaz. Bu Ortaklık Konseyi toplantısının tek amacı, bu suçları ortaya çıkarmak ve bunlara yanıt olarak nihayet yaptırımlar uygulamak olmalıdır. Avrupa'nın İsrail'in vahşet suçlarını kınama ve ele alma konusundaki isteksizliği, bunları körükledi ve AB'nin çifte standartlarıyla ilgili sağlam temellere dayanan suçlamalara yol açtı. AB, rotasını kökten değiştirmeli ve İsrail yetkililerinin ağır ihlallerine karşı harekete geçmelidir. Bunu yapmamak, daha fazla suistimal için açık bir çek olacaktır ve AB'nin savunduğu üzere insan haklarına ve kurallara dayalı uluslararası düzene bağlılığını baltalamaya devam edecektir."
"AB'nin ikiyüzlülüğü apaçık ortadadır"
AP'de AB'nin İsrail politikasını yüksek sesle eleştiren milletvekillerinden Danilo Della Valle, AB-İsrail Ortaklık Konseyi Anlaşmasıyla ilgili yazılı açıklama yaptı.
Della Valle, Kallas ve Suica'nın Gazze'de olanları ve Uluslararası Ceza Mahkemesi tarafından ortaya konulan soykırım ihtimalini görmezden gelerek İsrailli bakanlarla görüşmelerinin "derinden endişe verici" olduğunu vurguladı.
İtalyan Milletvekili, "İnsan hakları ihlalleri göz önüne alındığında, İsrail ile ortaklık anlaşması askıya alınmalı ve toplantı boykot edilmelidir. AB'nin ikiyüzlülüğü apaçık ortadadır. Ukrayna'yı desteklemek için silah tedarik etmeye hevesli olan AB, Filistin'deki duruma sürekli olarak göz yumuyor. Bu ikiyüzlülük vatandaşlarınıza nasıl haklı gösterilebilir?" değerlendirmesinde bulundu.
Saar hakkında tutuklama emri başvurusu
Gazze'de savaş suçu işleyen İsrailli askerleri takip ederek ulusal ve uluslararası davalarda yargılanmalarını hedefleyen Brüksel merkezli Hind Receb Vakfı, İsrail Dışişleri Bakanı Saar hakkında UCM'ye tutuklama emri çıkarılması için başvuru yapmıştı.
Vakfın Kurucusu ve Başkanı Dyab Abou Jahjah, AA muhabirine başvuruyla ilgili daha önce yaptığı açıklamada bunun Saar'ın Brüksel'de tutuklanmasına yol açabileceğini, İsrailli Bakan'ın soykırımın faillerinden biri olduğunu söyledi.
Kaynak: AA
dikGAZETE.com