Bursa
Bulgaristan'dan 130 yıl önce Bursa'nın Yenişehir ilçesine göç eden vatandaşların kurduğu kırsal mahallede Osmanlı'nın son yılları ve Cumhuriyet döneminde kullanılan bazı eşyalar, eski muhtar tarafından 8 senedir sergileniyor.
Doğup büyüdüğü Yeniköy Mahallesi'nde 1989-1994 yıllarında muhtarlık yapan 74 yaşındaki Mehmet Filiz, ailesiyle yaşamını sürdürdüğü dedesinden kalma evin önünde 2016'da sergi alanı oluşturdu.
Filiz, Bulgaristan göçmeni atalarının traktör yaygınlaşmadan önceki dönemde kullandığı pek çok tarım aleti, toplanan mahsullerin işlendiği dibek taşı, pulluk, düven gibi pek çok eski alet ile eşyayı komşularının yardımıyla temin ederek sergilemeye başladı.
Yeniköy ve komşu mahallelerin sakinlerinin destekleriyle zamanla büyüyen sergi alanında televizyon, çeyiz sandığı, çevirmeli telefon, radyo, turşu fıçıları, kandil, kevgir, yün tarağı, ibrik, çömlek, boyunduruk, at arabası gibi eşyalar da bulunuyor.
Mehmet Filiz, Yeniköy'ün, Bulgaristan'ın Osmanpazarı, Ellezler, Yeşiller, Çanakçılar bölgelerinden göç eden ataları tarafından 130 sene önce kurulduğunu söyledi.
Geçmiş yıllarda uzun süre azalık ve muhtarlık yaptığını belirten Filiz, Kurtuluş Savaşı döneminde Yeniköy'ün Yunanlılar tarafından işgal edildiğini ve tamamen yakıldığını ifade etti.
Atalarının anılarını yaşatmak için bu sergi alanını oluşturduğunu anlatan Filiz, "Bu sergidekileri biz kullanarak, yaşayarak geldik ama arkadan gelen nesil, kayadan un çıktığını, sabanla tarla sürüldüğünü, düvenle buğday çıkarıldığını nereden bilecek? Benim de aklıma geldi, 2016'da komşularımın da evlerinde bulunan, kullanılmayan eşyalarını tedarik ederek bu sergiyi kurdum." dedi.
"Kullanılan aletlerle ilgili çoğunun üzerinde bilgiler de yazıyor"
Sergiyi büyütmeyi hedeflediğini vurgulayan Filiz, bu eşyaların yağmur, kar gibi dış etkenlerden korunması için destek sağlanırsa memnuniyet duyacaklarını dile getirdi.
Bulgaristan'dan gelip Yeniköy'e yerleşen atalarının Osmanlı'nın son dönemi ve Cumhuriyet'in ilk yıllarında geçim sıkıntısı yaşadığını ifade eden Filiz, "Dağları kazarak tarla ediniyorlar. Sulama suyu yok, domates biber yok. Bulabildikleri biberden, lahanadan turşu kurmuşlar, tarhana yapmışlar. Öyle büyüdük biz ama şimdi her imkanımız var Allah'a şükür" dedi.
Filiz, yeni neslin sergideki eşyaların kullanım amaçlarını bilmediğini, bu sergiyle onlara o yıllarda yaşanan zorlukları anlatmaya çalıştıklarını bildirdi.
Serginin özellikle mahalleye dışarıdan gelenlerin dikkatini çektiğini söyleyen Filiz, "Buradan geçerken bol miktarda merakla sergimizin fotoğraflarını çekiyorlar. Biz de elimizden geldiği kadar gerekli bilgileri vermeye çalışıyoruz." ifadesini kullandı.
Köy muhtarı İbrahim Can da sergideki eşyaların nesiller sonrasına kalarak çok güzel şekilde anılar bırakabileceğini belirtti.
Çevrede elinde eski eşyalar olanların bu sergiye bağışlayabileceklerini anlatan Can, şunları söyledi:
"Bunların yağmur, kar ve afetlerden dolayı camekan altında korunması bizim için gayet güzel olacak. Çoğu bizim atalarımızın ürünleri. Benim dedemin veya başka bir komşumuzun dedesinin, atasının eşyaları burada sergileniyor. Sergi, köyümüze gelen yabancılar tarafından ilgi çekiyor. Kullanılan aletlerle ilgili çoğunun üzerinde bilgileri de yazıyor. Sağ olsun amcamız yazılarını yazdı. Bunlarla ilgili gelenler çekimlerini yapıyor."