Avrupa Yayın Birliği'nde, İsrail'in Eurovision Şarkı Yarışması'ndan ihracının oylanması bekleniyor

Avrupa Yayın Birliği'nin (EBU), gelecek yıl düzenlenecek Eurovision Şarkı Yarışması'na, Gazze'de soykırım gerçekleştiren İsrail'in katılıp katılmayacağının Avrupa Yayın Birliği Yönetim Kurulu'nda oylanması bekleniyor.

2026'da 70'incisi düzenlenecek Eurovision Şarkı Yarışması, İsrail'in katılımıyla alakalı yaşanan tartışmalardan dolayı tarihinin en büyük krizlerinden birini yaşıyor.

EBU'nun, 4 Aralık'ta düzenleyeceği Genel Kurul'da İsrail'in, Avusturya'nın başkenti Viyana'da düzenlenecek yarışmada temsil edilip edilmemesi de tartışma konularından biri olacak.

Eurovision Şarkı Yarışması İletişim Sorumlusu Dave Goodman, konuya ilişkin AA muhabirinin "Uluslararası basında çıkan haberlere göre, 4 Aralık'ta yapılacak olan 95. EBU Genel Kurulu'nda, İsrail'in bir sonraki Eurovision Şarkı Yarışması'na katılıp katılamayacağı konusunda bir oylama yapılacak. Böyle bir oylamanın gündemde olup olmadığını teyit ediyor musunuz? Bu konu hakkında bilgi verebilir misiniz?" sorusunu yazılı cevapladı.

Goodman, EBU Genel Kurulu'nda bir araya gelecek üyelerden, yakın zamanda açıklanan güven ve şeffaflığı güçlendirmek amacıyla Eurovision Şarkı Yarışması'nın oylama sisteminde bazı güncellemeleri ve İsrail'in katılımı konusunda oylama yapılmadan endişelerini gidermeye yeterli olup olmadığına karar vermelerinin isteneceğini belirtti.

Yeni güncellemelerin, üyelere Eurovision Şarkı Yarışması'nın tarafsızlığını ve bunu korumak için güçlü adımlar attıkları konusunda güvence vereceğini umduklarını kaydeden Goodman, "(İsrail'in Eurovision Şarkı Yarışması'na katılımı) Üyelerin sadece yeni güncellemelerin yeterli olmadığını düşünmeleri halinde katılım konusunda oylama yapılacak." ifadelerini kullandı.

İsrail hükümetinin son yarışmada müdahale ettiği iddialarının ardından EBU, güven ve şeffaflığı güçlendirmek amacıyla Eurovision Şarkı Yarışması'nın oylama sisteminde bazı güncellemeler yapacağını duyurmuştu.

EBU'dan 21 Kasım'da yapılan açıklamada, güncellenen oylama talimatlarının, sanatçıların uygun şekilde tanıtımını desteklediği ancak "orantısız tanıtım kampanyalarını, özellikle de hükümet veya devlet kurumları dahil, üçüncü taraflarca yürütülen kampanyaları caydırdığı" aktarılmıştı. Katılımcı yayıncı ve sanatçılar, oylama sonucunu etkileyebilecek üçüncü tarafların tanıtım kampanyalarına aktif katılmasının veya katkıda bulunmasının yasak olduğu ve sonuçları haksız şekilde etkilemeye yönelik her türlü girişimin yaptırımla sonuçlanacağı kaydedilmişti.

Mayıs 2026'da Avusturya'nın başkenti Viyana'da düzenlenecek yarışmada, ödeme yöntemi başına maksimum oy sayısının 20'den 10'a düşürüleceği, izleyicilerin, birden fazla katılımcıya desteklerini aktif olarak paylaşmaya teşvik edileceği vurgulanmıştı. Müzik uzmanlarından oluşan profesyonel jürilerin, 2022'den bu yana ilk kez Yarı Finallere geri döneceği ve Büyük Final'de olduğu gibi jüri ve seyirci oyları arasında yaklaşık 50-50 oranında ağırlık dengesi oluşturulacağı bildirilmişti.

RTVE, 16 Eylül'de, İsrail'in ihraç edilmemesi halinde 2026 Eurovision Şarkı Yarışması'na katılmama kararı almıştı.

Eurovision'da doğrudan finale kalma hakkına sahip ülkelerden biri olan İspanya, Fransa, Almanya, İngiltere ve 2011'de İtalya'nın da katılmasıyla, Avrupa Yayın Birliği'nde (EBU) "Büyük Beşli" olarak adlandırılan ülkeler arasında yer alıyor. İspanya gerek EBU'ya sağladığı ekonomik destek gerekse televizyon izleyicisi sayısıyla önemli katkı sağlıyor.

Hollanda kamu yayıncısı AVROTROS'tan 12 Eylül'de yapılan açıklamada, "Gazze’de devam eden ciddi insani trajedi" gerekçesiyle İsrail’in mevcut durumda Eurovision Şarkı Yarışması’na katılmasını savunamayacakları belirtilerek, İsrail'in katılımına izin verildiği takdirde 2026 yılı Eurovision Şarkı Yarışması'na Hollanda’nın da katılmayacağı ifade edilmişti.

Bu yıl yapılan yarışmada İsrail hükümetinin müdahalesinin kanıtlandığı aktarılan açıklamada, bunun Eurovision’un "apolitik" yapısına aykırı olduğu vurgulanmıştı.

Açıklamada ayrıca, “uluslararası bağımsız haberciliğin kasten engellenmesi ve çok sayıda gazetecinin yaşamını yitirmesi” nedeniyle basın özgürlüğünün ciddi şekilde ihlal edilmesinden büyük endişe duyulduğuna dikkat çekilmişti.

Slovenya kamu yayın kuruluşu RTV de İsrail'in gelecek yıl yarışmaya dahil edilmesi halinde Slovenya'nın Eurovision'a katılmayacağını açıklamıştı.

RTV'den yapılan açıklamada, ilgili kararın Filistin halkıyla dayanışma için alındığı belirtilmişti.

İzlanda yayın kuruluşu RUV'dan yapılan açıklamada, İsrail'in Eurovision'a katılması durumunda İzlanda'nın katılımını sorgulayacağı ifade edilmişti.

Açıklamada, İzlanda'nın Gazze'deki insani durumu göz önünde bulundurarak, Avrupa'daki yarışmaya ilişkin genel tutuma dahil olacağı belirtilmişti.

RUV Yönetim Kurulu, İsrail'in gelecek yıl Eurovision Şarkı Yarışması'na katılmasının yasaklanmasını isterken. İsrail'in yarışmaya katılması halinde İzlanda'nın da katılıp katılmayacağı henüz belirlenmedi.

İrlanda kamu yayıncısı RTE, İsrail'in katılımına izin verildiği takdirde 2026 yılı Eurovision Şarkı Yarışması'na İrlanda'nın katılmayacağını bildirmişti.

Açıklamada, "İsrail'in katılmaya devam etmesi halinde İrlanda'nın 2026 Eurovision Şarkı Yarışması'na katılmayacağını, nihai kararı EBU'nun kararının ardından vereceğimizi açıklıyoruz." denilmişti.

Gazze'deki can kayıpları karşısında İrlanda'nın yarışmaya katılmasının "vicdansızca" olacağı vurgulanan açıklamada, "RTE, Gazze'de gazetecilerin hedef alınıp öldürülmesinden, yabancı gazetecilerin bölgeye girişine izin verilmemesinden ve kalan esirlerin yaşadığı durumdan endişe duymaktadır." ifadesi kullanılmıştı.

Almanya Başbakanı Friedrich Merz, 6 Ekim'de yaptığı açıklamada, İsrail'in Eurovision Şarkı Yarışması'ndan ihraç edilmesi halinde, Almanya'nın müzik yarışmasına katılmaktan gönüllü olarak vazgeçmesi gerektiğini söylemişti.

Merz, İsrail'in bu yarışmanın bir parçası olduğunu, ihracın tartışılmasının bile "bir skandal" olduğunu savunmuştu.

Gelecek yarışmaya ev sahipliği yapacak olan Avusturya'nın kamu yayın kuruluşu ORF de İsrail'in katılımını destekliyor.

ORF Genel Müdürü Roland Weissmann, yaptığı açıklamada, "Şarkı Yarışması gelecek yıl 70. yılını kutlayacak ve İsrail bunun ayrılmaz bir parçası." değerlendirmesinde bulunmuştu.