Türkmenbaşı
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Türkmenistan'da Türkiye-Azerbaycan-Türkmenistan Devlet Başkanları Birinci Zirvesi kapsamında düzenlenen üçlü dışişleri bakanları basın toplantısının ardından, Türkmenistan ve Azerbaycan televizyonlarının sorularını yanıtladı.
Çavuşoğlu, Türkiye'nin her zaman Azerbaycan'ın yanında olduğunu belirterek Azerbaycan'ın işgalden kurtulmuş toprakların her tarafının inkişafı için daha atılacak adımların olduğunu söyledi.
Laçın Koridoru'nun kuruluş amacının belli olduğunu belirten Çavuşoğlu, "Orada Rusların da barışı koruma misyonu vardır ama diğer taraftan Azerbaycan'ın kendi topraklarındaki zenginliklerin illegal bir şekilde çıkartılıp satılması uluslararası hukuka da uygun değildir, aykırıdır ve bu Azerbaycan'ın zenginliklerini çalmak anlamına gelir. Buraya müşahedeci gibi giden insanların da engellenmesi, burada yapılan ihlallerin vahametini gösteriyor. Burada Rusların da işbirliği yapması gerekiyor ve orada yaşayan kişilerin, Ermenilerin de bu çevreyle ilgili yine Azerbaycan'ın kendi madenleriyle ilgili uzmanlarının o bölgeye girmesini engellememeleri gerekiyor. Burada esas görev de Rusların. Çünkü Laçın Koridoru'nda doğru bir şekilde işlemesinden de sorumludur. Üzerlerine düşeni yapması gerekiyor. Burada Azerbaycan hak hukuk bakımından da adalet bakımından da kendi topraklarında bu illegal faaliyetlere karşı durması bakımından da haklıdır. Biz o nedenle bu haklı davasında da Azerbaycan'ı destekliyoruz." ifadelerini kullandı.
Çavuşoğlu, Türkiye'nin hiçbir ülkenin nereye baktığına müdahale etmediğini, normalleşme konusunda Azerbaycan ve Türkiye'nin samimi olduğunu, Ermenistan'ın da samimi adımlar atması ve bir an önce barış anlaşmasının imzalanması gerektiğini vurguladı.
Türkiye olarak Ermenistan'la özel temsilciler aracılığıyla görüşmelerine devam ettiğini hatırlatan Çavuşoğlu, bazı jestler yaptıklarını aktararak "Koordineli bir şekilde hava sahamızı açma konusunda, hava kargoyla ilgili bazı adımlar yaptık, güven arttırıcı adımlar için. Yani bundan sonra da herkesin adım atması lazım. Ermenistan'ın da samimi adım atması lazım. Bizim samimi yaklaşımımıza onların da samimi karşılık vermesi gerekiyor ki biz Azerbaycan ve Türkiye olarak samimi olduğumuz için bu samimiyete de karşılık veririz. Burada Güney Kafkasya ülkeleri olarak biz kendi barışımız ve istikrarımız için somut adımlar atmamız lazım. Esas bu. Yoksa burada kimsenin kimseye dışarıdan, doğudan da, batıdan da bir faydası yararı olmaz. Bunu anlamak lazım." değerlendirmesinde bulundu.
Çavuşoğlu, Türkiye'nin Azerbaycan'la doğal müttefik, Şuşa Beyannamesi'yle de resmi müttefik olduklarını belirterek iki müttefik ülkenin kendi arasında tatbikatlar, işbirliği, ortak eğitim programları yapmasının son derece doğal olduğunu, bunun hiçbir ülke, hiçbir tarafa yönelik bir tehdit olmadığını vurguladı.
Türkmenistan gazının Türkiye'ye ulaştırılması konusu
Bakan Çavuşoğlu, Azerbaycan gazının bir kısmının Türkiye'ye satıldığına, bir kısmının da Türkiye üzerinden Avrupa'ya ulaştırıldığına işaret ederek şunları söyledi:
"Türkmenistan gazının Türkiye'ye gelebilmesi için önce Azerbaycan'a gelmesi lazım. Bunun için hangi adımlar atılacak, daha sonra bu işbirliğinin 3 ülkenin de yararına olması lazım. Azerbaycan ile ilave taleplere karşı nasıl iş birliği yapabiliriz bunu görüşüyoruz ve bir mutabakata varıyoruz.
Üçlü bir şekilde de bunu konuşmak lazım. Türkmenistan gazı da gelirse ondan sonra da bu gelen gazın ne kadarı Azerbaycan üzerinden Türkiye'ye gelecek, ne kadarı Türkiye iç piyasasında satılır, ne kadar Avrupa'ya gider, bunlara ne kadar yatırım yapılacak, Hazar'ın altından boru hattının geçmesi gerekiyor. Bunları kim yapacak? Tabii bunlar hep detaylı çalışma gerektiren konular."
Çavuşoğlu, Türkiye-Azerbaycan-Türkmenistan üçlü zirvesinde yapılan liderler görüşmesinde, Türkmenistan gazının Azerbaycan üzerinden Türkiye'ye ulaştırılması konusunun detaylarını ele almak için çalışma grubu oluşturulması kararı alındığını aktardı.
Türkiye, Azerbaycan ve Türkmenistan'ın ortak dil, din, tarih ve kültüre sahip olduğunu ve üç ülke arasında güçlü bağlar bulunduğunu söyleyen Çavuşoğlu, zirvede bu bağları ve işbirliğini üç ülkenin ve halklarının yararına yönelik nasıl somut adımlarla güçlendirebileceklerini konuştuklarını kaydetti.
Çavuşoğlu, dünyada ciddi krizler bulunduğunu, Rusya ile Ukrayna arasındaki savaştan sonra enerji, gıda ve nakliyat konusu başta olmak üzere birçok alanda krizler yaşandığını dile getirerek Orta Koridor ve Hazar Geçişi'nin önem kazandığına işaret etti.
Zirvede, Orta Koridor ve Hazar Geçişi konusunu, üç ülkenin ekonomik işbirliğinin güçlendirilmesi, enerji ve ulaştırma konusunda hangi adımları atabileceklerini ele aldıklarını kaydeden Mevlüt Çavuşoğlu, bu doğrultuda bazı anlaşmalar imzaladıklarını ve çalışma grupları oluşturduklarını dile getirdi.
Türkmenistan'daki üçlü zirveye değinen Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu, "Gerek anlaşmalar gerekse konuların içeriği bakımından tarihi bir zirve oldu. Tabii biz bunu üçlü formatta devam ettireceğiz. Diğer kardeş ülkelerle de diğer platformlarda aynı şekilde bir araya gelerek daha da genişleterek bu Türk Dünyası'nın, bu bölgenin Orta Asya'nın, Kafkasya'nın, Güney Kafkasya'nın ve Türkiye'nin içinde bulunduğu bu Orta Koridor'un daha önemini artırmak için ve de hepimizin yararına olacak şekilde adımlar atmak için hep birlikte daha çok çalışacağız." ifadelerini kullandı.