Emtia piyasasında geçen hafta savaş fiyatlaması öne çıktı

Dünya genelinde artan jeopolitik riskler emtia fiyatlarını desteklerken, ABD Merkez Bankasının (Fed) enflasyonla mücadelesinin beklenenden uzun sürebileceğine dair endişeler ile güçlenmeye devam eden dolar endeksi, emtia piyasasındaki fiyatlamaların zorlaşmasına neden oldu.

Dolar endeksi, Fed'in politika faizini öngörülünden daha yavaş indirebileceğine yönelik fiyatlamaların güçlenmesiyle geçen hafta 13 aylık zirvesine ulaştı.

Bazı Fed yetkilileri, enflasyonun iyileşme sürecinin durabileceği yönünde uyarılarda bulunup temkinli olunmasını önerirken, FED’in yüzde 82'ye çıkan faiz indirimi olasılığı, geçen hafta yüzde 52 seviyelerine düştü.

Öte yandan, dünya genelinde artan jeopolitik riskler ve siyasi belirsizlikler, piyasaların seyrini etkileyerek risk algısının yükselmesine neden oldu.

Rusya ile Ukrayna arasındaki savaşta gerginliğin artması, özellikle de Rusya'nın, Ukrayna'nın batı yapımı uzun menzilli füzeleri kullanması sonucunda nükleer misilleme tehdidinde bulunması, güvenli liman olan altın ve diğer emtiaya olan talebi artırdı.

Altının ons fiyatı, Mart 2023’ten bu yana en büyük haftalık artışını kaydederek yüzde 6 yükseldi.

Swiss İnvestment Bank (UBS) analistleri dünya genelinde merkez bankalarının, enflasyonist baskılara ve ekonomik büyümedeki yavaşlamaya yanıt olarak daha ılımlı bir para politikası duruşu sergileyeceğini ve jeopolitik risklerin devam edeceğini belirterek, altın fiyatlarının 2025 yılında da yükseliş eğilimini sürdürmesini beklediklerini kaydetti.

Doların endeksinin kısa vadede güçlü kalabileceğini ancak bu gücün sınırlı olduğunu belirten UBS analistleri, dünya genelinde merkez bankalarının, dolar rezervlerini azaltırken altın rezervlerini artırmaya devam edebileceğini kaydetti.

Dolar endeksi iki yılın en yüksek seviyesine ulaşırken, altının artan alternatif maliyetine karşın altın fiyatları yükseldi.

Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği 29. Taraflar Konferansı (COP29) kapsamında iklim değişikliğiyle mücadeleye yıllık 300 milyar dolar finansman sağlama taahhüdünde bulunurken, özellikle yenilenebilir enerji yatırımları üzerindeki etkisiyle gümüş piyasasını önemli ölçüde etkilemesi bekleniyor.

Öte yandan, Earth AI ve Legacy Minerals, Avustralya’nın Yeni Güney Galler eyaletindeki Fontenoy Projesi sahasında, Avustralya'nın en büyük paladyum mineral sistemlerinden birini keşfettiklerini açıkladı. Lachlan Kıvrım Kuşağı'nda yer alan bu keşif, 2 kilometrekarelik geniş bir mineralleşme bölgesiyle, dünyanın en büyük platin grubu element arama alanlarından biri olma potansiyeline sahip bulunuyor.

Geçen hafta, ons bazında gümüş yüzde 3,6, platin yüzde 2,3, paladyum yüzde 6,1 değer kazandı.

Bununla birlikte, Çin 1 Aralık'tan itibaren alüminyum ve bakır yarı mamul ürünlerinin ihracatında yüzde 13'lük vergi iadelerini sona erdireceğini duyurdu.

Analistler, uluslararası piyasalarda yıllık 5 milyon tonun üzerinde Çin malı alüminyum kaybedilme potansiyeline dikkati çekerek, alüminyumun Şangay fiyatının düştüğünü, Londra fiyatının ise yükseldiğini vurguladı.

Çin'in bakır ürünleri ihracatının ise yılda yaklaşık 700 bin ton seviyesinde olduğunu belirten analistler, söz konusu adımın Çinli bakır ve alüminyum üreticilerine ciddi zarar verebileceğini ifade etti.

Öte yandan, Endonezya, batarya metali olan nikel piyasasında uzun süredir devam eden durgunluk nedeniyle küçük yerel madencileri korumak ve piyasayı iyi bir seviyede tutmak amacıyla nikel cevheri tedarikini artırdı.

Söz konusu gelişmelerle baz metallerde tezgah üstü piyasada geçen hafta fiyatlar libre bazında bakır yüzde 0,6, kurşun yüzde 0,5, nikel yüzde 0,8, çinko yüzde 0,6 ve alüminyum yüzde 0,9 yükseldi.

Rusya'nın, Ukrayna’ya karşı saldırılarının şiddeti artarken, bu durum, ABD ve İngiltere’nin Ukrayna’ya Rusya’ya derinlemesine saldırı yapma imkanı veren füzeler sağlamasıyla tetikledi.

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, yeni Oreshnik hipersonik füzesini test etmeye devam edeceklerini ve kullanım için hazır stoklarının bulunduğunu açıkladı.

Analistler, petrol, gaz ve rafinaj tesislerinde meydana gelebilecek olası yıkımların uzun vadeli zararlar yaratabileceğini ve savaşın şiddetlenmesini hızlandırabileceğini kaydetti.

ABD Başkanı Joe Biden, görev süresi sona ermeden Rusya’yı Ukrayna işgali nedeniyle cezalandırmak için uyguladığı adımlarını artırdı.

Kremlin, ABD'nin yeni yaptırımlarını Rus gaz ihracatını engelleme girişimi olarak değerlendirirken, bir çözüm bulacaklarını bildirdi.

Öte yandan, dünyanın üçüncü büyük petrol ithalatçısı olan Hindistan'da iç tüketimin artmasıyla petrol ithalatı da arttı.

Bu gelişmelerle beraber Brent petrolün varil fiyatı haftayı yüzde 5,20 yükselişle, New York Ticaret Borsası'nda işlem gören doğal gazın İngiliz termal birimi (MMBtu) cinsinden fiyatı da yüzde 14,40 artışla tamamladı.

Buğday fiyatlarındaki genel düşüş eğilimi sebebiyle, ABD'de ve Karadeniz bölgesinde çiftçiler, daha yüksek fiyatlar umuduyla bu yılın başlarında toplanan buğdayları silolarda depoladı.

Çiftçilerin ürünlerini ellerinde tutması, un üreticilerinin düşük stoklarla çalışmasına neden oluyor.

Öte yandan, ABD Tarım Bakanlığına göre, küresel buğday stokları gelecek yıl ortasında son dokuz yılın en düşük seviyesine gerileyecek. Kuzey yarımküredeki buğday mahsulleri kritik gelişim aşamalarında ve hava koşullarındaki olası sorunlar fiyat artışlarını tetikleyebilir.

Öte yandan, Rus çiftçilerin, bu yılki büyük kayıpların ardından daha az buğday ekmesi ve bunun yerine bezelye, mercimek veya ayçiçeği gibi daha karlı ürünlere yönelmesi bekleniyor.

Pirinç fiyatlarındaki artışa rağmen Asya bölgesindeki tüketim alışkanlıkları sebebiyle talepte düşüş sınırlı kalmaya devam ediyor.

Geçen hafta Chicago Ticaret Borsası'nda kile başına fiyatlar buğdayda yüzde 1,9, soya fasulyesinde yüzde 1,4 ve pirinçte yüzde 3,7 artarken, mısır yatay seyretti.

Kahve fiyatları rekor kırmaya, kakao fiyatları da yüksek kalmaya devam etti.

ABD'de faaliyet gösteren emtia borsası Intercontinental Exchange'de libre bazında fiyatlar, şekerde yüzde 1 azalırken, pamukta yüzde 2,2, kahve yüzde 5,9 yükselerek tüm zamanların zirvesine ulaştı. Kakaonun ton başına fiyatı haftayı yüzde 5,4 artışla tamamladı.

Kaynak: AA