Ankara
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, "Son 20 yılda ülkemize 252 milyar dolar uluslararası doğrudan yabancı yatırım yapılmış ve küresel uluslararası doğrudan yatırımlardan aldığımız pay 2003 yılındaki yüzde 0,3 seviyesinden 2022 yılında yüzde 1 seviyelerine kadar yükselmiştir. Hedefimiz yüzde 1,5 seviyelerini yakalamak." dedi.
Yılmaz, Cumhurbaşkanlığı Külliyesi'ndeki Yatırım Ortamını İyileştirme Koordinasyon Kurulu (YOİKK) Toplantısı'nın ardından yaptığı açıklamada, yatırım ortamını iyileştirme ve yatırımları arttırmanın Türkiye'nin büyümesi, kalkınması, sosyal refahı için son derece kıymetli olduğunu söyledi.
Yılmaz, mayıs seçimleri sonrası oluşan siyasi güven ve istikrar ikliminin yatırım ortamı açısından da çok önemli olduğuna işaret ederek, siyasi olarak Türkiye'nin artık öngörülebilirliği güçlü, siyasi belirsizlikleri azalmış bir ülke olarak yoluna devam ettiğini ifade etti.
Politika belirsizliklerinin de 12. Kalkınma Planı, Orta Vadeli Program ve Hükümet Programı gibi dokümanlarla ortadan kalktığını anlatan Yılmaz, öngörülebilirliğin arttığı bir ortam bulunduğu kaydetti.
"Özel sektör ağırlıklı bir yatırım portföyüne sahip olduğumuzu söyleyebiliriz"
Yatırım ortamının, makro istikrar ve enflasyondan etkilendiğini, dolayısıyla enflasyonla mücadelenin aynı zamanda daha uygun bir yatırım ortamı oluşturma konusunda da en etkili unsurlardan biri olduğunu aktaran Yılmaz, şöyle konuştu:
"Bu makro siyasi ve ekonomik gereklilikler dışında yatırım ortamını etkileyen birçok husus var. Onları da bugün değerlendirme imkanı bulduk. Son 20 yılda ülkemizde, 2023 yılı fiyatlarıyla 108 trilyon liralık toplam sabit sermaye yatırımı gerçekleşmiş.
Bunun 15 trilyon Türk lirası kamu, 93 trilyon Türk lirası ise özel sektör yatırımı. Dolayısıyla özel sektör ağırlıklı bir yatırım portföyüne sahip olduğumuzu söyleyebiliriz. 20 yılda yapılan bu yatırımlarla 14,1 milyon kişi ilave istihdam oluşturulmuştur. Bu da bizim için tabii ki sosyal açıdan çok kıymetli.
Uluslararası doğrudan yatırımların da buraya ciddi katkılarının olduğunu söyleyebilirim. Son 20 yılda ülkemize 252 milyar dolar uluslararası doğrudan yabancı yatırım yapılmış ve küresel uluslararası doğrudan yatırımlardan aldığımız pay 2003 yılındaki yüzde 0,3 seviyesinden 2022 yılında yüzde 1 seviyelerine kadar yükselmiştir.
Hedefimiz yüzde 1,5 seviyelerini yakalamak. Bundan sonraki süreçte de uluslararası doğrudan sermaye yatırımlarını da içerecek şekilde ülkemizde daha fazla yatırım ve istihdam oluşturulması için iş ve yatırım ortamını daha iyiye götürecek reformlar ve tedbirler öncelikli olarak gündemimizdedir."
YOİKK Eylem Planı
Yılmaz, bugünkü toplantıda özellikle üç başlığın ele alındığını aktararak, YOİKK Eylem Planı için Sanayi ve Teknoloji Bakanlığının geniş kapsamlı bir çalışma yaptığını, toplantıda tüm kamu ve özel sektör temsilcileriyle birlikte eylem planını gözden geçirdiklerini ve eylemleri daha erkene almaya dönük bazı yaklaşımları ele aldıklarını anlattı.
Sanayi ve Teknoloji Bakanlığının, YOİKK sekretaryası olarak eylem planını kamuoyuyla paylaşacağını dile getiren Yılmaz, şunları söyledi:
"Eylem planımızda, girişimcilik ekosisteminin geliştirilmesi, hedef odaklı ve seçici yatırım finansmanı, yatırım yeri tahsisi ve altyapı destekleri, sanayi alanlarının genişletilmesi, lojistik alanında bağlantıların güçlendirilmesi, iklim değişikliği mevzuatının, emisyon ticari sisteminin, sınırda karbon düzenlemesi gibi uygulamaların hayata geçirilmesi, sanayide yerli üretim ve ürün bazlı teknolojik dönüşüm, yüksek öğretimde ve genel anlamda mesleki eğitim ve iş gücü piyasalarındaki ihtiyaçların giderilmesi, iş gücüne ihtiyaçla eğitim sistemimizin ve diğer kamu politikalarımızın örtüştürülmesi, bütün bunlar eylem planımızda yer alan hususlardan bazıları."
Yılmaz, özellikle uluslararası alanda yatırım trendlerinde ortaya çıkan gelişmeleri dikkate alarak, Türkiye'ye gelen yatırımların nitelik ve nicelik olarak artmasını sağlayacak yeni bir yol haritasına ihtiyaç duyulduğunu belirtti.
Bu çerçevede Cumhurbaşkanlığı Yatırım Ofisinin, Türkiye Uluslararası Doğrudan Yatırım Strateji Belgesi üzerinde bir süredir çalışmalar yaptığını bildiren Yılmaz, bütün paydaşlardan gelen katkılarla birlikte bu stratejinin son halini alacağını ve bir eylem planıyla uygulamaya dönük geliştirileceğini kaydetti.
Hazırlanan taslak stratejide, nitelikli istihdam sağlayan yatırımlar, katma değerli hizmet yatırımları, nitelikli finansal yatırımlar, dijital yatırımlar, küresel tedarik zinciri odaklı yatırımlar, iklim dostu yatırımlar ve bilgi yoğun yatırımların arttırılmasının özellikle altı çizilen hususlar olduğunu belirten Yılmaz, 2024 başında bu çalışmaları tamamlayarak, stratejilerini ve uygulamaya dönük programlarını kamuoyuyla paylaşmayı hedeflediklerini söyledi.
"300 milyar lira gibi bir kaynağı Merkez Bankamız buraya ayırmış durumda"
Yılmaz, toplantıda, Merkez Bankası tarafından Yatırım Taahhütlü Avans Kredileri programıyla ilgili bilgilendirme ve gelinen noktaya ilişkin sunum gerçekleştirildiğini belirterek, şöyle devam etti:
"YTAK dediğimiz Yatırım Taahhütlü Avans Kredileri'nde yeni bir dönem başlatıyoruz. 300 milyar lira gibi bir kaynağı Merkez Bankamız buraya ayırmış durumda.
1 milyar Türk lirası en az yatırım tutarı olan projeler, özellikle teknolojik içeriği, stratejik önemi yüksek projeler Türkiye'nin cari açığını aşağıya çekecek, teknolojik düzeyini arttıracak, katma değerli büyümesini, kalkınmasını teşvik edici nitelikteki yatırımlara buradan uzun vadeli uygun koşullu finans kullandırılacak.
10 yıla kadar uzayan vadeler söz konusu, projelerin aldıkları strateji puanlarına ve finansal puanlara göre yüzde 15'ten başlayıp yüzde 30'a kadar faiz oranlarının uygulanması söz konusu.
Tamamen ağırlıklandırılmış kriterlerle çalışan son derece objektif bir süreç içinde bu projelerin belirleneceğini ve hayata geçirileceğini ifade edebilirim. Merkez Bankamız gerekli bildirimleri yaptı zaten, kararlarını aldı.
Sanayi Teknoloji Bakanlığımız yine tebliğini yayınladı. Bugün itibarıyla aslında programın artık uygulanmaya başladığını söyleyebiliriz. Programa başvurular yapılacak, bir komite kanalıyla projelerin stratejik değerlendirmesi yapılacak. Daha sonra da finansal değerlendirmeleri yapılıp projeler desteklenecek."
"Cumhuriyet'imizin ikinci yüzyılında, Türkiye Yüzyılı'nda bölgemizde ve dünyada yatırımlar için en cazip ortamı uygulayan ülkelerden biri olma hedefimiz var. Türkiye Yüzyılı yatırımların yüzyılı olacak." diyen Yılmaz, bu çerçevede doğru ve etkili adımlar atmaya devam edeceklerini, YOİKK'i etkili şekilde çalıştıracaklarını, periyodik olarak bir araya gelip eylem planları ve stratejilerini gözden geçireceklerini ve ilerlemeleri ölçeceklerini söyledi.