Bursa
Lisenin Elektrik-Elektronik Bölümü Öğretmeni Recep Semih Aydın, işitme engelli öğrencilerin eğitim gördüğü bir okulu ziyaret etti. İşaret diliyle anlaşan öğretmen ve öğrencilerle bir süre vakit geçiren Aydın, onların hayatını kolaylaştırabilmek adına çalışma yapmaya karar verdi.
Durumu bölümündeki öğrencilerle paylaşan Aydın, işitme engellilerin eğitim ve sosyal hayatına yardımcı olabilmek amacıyla "işaret dili bilen robot" geliştirmek için çalışmalara başladı.
Fikir aşaması 1 yıldan fazla süren robotu elektrik-elektronik bölümü öğrencileriyle yapmaya başlayan Aydın, tasarım için makine, yazılım için bilişim, kartlar için de otomasyon bölümü öğrencilerinin desteğiyle robotu tamamladı.
Yaklaşık 2 yıllık çalışmayla tamamlanan robota yerli imkanlarla geliştirilen kart ve özel yazılımlarla Türkçe ve İngilizce olarak 2 dilde işaret dili alfabesi entegre edildi.
El, kafa ve gözlerine yerleştirilen motorlar sayesinde kodlamayla hareket edebilen robot, sayısız işaret dili terimiyle işitme engellilerle anlaşabiliyor.
"Türk işaret dilini ve yabancı dilleri görsel etkileşimli bir şekilde öğretecektir"
Okulun müdürü Güray Köken, 6 alanda 700 öğrenciye eğitim verdiklerini söyledi.
Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli vizyonu doğrultusunda teknoloji odaklı çalışmalar yürüttüklerini belirten Köken, geliştirdikleri bu robotun da yaptıkları çalışmaların bir parçası olduğunu kaydetti.
Köken, Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli'nin temel hedeflerinden birinin üreten, yenilikçi ve donanımlı gençler yetiştirmek olduğunu vurgulayarak, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Bu hedefe uygun olarak geliştirdiğimiz insansı robot ve özel tasarımlı el ile işitme engelli öğrencilerimizin hem dil öğrenimini kolaylaştırıyor hem de onları geleceğin mesleklerine hazırlıyoruz. Bu robot, işitme engelli evlatlarımıza Türk işaret dilini ve yabancı dilleri görsel etkileşimli bir şekilde öğretecektir.
İşitme engelli öğrencilerimiz bu robotu kendileri de programlayarak, kodlama becerilerini geliştirebilecekleri gibi problem çözme ve algoritmik düşünme yeteneklerini de artıracaklardır. Amacımız, işitme engelli gençlerimizi dijital dünyada söz sahibi, üreten ve kendi ayakları üzerinde durabilen bireyler olarak yetiştirmektir."
Elektrik-Elektronik Bölümü Öğretmeni Recep Semih Aydın da robotun özellikle 9-14 yaş grubu işitme engellilerin dikkatini çektiğini kaydetti.
Robotun entegre edilen yazılımlarla farklı dillerde işaret dili alfabesindeki hareketleri yapabileceğini belirten Aydın, "Bunun bir sınırı yok. Literatür taramalarında dünya genelinde böyle bir robot olmadığını, bu amaçla kullanılan bir robot bulunmadığını tespit ettik. Bunu tespit ettikten sonra alfabeleri inceledik. Gördük ki her ülkenin diline ait bir işaret dili alfabesi var. O alfabeye göre de kodlar yazıldığı müddetçe her dile uyarlanabilen, esnek ve doğru sonuçlar veren bir robot olduğunu gördük." diye konuştu.
Robotun engellilere rehber olabileceğini vurgulayan Aydın şöyle devam etti:
"Şu anki programda Türkçe ve İngilizce var ancak 52 dile uyarlanabilir. Alfabesi elimizde olduğu müddetçe 52 dilde uyarlayabiliyoruz. En önemli kısmı işaret dilini öğrenmek isteyen işitme engellilere alfabeyi hızlı bir şekilde öğretebiliyor. Bu alfabeyi öğretirken eğlenceli olarak öğrenmeyi daha da kolaylaştırıyor. İşitme engelli gençleri teknolojiyle tanıştırarak onları kodlama ve bilgisayara biraz özendiriyoruz.
Çocuklar da bu özendikleri teknolojiyi yine kullanabiliyor. Kodlamayı da kendileri yapabiliyorlar. Amacımız onu da işaret dilini öğrenen gençlerimizin kodlaması. Böylece bu set hem kodlama seti gibi hem de işaret dilini öğreten bir set gibi."
Aydın, AR-GE çalışmalarının devam ettiğini, yapay zekayı da robota entegre ederek daha da geliştirmek için öğrencilerin çalışmalarını sürdürdüğünü söyledi.
"Teknolojik tüm imkanları kullanmaya çalıştık"
Otomasyon Bölümü son sınıf öğrencisi Salih Tolga Şen de ekip halinde böyle bir proje ortaya koyduklarını anlattı.
Öğrenciler olarak bu projenin teknik kısmıyla ilgilendiklerini belirten Şen, şunları kaydetti:
"Otomasyon öğrencisi olarak arkadaşlarımızla birleştirdik, ne yapabiliriz diye düşündük. Sağ elde ve sol elde altışar servo motor, kafada ise 9 servo motor bulunuyor. Ben çizimiyle ilgilendim. Daha sonra üç boyutlu yazıcıyla bastık. Teknolojik tüm imkanları kullanmaya çalıştık.
Burada gördüğümüz derslerde öğrendiğimiz programları kullandık. Biz bunu, öğrenimi kolaylaştırmak adına daha eğlenceli bir hale getirdik. İnsanlar eğlendiği zaman öğrenmesi daha kolaylaşıyor. Bunu arkadaşlarımla birlikte yaptığımız için çok mutluyum. Türk milletinin yararına dokunduğuna inandığım için mutluyum."