KONYA
İstanbul'da yaşayan ve Karagümrük'te "Nurettin Tekke" olarak bilinen Cerrahi Âsitânesi dervişleri arasında zikir ve meşk meclislerine katılan Şems Friedlander, "Neden Müslüman oldun" sorusu çerçevesinde düşüncelerini aktardı.
Mevleviler dervişlerle tanıştıktan sonra Hazreti Mevlana'nın "gel" çağrısına uyarak 45 yıl önce Müslüman olan Yahudi kökenli Amerikalı yazar Shems (Şems) Friedlander, yaşadıklarını anlattı.
İslami Araştırmalar Enstitüsü tarafından 2012 yılının en etkili 500 Müslümanı arasında gösterilen ve "Hayatım aramakla geçti" diyen Shems Friedlander, 1940 yılında Rus Yahudisi bir ailenin çocuğu olarak New York'ta doğduğunu söyledi.
"1960'ların başında Doğu'dan Batıya doğru gelen çok sayıda ruhani akıntılar vardı" diyen Friedlander, bu sırada kendisinin de Allah'ı araştırdığını, farklı dinlerin öğretilerini incelediğini belirtti.
Mevlevilerle New York'ta tanıştı...
Üniversiteden mezun olduktan sonra New York'ta grafiker olarak çalışmaya başladığını ve 1972 yılında Brooklyn Müzik Akademisi'ne sema gösterisi yapmak üzere gelen Mevlevilerle tanıştığını anlatan Friedlander, şöyle devam etti:
"10 gün boyunca orada sema gösterisi yaptılar ve ben de gittim onları seyrettim. İlk kez semayı orada izledim ve benim için çok heyecan vericiydi. İnsanda meditasyon etkisi yapan ruhani bir şeydi. İlk programdan sonra kulise gittim ve gelenlerle tanıştım.
Daha sonra onlarla ömür boyu arkadaş olduk. Onları akşam evime davet ettim ve sabah gün ağarana kadar oturduk, sohbet ettik. O gün 2 saatlik uykuyla işe gittim. Buna 10 gün boyunca devam ettik."
Friedlander, o günlerde tanıştığı Mevlevi dervişleri tarafından Konya'ya davet edildiğini dile getirerek, şunları söyledi:
"O dönemde hayatı keşfediyordum, Hinduizme bakıyordum, Budizmi araştırıyordum, Tanrı'yı araştırıyordum. Herhangi bir dini pratiğim yoktu. Hayatım aramakla geçti. İlk kez 1972 yılında Konya'ya, Hazreti Mevlana'ya geldim ve her şey o zaman aydınlanmaya başladı. Bunlar benim ilk adımlarımdı, yolun başlangıcıydı."
"Hayatımda hasat hep kış mevsiminde oldu"
Türkiye'de Mevlevilerin önde gelen temsilcileriyle tanıştığını ifade eden Friedlander, "Pek çok şeyi bu dönemde okumaya başladım. Her yıl kış aylarında Türkiye'ye gelmeye başladım. 'Kış Hasadı' kitabımın adı buradan geliyor. Aşağı yukarı 80 yaşındayım ve hayatımda hasat, hep kış mevsiminde oldu." diye konuştu.
Friedlander, 70'lerin başında Müslüman olduğuna, ibadetlerini yerine getirme konusunda büyük gayret gösterdiğine işaret ederek, kendisine Müslüman diyen herkesin İslam'ın şartlarını uygulaması gerektiğine dikkati çekti.
"Mevlana ile tarihi bir figür olarak ilgilenmiyorum"
Kahire'de bir üniversitede 20 yıl profesör olarak görev yaptıktan sonra 2014 yılında İstanbul'a yerleştiğini, her yıl özellikle Şebiarus törenleri döneminde Konya'da bulunduğunu anlatan Friedlander, hayatının değiştiği süreçte, Rus Yahudisi anne ve babasının kendisinin dini tercihine saygı gösterdiğini ve onlardan herhangi bir tepki görmediğine dikkat çekti.
Friedlander, Mevleviliğin kendisini derinden etkilediğinin altını çizerek, şöyle konuştu:
"Sema zikirdir. Ben Mevlana ile tarihi bir figür olarak ilgilenmiyorum. Ben onun mesajıyla, ne dediğiyle ilgileniyorum. Hazreti Mevlana neler söyledi, ondan nasıl faydalanabilirim, bununla ilgileniyorum.
Onun yazdıklarını hayatıma nasıl yansıtabilirim diye bakıyorum. Dünyanın bugünkü sorunu bu. Büyük bir azizdi, büyük bir liderdi, bu değil, bunlara takılmamamız lazım. Bizim nefsimize değil, Allah'a yönelmemiz lazım. İslam hayatın her yerinde olmalı.
Bu yüzden bütün hayatımı İslam'a entegre ettim. İslam bir hayat tarzıdır. İslam'ı hayatınızdan ayrıştıramazsınız. İslam sadece Cuma günleri namaza gitmek değildir.
İnsanlar bana soruyorlar, 'Nerede, ne zaman, neden Müslüman oldun?' Bakın, Hazreti Ebubekir Sıddık neden Müslüman olduysa ben de o yüzden Müslüman oldum."
"İnsanı koruyan da Allah zikridir"
İnsanın aradığı her şeyi Kur-an'da bulabileceğine dikkati çeken Friedlander, "Allah, yarattığı her şeye bir koruma vermiştir. Aslan güçlü, hızlıdır.
Kirpinin dikenleri vardır ve kendini korur. Bukalemun bunu renk değiştirerek yapar. İnsanı koruyan da Allah zikridir.
Bizi zorluklardan ve tehlikelerden ancak zikir korur." değerlendirmesinde bulundu.
Şems Friedlander, vefatından sonra Konya'da Hazreti Mevlana dergahının yanı başındaki mezarlığa defnedilmeyi vasiyet ettiğini sözlerine ekledi.
Şems (Shems) Friedlander kimdir?
New York City'de doğan Şems Friedlander, ödüllü bir grafik tasarımcısı, usta bir fotoğrafçı, ressam, şair, film yapımcısı. Tasavvuf hakkında kitapları olan yazarın, ikisi Hazreti Mevlana ve semazenler hakkında olmak üzere yayımlanmış dokuz kitabı bulunuyor.
Tabloları New York ve Kahire'de sergilenen, çizim ve fotoğrafları muhtelif özel koleksiyonlarda yer alan Friedlander'ın, Türk dervişleriyle ilgili fotoğrafları New York, Kahire, İskenderiye ve Dubai'de sergilendi.
Kraliyet İslami Araştırmalar Enstitüsü tarafından sanat ve kültür alanında 2012'nin "En Etkili 500 Müslümanı"ndan biri seçilen, 20 yıl Kahire Amerikan Üniversitesi'nde profesör olarak görev yaptıktan sonra 1994'de emekli olan Friedlander, 2014 yılında İstanbul'a yerleşti. Hanımı Türk olan yazarın bir çocuğu var.