ANKARA
BM Genel Kurulu yüksek düzeyli görüşmeleri 23 Eylül'de New York'taki BM Genel Merkezi'nde başlayacak.
Görüşmelerde kimi zaman tartışma yaratan ifadeler kullanılıyor, kimi zaman da liderlerin ilginç anları akıllara kazınıyor.
80 yıllık BM Genel Kurul görüşmelerinin ilgi çekici ve tartışmalı anlarını derledik.
En uzun süren konuşma rekoru Küba lideri Castro'nun
BM Genel Kurulu’nda konuşmaların maksimum 15 dakika sürmesi istense de konuşmacının zamanı nasıl kullanacağına genellikle müdahale edilmiyor. Bu nedenle Genel Kurul'da bazı konuşmacıların kullandığı süre, dakikalar değil saatler sürüyor.
Eski Küba Devlet Başkanı Fidel Castro'nun 26 Eylül 1960'da yaptığı ve yaklaşık 4,5 saat süren (269 dakika) konuşma ise BM Genel Kurulu tarihinin en uzun konuşması olarak kayıtlara geçti.
Chavez, Bush'u "şeytana" benzetti
Geçen 80 yıllık süreçte birçok sert tartışmanın yaşandığı Genel Kurul'da, liderlerin diğer ülke liderlerine hakarete varan sözler sarf ettikleri ve birbirlerini suçladıkları anlar da yaşandı.
Eski Venezuela Devlet Başkanı Hugo Chavez, 2006'da yaptığı konuşmada, kendisinden bir gün önce kürsüye çıkan eski ABD Başkanı George W. Bush için İncil'de şeytan ile ilişkilendirilen kükürde atfen, "Şeytan dün buraya geldi, bugün hala kükürt kokuyor." demesi ilginç anlardan biri olarak kayıtlara geçti.
Filistinli lider Arafat'ın konuşması
Öte yandan, Filistin lideri Yaser Arafat'ın 1974'te BM Genel Kurulu’nda yaptığı ilk konuşma da hafızalara kazındı.
Arafat'ın salondakilere "Bugün buraya elimde bir zeytin dalı ve bir özgürlük savaşçısının silahı ile geldim. Elimdeki zeytin dalının düşmesine izin vermeyin." cümlesi hala hafızalarda tazeliğini koruyor.
Kaddafi'nin, BMGK'yi "terör konseyi" olarak nitelemesi
BM Genel Kurulu’nda en dikkat çekici anlardan biri, 2009'da dönemin Libya lideri Muammer Kaddafi'nin yaptığı yaklaşık 100 dakikalık konuşma oldu.
Kaddafi, BM Güvenlik Konseyine (BMGK) yönelik eleştirisini "Buna güvenlik konseyi denmemeli, terör konseyi denmeli." sözleri hala hatırlanıyor.
Uganda Devlet Başkanı'nın "Hitler" gafı
Uganda Devlet eski Başkanı İdi Amin de 1972'de yaptığı konuşmada, İngiltere eski Başbakanı Edward Heath'i övdükten sonra, onu Adolf Hitler'le kıyaslayarak büyük bir gafa imza attı.
Amin, daha sonra yanlışını düzeltmek için "Hitler değil, Winston Churchill'i kastetmiştim. Heath, Churchill'e benziyor." ifadelerini kullandı.
Trump'ın kahkaha alan konuşması
Öte yandan 2018'de ABD Başkanı Donald Trump'ın yaptığı konuşma da ilginç anlara sahne oldu.
Trump'ın ABD ekonomisinin hiç olmadığı kadar iyi olduğu ve kendisinin 2 yılda diğer yönetimlerden daha çok şey başardığını söylemesi üzerine salondan kahkaha sesleri yükseldi.
Bunun üzerine Trump, "Beklediğim tepki bu değildi ama sorun değil." ifadesini kullandı.
Boris Johnson'ın yapay zeka uyarısı tepki çekmişti
Öte yandan dönemin İngiltere Başbakanı Boris Johnson'ın 2019'daki BM Genel Kurulu’nda yaptığı konuşmada yapay zekaya dair sözleri o dönem ilgi çekmişti. Johnson'ın Amazon'un yapay zeka ürünü Alexa'ya dair "Gelecekte Alexa sizden emir alıyor gibi görünecek. Ancak Alexa sizi izliyor, dilini çıkarıyor ve ayaklarını yere vuruyor olacak." demişti.
Endonezya'nın veda mektubu ve BM Genel Kurulu’nun en küçük misafiri
Endonezya, Malezya ile yaşanan anlaşmazlık üzerine 1965'te BM'den ayrılmak için mektup sunan ilk ve tek ülke oldu.
Genel Kurul'un en küçük misafiri ise 2018'de dönemin Yeni Zelanda Başbakanı Jacinda Ardern'in 3 aylık bebeği oldu.
Kovid-19 salgını nedeniyle BM Genel Kurulu tarihinde ilk kez 2020'de çevrim içi oturum düzenlendi.
İzlanda tokmağının ilginç serüveni
İzlanda'nın, 1952'de BM Genel Kurul Başkanı'na oturumları açıp kapatmak, gündemi kabul etmek ve kararları oylamada kullanmak için tokmak hediye etmesinin ardından tokmak, Genel Kurul'un simgesi haline geldi.
İzlanda'nın hediye ettiği tokmak, 1960'da İrlandalı diplomat Frederick Boland'ın, eski Sovyetler Birliği lideri Nikita Kruşçev'i sakinleştirmeye çalıştığı sırada yanlışlıkla kırıldı.
Olayın ardından, İzlanda'dan talep edilen yeni tokmak da 2005'te kayboldu, yerine yenisi getirilmek zorunda kalındı.