ABD Başkanı Trump, son tarife hamlesinde çelik ve alüminyumu hedef aldı

ABD'nin ticaret açıklarını azaltmada ve ulusal çıkarlarını korumada tarifeleri bir araç olarak gören ABD Başkanı Donald Trump, son olarak çelik ve alüminyum ithalatına getirdiği gümrük vergileriyle küresel ticarette tansiyonun daha da yükselmesine neden oldu.

İnşaat ve ulaşım başta olmak üzere birçok endüstride oldukça yaygın bir şekilde kullanılan çelik ve alüminyum, Trump'ın tarife politikalarının yeni hedefi oldu. Başkan Trump, Mart 2018'de ilk başkanlık dönemi sırasında, çelik ve alüminyum ithalatına sırasıyla yüzde 25 ve yüzde 10 gümrük vergisi getirmişti. Ancak daha sonra Kanada, Meksika ve Avustralya dahil olmak üzere bazı ülkelere muafiyet tanınırken, Brezilya, Güney Kore ve Arjantin için tarife öncesi hacimlere dayalı gümrüksüz kota anlaşmaları yapılmıştı.

Eski ABD Başkanı Joe Biden yönetiminde de kota tanınan ticaret partnerlerine İngiltere, Japonya ve Avrupa Birliği eklenmişti.

İkinci başkanlık döneminde de tarifeleri ABD'nin ticaret açıklarını azaltmak ve ulusal çıkarlarını korumak için bir araç olarak kullanmaya devam eden Trump, çelik ve alüminyum ithalatına yüzde 25 oranında gümrük vergisi uygulanmasına yönelik kararnameleri imzaladı. Trump, Oval Ofis'te düzenlenen törende söz konusu kararnameleri imzalamasının ardından, "Bu Amerika'yı yeniden zenginleştirmenin başlangıcı." ifadelerini kullandı.

Tarifelerin tüm ülkeler için istisnasız geçerli olduğunu belirten Trump, üretimin ülkede yapılmasının fiyatları düşüreceğini ve istihdam yaratacağını savundu.

Dünya Çelik Birliği (Worldsteel) verilerine göre, ABD'nin çelik üretimi 2024'te yıllık yüzde 2,4 azalışla 79,5 milyon ton oldu. ABD Ticaret Bakanlığına bağlı Uluslararası Ticaret İdaresi verilerine göre, ABD, 2024'te 26,2 milyon metrik ton çelik ithal etti. Ülkenin çelik ithalatı geçen yıl bir önceki yıla kıyasla yüzde 2,5 artarken, son 10 yılda kayda değer bir düşüş gösterdi.

ABD'nin çelik ithalatı 2014 ile 2024 yılları arasında yaklaşık yüzde 35 azaldı. Ülkenin çelik ithalatı geçen yıl dolar bazında ise 31,7 milyar dolar olarak kaydedildi. Geçen yıl 79 ülkeden çelik ithal eden ABD, bu üründe en fazla ithalatı Kanada'dan yaptı. ABD, 2024'te Kanada'dan 7,1 milyar dolar değerinde çelik ithal etti.

ABD'nin en fazla çelik ithal ettiği diğer ülkeler Meksika, Brezilya, Güney Kore, Almanya, Japonya, Tayvan, Vietnam, İtalya ve Çin oldu.

ABD, 2024'te 54 milyon metrik ton alüminyum ithal etti. Ülkenin alüminyum ithalatı geçen yıl bir önceki yıla kıyasla yüzde 0,6 azalırken, son 10 yılda yüzde 14,5 arttı. ABD'nin alüminyum ithalatı geçen yıl dolar bazında 17,7 milyar dolar olarak hesaplandı. Geçen yıl 89 ülkeden alüminyum ithal eden ABD, bu kalemde en çok ithalatı çelikte olduğu gibi Kanada'dan gerçekleştirdi.

ABD 2024'te Kanada'dan 9,4 milyar dolar değerinde alüminyum ithal etti. Ülkenin en çok alüminyum ithal ettiği ülkeler sıralamasında Kanada'yı Birleşik Arap Emirlikleri, Çin, Kore, Bahreyn, Arjantin, Hindistan, Meksika, Almanya ve Tayland takip etti.

Böylece geçen yıl ABD, çelik ve alüminyum ithalatına toplam 49,4 milyar dolar ödedi.

Çelik ve alüminyum ithalatına yönelik yüzde 25 tarife uygulanacağının açıklamasının ardından, bu alanda faaliyet gösteren Amerikan şirketlerinin hisselerindeki artış dikkati çekti. Dün ABD'li çelik üreticisi Cleveland-Cliffs'in hisseleri yüzde 18, US Steel ile Nucor'un hisseleri yüzde 5 civarında yükseldi. Alüminyum üreticisi Alcoa'nın hisseleri de yüzde 2 değer kazandı.

Analistler, tarifelerin yurt içindeki çelik ve alüminyum üretimini artırabileceğini ifade etti.

Trump yönetimi, 1 Şubat'ta Kanada ve Meksika'dan ithal edilen mallara yüzde 25, Çin'den yapılan ithalata yüzde 10 oranında ek gümrük vergisi getirildiğini duyurmuştu. Kanada'dan ithal edilen enerji kaynaklarına ise yüzde 10'luk daha düşük bir tarife uygulanacağı açıklanmıştı.

Ancak hem Kanada Başbakanı Justin Trudeau hem de Meksika Devlet Başkanı Claudia Sheinbaum ile görüşen ABD Başkanı Trump, sınır güvenliğinin artırılması karşılığında yüzde 25'lik gümrük vergisini 1 ay durdurmuştu.

Son olarak Trump, mütekabiliyet esasına göre de ABD'ye gümrük vergisi uygulayan ülkelere tarife getireceklerini belirterek, "Eğer onlar bizden yüzde 130 vergi alırken biz onlardan hiçbir şey almıyorsak, bu böyle kalmayacak." ifadelerini kullanmıştı.

Kanada ve Meksika'ya yönelik askıya alınan tarifelerin verilen süre sonunda devam edip etmeyeceği ve karşılıklı gümrük vergilerinin kapsamı belirsizliğini korurken, yeni tariflerin küresel ticarette derin çatlaklara yol açmasından endişe duyuluyor.

Uluslararası Ticaret İdaresi verilerine göre, ABD'nin geçen yıl en fazla çelik ve alüminyum ithal ettiği 10 ülke ve buralardan yapılan ithalatın değeri (milyon dolar) şöyle:

Kaynak: AA