Bakü
Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, bazı yerel televizyon kanallarına gündeme ilişkin açıklamalarda bulundu.
Dağlık Karabağ sorununun çözüm sürecine ve süreci yürüten Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT) Minsk Grubuna da değinen Aliyev, sorunun Azerbaycan'ın toprak bütünlüğü çerçevesinde çözülmesi gerektiğine vurgu yaptı.
"Azerbaycan toprağında ikinci bir Ermeni devletinin kurulmasına hiçbir zaman müsaade etmeyeceğiz" diyen Aliyev, işgal altındaki tüm toprakların kurtulması ve Azerbaycanlıların ata yurtlarına geri dönmesi gerektiğini vurguladı.
AGİT Minsk Grubu'ndan daha somut açıklamalar beklediklerini söyleyen Aliyev, şöyle devam etti:
"Ermenistan Başbakanı 'Karabağ Ermenistan'dır' diyor. Ben buna gerekli cevabı veriyorum. Peki Minsk Grubu neden cevap vermiyor? Minsk Grubu, kendilerinin şekillendirdiği müzakere sürecini bozan ve neredeyse önemsiz kılan bu açıklamaları neden yanıtlamıyor? Minsk Grubu eş başkanları buna yeterince tepki gösterdi mi? Göstermediler.
Ermenistan müzakerelerin biçimini değiştirmek ve Dağlık Karabağ'ın sözde yönetimini masaya oturtmak istiyor. Buna da gerekli yanıt verilmedi. Bazı soyut kelimelerle açıklama yapıyor fakat net fikir bildirmiyorlar. Artık o dönem geçti. Biz netlik talep ediyoruz."
Aliyev, işgal altındaki Dağlık Karabağ'da gerçekleştirilen seçimlerin ve sonrasındaki yemin töreninin açık bir provokasyon olduğuna dikkati çekerek, "Buna neden yeterli cevap verilmiyor? Neden bunun provokasyon olduğu ve bu provokasyondan Ermenistan'ın sorumlu olacağı söylenmiyor? Ben bunu söylüyorum ancak bu sorunun barışçıl bir şekilde çözülmesini istiyorlarsa onlar da söylemeliler." ifadesini kullandı.
AGİT Minsk Grubu eş başkanlarının son bildirilerinde "askeri çözüm mümkün değil" görüşünü yinelediklerini hatırlatan Aliyev, şunları söyledi:
"Kim demiş onu? Gidin Birleşmiş Milletler (BM) Antlaşması'na bakım bakalım orada ülkelerin kendini savunma hakkı var mı yok mu? Siz kendinizi ne zannediyorsunuz. Siz BM'den daha mı üstünsünüz? Öyleyse Minsk Grubu eş başkanları olarak BM Antlaşması'nda yer alan maddelerin yanlış olduğunu söyleyin. Sonuçta her şeyin bir sınırı var. Bu nedenle onlardan daha ciddi, somut ve amaçlı açıklamalar bekliyoruz."
"Dağlık Karabağ" sorunu
Dağlık Karabağ sorunu, Sovyetler Birliği'nin dağılma sürecinde Ermenilerin bu bölgelerde hak iddia etmesiyle başladı.
Ermeniler, 1991'de Hankendi'yi, 1992'de Hocalı ve Şuşa'yı işgal etti. Daha sonra Laçın, Hocavend, Kelbecer ve Ağdere'yi de ele geçiren Ermeniler, 1993'te Ağdam'a girdi. Ağdam'ı, Cebrayıl, Fuzuli, Gubadlı ve Zengilan illerinin işgali izledi.
Azerbaycan topraklarının yüzde 20'si işgal edildi, 1 milyona yakın kişi yaşadıkları bölgeleri terk etmek zorunda kaldı.
Azerbaycan ve Ermenistan, 4-5 Mayıs 1994'te Bişkek'te Bağımsız Devletler Topluluğu Parlamentolararası Meclisi, Kırgızistan Parlamentosu, Rusya Federal Meclisi ve Dışişleri Bakanlığının inisiyatifiyle "Bişkek Protokolü" olarak bilinen ateşkes anlaşmasını imzaladı ancak ateşkes, kağıt üzerinde kaldı ve çatışmalarda binlerce asker öldü.
Minsk Grubu, Ermenistan-Azerbaycan anlaşmazlığı ve Dağlık Karabağ sorununun barışçıl yollarla çözülmesini teşvik ve taraflar arasında aracılık etmek amacıyla 1992'de kuruldu.
Eş başkanlığını Rusya, Fransa ve ABD'nin yürüttüğü AGİT Minsk Grubu, aradan geçen 28 yılda birçok girişimde bulunmasına rağmen Dağlık Karabağ sorununun çözümüne yönelik somut neticeler elde edemedi.
Kaynak: AA