Cumhurbaşkanı Yardımcısı Yılmaz: Türkiye ve Avrupa sorunları daha fazla konuşmayla çözebilir

Yılmaz, NEST Kongre ve Fuar Merkezi'nde gerçekleştirilen, Anadolu Ajansının (AA) "Global İletişim Ortağı" olarak yer aldığı 4. Antalya Diplomasi Forumu kapsamında "Çok Kutupluluk Çağında Ortaklık Arayışı" konulu Liderler Paneli'ne katıldı.

Küresel ve bölgesel düzeyde belirsizlik, öngörülemezlik, krizler ve çatışmalarla dolu bir zamandan geçildiğini belirten Yılmaz, bu zorluklara karşı yeni bir bakış açısıyla diplomasiye yaklaşılması gerektiğini söyledi.

Yılmaz, soğuk savaş döneminde rekabetin daha çok güvenlik ve askeri alanda olduğunu, bugün ise teknolojik ve ekonomik merkezli rekabetin yaşandığını ifade etti.

Özellikle de ABD'nin bazı alanlarda rekabetçi üstünlüğünü yitirmeye başladığını hissetmesi ile Uzak Doğu'da yükselen bir ekonomik güç olarak Çin'in ekonomik ve teknolojik açıdan rekabette yükselişinin yeni çatışmaların merkezinde bulunduğunu dile getiren Yılmaz, gümrük tarifeleri savaşının da bunu çok iyi gösterdiğini belirtti.

Yılmaz, Türkiye'nin Avrupa'yı çok yakından takip ettiğini, Avrupa'nın ekonomi, güvenlik konularında zorluklar yaşadığını anlatarak, "Bir yandan Avrupa, Rusya'dan gelen ve diğer başka gelişmelerden kaynaklı ekonomik zorluklar yaşıyor ama bunun dışında bir de rekabet sorunu var. Özellikle Çin'in ve ABD'nin çok büyük etkisi var. Avrupa hem güvenlik meseleleri hem de ekonomik sorunları yaşıyor ve şuna da inanıyoruz ki Türkiye ve Avrupa bu sorunları daha fazla konuşmayla daha fazla pozitif, olumlu gündemle beraber çözebilir, üstesinden gelebilir." diye konuştu.

Kısa ve uzun dönem için politikaların aynı zamanda formüle edilmesi gerektiğine işaret eden Yılmaz, şunları kaydetti:

"Türkiye gerçekten de bu yeni zorluklar için çok da iyi konumlanmış bir ülke. Bazı ülkeler belki belirsizlikler karşısında, bu zorlukları yönetmede yeni olabilir ama bizim tabii ki bu konulara bağışıklığımız oldukça yüksek. Tabii ki dünyanın çok ilginç bir yerinde bulunuyoruz. Üç kıtanın merkezinde, ortasında, kesişimindeyiz. Avrupa'yı, Afrika'yı, Asya'yı anlayabilme özelliğimiz bizim önde gelen, liderlik eden ülkelerden biri olmamız şansını da tanıyor. Mesela bölgemize bakarsak tabii çok önemli değişiklikler yaşanıyor. Suriye'de mesela... Suriye kendini yeniden şekillendiriyor, destekliyoruz, kapsayıcı bir yönetişim olsun istiyoruz Suriye'de. Böylelikle istikrar Suriye'de sağlanabilir, bölgesel ve küresel istikrara da katkı sağlayabilir tüm bunlar. Gazze'de, dünyanın diğer bölgelerinde yaşanan insanlık dışı sorunları, uzun dönemli sorunları daha işbirlikçi ve daha insani çözümlerle sonlandırmak istiyoruz."

Rusya meselesine de diplomatik çözümler için yardım etmeye çalıştıklarını aktaran Yılmaz, şöyle devam etti:

"Uzun dönemde de bunu yapmaya çalıştık. Çünkü çok büyük maliyetleri olan bir çatışmadan söz ediyoruz. Afrika'da da barışın önemi çok büyük. Somali ve Etiyopya arasındaki barış için Türkiye'nin arabuluculuk yaptığını, bunun ne kadar önemli olduğunu biliyoruz. Son olarak da şunun altını çizmek istiyorum. Bu yeni çatışma dünyasında bizim yeni aktörlere, daha fazla katılıma ihtiyacımız var tüm dünyadan. Diplomatik çabaların her yerden gelmesi lazım ve tabii ki çoklu iletişim kanalları açmamız lazım ülkeler arasında. Sadece hükümet olmamalı. Sivil toplum kuruluşları, işletmeler, akademi bütün seviyelerde, bütün kanallarda bizim bu yeni, gelişmekte olan çevreye uyum sağlamamız lazım."

Yılmaz, artık çok kutuplu bir dünyada, düzlemde yaşandığını vurgulayarak, bunun tek başına iyi veya kötü olarak görülemeyeceğini belirterek, "Diyalog eksik kalırsa nefret söylemleri yükselişe geçerse ve birbirimize sırtımızı dönersek o zaman çok kutupluluk kötü olacaktır. İletişim kanallarımızı açık tutarsak daha adil bir dünya için el ele vermeye niyet edersek o zaman ortak geleceğimiz adına çok kutupluluk kötü bir şey olmaz." ifadelerini kullandı.

Hiçbir ülkenin tek başına kaderine, geleceğine karar veremeyeceğine, işbirliği olmadan, birlikte hareket etmeden insanlık adına daha iyi bir gelecek inşa edilemeyeceğine işaret eden Yılmaz, "Liderlik burada olmazsa olmaz. Cumhurbaşkanı Erdoğan da her zaman adalet vurgusu yapar. 'Dünya beşten büyüktür' der. Bu bağlamda bu mesajların da çok önemli olduğunu vurgulamak gerekir." dedi.

Yılmaz, diplomasinin de yeni bir profile geçmesi gerektiğini, diplomatların artık bir adım daha öteye geçerek geleneksel müzakere becerilerini geliştirmesi gerektiğini dile getirerek, şöyle konuştu:

"Tarihi anlamalı, bilmeli çünkü çok derin kültürel öğeler, farklılıklar var. Bir yandan da teknoloji yükselişte. Yapay zekayı da anlamamız lazım. Ama kültür zekamızın, tarih zekamızın da çok iyi anlaşılması gerektiğini düşünüyorum. Dolayısıyla yeni diplomatlarımız yeni teknolojileri de anlayacak ama tarihi, kültürü, halkların yaşantılarını da anlayacak ki zorlukların üstesinden böylesi güzel yeni diplomatik becerilerle gelebilecekler. Yeni koşullarımızın, yeni yaşantılarımızın bunu gerektirdiğini düşünüyorum. Bir de şunu vurgulamak gerekir. Yalnızca benzer düşüncelere sahip ülkeler, hükümetler birbiriyle görüşmeyecek. Bilakis farklı görüşlerde olan ülkeler bir araya gelmeli, konuşmalı. Çünkü hiçbir ülke kendini böylesi diplomatik platformlara karşı da izole etmemeli. Duvarlara değil köprülere ihtiyacımız var ve diplomasi de şüphesiz ki bu köprülerin inşasında kıymetli bir rol üstlenecek."

Moderatörlüğünü TBMM NATO Parlamenter Asamblesi (PA) Türk Delegasyonu Başkanı ve AK Parti Antalya Milletvekili Mevlüt Çavuşoğlu'nun yaptığı panelde, Karadağ Cumhurbaşkanı Jakov Milatovic, Moldova Başbakanı Dorin Recean, Gürcistan Başbakanı İrakli Kobakhidze, Bulgaristan Başbakanı Rosen Jelyazkov ve eski Hırvatistan Cumhurbaşkanı Kolinda Grabar Kitaroviç de konuşmacı olarak yer aldı.

Kaynak: AA