İSTANBUL
Araştırma, Sağlık Bilimleri Üniversitesi (SBÜ) Hamidiye Diş Hekimliği Fakültesi Endodonti Anabilim Dalı Başkanı Dr. Öğretim Üyesi Dursun Ali Şirin ile Hamidiye Tıp Fakültesi Tıbbi Biyokimya Öğretim Üyesi Doç. Dr. Fatih Özçelik tarafından yapıldı.
Sonuçları uluslararası bilim dergilerinde yayınlanan çalışma, Almanya ve Japonya'dan da atıflar aldı. Ayrıca İngiltere merkezli iki farklı yayın kuruluşundan bu konuyla alakalı derleme yayınlandı, kitap bölümü ise kısa sürede yayınlanacak.
Çalışmayla ilgili bilgi veren Dr. Öğretim Üyesi Dursun Ali Şirin, ağız ve diş sağlığının bozuk olmasının, kalp ve damar sistemi dahil olmak üzere vücudun genel sağlığını ve bağışıklık sistemini olumsuz etkilediğini ifade etti.
Şirin, araştırmalarında bağışıklık sistemini zayıflatarak kronik hastalıklara yol açan bu durumun, koronavirüs semptomlarıyla ilişkisi üzerinde durduklarını söyledi.
Kovid-19'u ciddi komplikasyonlarla geçiren ve hayatını kaybeden hastaların çoğunlukla bağışıklık sistemi zayıf, akciğer hastalıkları, obezite, diyabet, hipertansiyon gibi ciddi sistemik hastalıkları bulunan kişiler olduğunu aktaran Şirin, buna paralel olarak diş ve diş eti hastalıkları ile sistemik hastalıklar arasında bir ilişki olduğuna dair birçok kanıt bulunduğunu anlattı.
Şirin, "Ağız boşluğu, solunum yolu patojenlerini barındıran bir kaynaktır ve periodontal hastalığı olan hastalarda sağlıklı bireylere göre pnömoni gelişme olasılığı daha yüksektir. Bu nedenle ağız ve diş sağlığının iyileştirilmesinin Kovid-19 semptomlarının şiddetini azaltabileceğini düşünüyoruz." dedi.
20 ile 65 yaş arasında 1516 Kovid-19 hastası incelendi
Araştırmaya, 20 ile 65 yaş arası PCR testi ile tanısı konmuş 1516 Kovid-19 hastasının, oral muayene kayıtları ve panaromik röntgenleri taranarak dahil edildiğini belirten Şirin, şu bilgileri verdi:
"Tüm hastaların dental radyolojik görüntülerini inceleyip, diş çürüğü, periodontal kemik kaybı, kronik diş kökü enfeksiyonları ve geçirmiş oldukları bütün tedaviler yönünden değerlendirerek, ağız ve diş sağlığının radyografik bir göstergesi olarak dental hasar skalası geliştirdik.
Bu dental hasar skalasına göre hastaları sağlıklı, hafif, orta ve şiddetli olarak 4 gruba ayırdık. Daha sonra bu grupların Kovid-19 hastalığını nasıl geçirdiklerini anlamak için klinik bulguları ile karşılaştırdık.
Hastalık sırasında semptom oluşup oluşmadığı, hangi semptomları gösterdiği, ayaktan mı yoksa yatarak mı tedavi gördüğü, yatarak tedavi gördü ise kaç gün hastanede kaldığı, solunum cihazına bağlanmış mı, entübe edilmiş veya hayatını kaybetmiş mi, hangi kronik hastalıklara sahip gibi bütün verileri topladık.
Verileri istatiksel olarak karşılaştırdığımızda dental hasarı şiddetli olan yani ağız ve diş sağlığı en kötü olan grubun Kovid-19 hastalığını daha şiddetli geçirdiğini tespit ettik.
Bu grup aynı zamanda kronik hastalıkların, yaş ortalamasının ve ölümlerin en çok olduğu gruptu."
Dursun Ali Şirin, kronik hastalık ve virüs yükü gibi başka parametrelerin de Kovid-19 hastalığının şiddeti ile ilişkili olduğunun da unutulmaması gerektiğini vurguladı.
Dr. Şirin, "Ağız ve diş sağlığı ile Kovid-19'un şiddeti arasında her ne kadar bir ilişki saptamış olsak da bunun kanıtlanması için daha fazla çalışmaya ihtiyaç vardır.
Bu ilişki her zaman ağız sağlığı kötü olanlar bu hastalığı kötü atlatır ya da iyi olanlar iyi atladır anlamına gelmiyor olsa da bir bağlantı olduğu da önemsenmelidir." değerlendirmesini yaptı.
Kovid-19'un en yaygın bulaşma yolunun ağız ve solunum yolları olduğunu hatırlatan Şirin, "Sağlıklı ağız, bakteri ve virüsler için ilk doğal bariyeri oluşturmaktadır.
Bu nedenle kötü bir ağız sağlığı hastalık yapan virüs ve bakterilerin tutunmasına ve buradan solunum yoluna geçmesine sebep olacaktır." dedi.
Dr. Şirin, bağışıklığı desteklemek için beslenme kadar ağız sağlığına dikkat etmenin de önemli olduğunu dile getirerek, salgın boyunca hastane ve tedaviye ihtiyaç duymamak için ağız ve diş sağlığına her zamankinden daha fazla özen gösterilmesi gerektiğini kaydetti.
Kaynak: AA