?>

Fransa, Fransız Polinezyası'ndaki nükleer denemelerinin sonuçlarını gizlediğini kabul etmiyor

Fransa, Pasifik Okyanusu'ndaki deniz aşırı toprağı Fransız Polinezyası'nda, 30 yıl boyunca yaptığı 200'e yakın nükleer denemenin ardından oluşan radyasyon seviyesini sakladığı suçlamalarını reddediyor.

Dünya - 4 yıl önce

Paris
Disclose haber sitesinden gazeteciler ve araştırmacıların, Fransa'nın 1960-1970 arasında yaptığı nükleer denemelerin sonuçlarını gizlediğine ilişkin bağımsız araştırmayı martta yayımlamalarından 4 ay sonra başkent Paris'te Fransa ve Fransız Polinezyası taraflarının katılımıyla 2 günlük yuvarlak masa toplantısı düzenlendi.
Toplantıya Fransız Polinezyası Hükümet Başkanı Edouard Fritch, Fransa ve Fransız Polinezyası'ndan seçilmiş yetkililer, bakanlar ve sivil toplum kuruluşları katıldı.

Resmi özür söz konusu değil

Ülke basınındaki haberlere göre Savunma Bakanı Vekili Genevieve Darrieussecq, Fransa devletinin nükleer testlerin sonucu oluşan radyasyon seviyesini gizlemediğini ve resmi özür dilemesinin söz konusu olmadığını belirtti.
Polinezya'nın Fransa'nın caydırıcı gücünün inşasında büyük katkısı bulunduğunu dile getiren Darrieussecq, insani, sosyal, sağlık, çevre ve ekonomik tüm sonuçları üstlenmenin gerekli olduğunu söyledi.
Sağlık Bakanı Olivier Veran ise dünyada tiroit kanseri oranı en yüksek olan Polinezyalı 40-50 yaş arası kadınlarda ve diğer radyasyon kaynaklı hastalıklara Polinezya Sosyal Güvenlik Fonu'nun 1985'ten bu yana harcadığı 670 milyon avroyu, Fransa'nın tazmin etmesi talebini, sadece Nükleer Denemelerin Kurbanlarına Tazminat Komitesi (CIVEN) tarafından tanınan kurbanların masraflarının tazmin edilebileceğini söyleyerek yanıtladı.
Yuvarlak masa toplantısının son oturumuna başkanlık eden Denizaşırı Bölgeler Bakanı Sebastien Lecornu ise Pasifik Okyanusu'nda yapılan nükleer denemeler sonucu kirlenen takımadalar konusunda yeni bir sayfa açmak istediğini aktardı.
Fransız Polinezyası Hükümet Başkanı Fritch de Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron'un tarihçilerin önemli bir talebi olan nükleer denemelere ilişkin askeri arşivleri açma sözü verdiğini kaydetti.

Polinezya delegasyonunda hayal kırıklığı

Diğer yandan, Fransız Polinezyası basını, toplantının bittiği ikinci günün sonunda Polinezya delegasyonunun yüzlerinde acı ve hayal kırıklığı olduğu yorumunu yaptı.
Delegasyondan kimsenin konuşmak istemediğini yazan basın, Hükümet Başkanı Fritch'in "Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron'un 25 Temmuz'da Ada'ya yapacağı ziyarette konuyu ileri taşıyacağı" yönündeki beklentiyi ifade etti.
Polinezya basını ayrıca "Gerçeklerle yüzleşelim, görüşmeler başarısız oldu." ifadesine yer verdi.
Fransız Polinezyası'nın Fransa Ulusal Meclisindeki temsilcisi ve adanın bağımsızlığını savunan Moetai Brotherson, Fransa özür dilemedikçe toplantılara katılmayacağını bildirdi.
Polinezya'nın başkenti Papeete'de yaklaşık 3 bin kişi Fransa'nın Mururoa'da 2 Temmuz 1966'da yaptığı ilk nükleer denemenin yıl dönümünde protesto gösterisi düzenledi.

Fransa'nın nükleer denemeleri

Fransa, 1966-1996 arasında eski sömürgesi Cezayir ve deniz aşırı toprağı Fransız Polinezyası'nda yaklaşık 210 nükleer deneme yapmıştı. Polinezya'da yapılan 193 nükleer denemenin 147'si yer altında gerçekleşmişti.
100 binden fazla kişinin etkilendiği tahmin edilen nükleer denemeler, uluslararası tepkiler üzerine eski Cumhurbaşkanı Jacques Chirac döneminde sona erdirilmiş ve kurbanlara tazminat ödenmesi kararlaştırılmıştı.
Fransa'da 2010'da nükleer deneme mağdurlarına tazminat ödenmesini öngören bir yasa yürürlüğe girse de sadece 20 kişiye tazminat ödenmişti. Tazminat taleplerine ilişkin birçok başvuruyu reddeden Fransa, verdiği sözü tutmamakla suçlanmıştı.

Mururoa Dosyaları

Disclose haber sitesi gazetecileri, Amerikan Princeton Üniversitesi ve İngiliz çevreci grup Interprt araştırmacıları, Fransa Savunma Bakanlığına ait gizliliği kaldırılmış "Mururoa Dosyaları" olarak adlandırılan 2 bin belgeyi inceleyerek mart ayında “Toxic” adıyla kitap yayımlamıştı.
Belgelerin incelenmesi ve hem Fransa'dan hem de Fransız Polinezyası'ndan onlarca kişiyle mülakatlar sonrası araştırmacılar, kitapta Fransa’nın bölgede 1966’da Aldebaran, 1971'de Encelade ve 1974'te Centaure nükleer denemelerinin radyasyon etkilerini yeniden kurgulamıştı.
Fransa'nın denemelerin etkilerini bazen kasti olarak daha az hesapladığı vurgulanan kitapta, radyasyon seviyesinin Fransa Atom Enerji Komisyonu tarafından 2006’da hesaplanandan ve kurbanlara tazminde referans alınan miktardan 10 kata kadar daha fazla olduğu kaydedilmişti.
Kitap, Fransız yetkililerin nükleer denemelerin Ada halkının sağlığı üzerindeki gerçek etkisini 50 yıl boyunca sakladığı sonucuna varmıştı.
Şu ana kadar sadece 63 sivil Fransız Polinezyası vatandaşına nükleer deneme sonucu ortaya çıkan radyasyona maruz kaldığı için tazminat ödendiğini bildiren Disclose sitesine göre, bölgedeki nükleer denemeler 100 binden fazla insanı etkiledi.
Polinezya Hükümet Başkanı Fritch, 60 yıllık inkar, sindirme, hor görmenin bir anda silinemeyeceğini belirterek, konuyu Fransa yönetimiyle konuşmayı talep etmişti.
Kaynak: AA

dikGAZETE.com

Haftanın Öne Çıkanları

Merkezi kayıtlı elektronik posta rehberi kurulacak

2021-07-03 13:51 - Teknoloji

Myanmar'ın devrik lideri Suu Çii'den halka Kovid-19'a karşı 'daha dikkatli olmalı mesajı

2021-06-29 11:56 - Dünya

Sıcak hava, elektrik tüketiminde yılın rekorunu getirdi

2021-06-28 16:49 - Gündem

TCMB zorunlu karşılık düzenlemesinde değişikliğe gitti

2021-07-01 11:55 - Ekonomi

İsrail başka ülke almazsa son kullanma tarihi yaklaşan 800 bin Kovid-19 aşısını imha edecek

2021-06-29 12:42 - Gündem

Ons altında satış baskısının temmuzda da devam etmesi bekleniyor

2021-07-03 18:31 - Ekonomi

Mısır Araştırma Enstitüsünde geliştirilen tohumlar Türk tarımına güç katıyor

2021-06-28 16:17 - Teknoloji

Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu: DEAŞ'a karşı cephede mücadele eden tek NATO üyesiyiz

2021-06-28 18:02 - Siyaset

Türkiye'nin Gururu Kadın Sporcular: Yasemin Adar

2021-07-01 14:37 - Spor

AK Parti AR-GE ve Eğitim Başkanları istişare ve değerlendirme kampında bir araya gelecek

2021-07-01 15:18 - Siyaset

İlgili Haberler

Gazze'ye Küresel Hareket'in İtalya temsilciliği İsrail hakkında suç duyurusunda bulundu

08:08 - Dünya

Suriye'nin Humus ilinde toplu mezar bulundu

23:32 - Dünya

Sumud Filosu'ndaki aktivistler İsrail'in kendilerine uyguladığı şiddeti anlattı

22:13 - Dünya

Hamas ile İsrail heyetleri 6 Ekim'de Mısır'da esir takasını müzakere edecek

22:03 - Dünya

İsrail'in alıkoyduğu Yunan aktivistlerin yakınlarından Dışişleri Bakanlığına mektup

21:18 - Dünya

Günün Manşetleri

Gazze'ye Küresel Hareket'in İtalya temsilciliği İsrail hakkında suç duyurusunda bulundu

08:08 - Dünya

Sydney’de gerçekleşen devir teslim töreninin ardından Türkiye 2026 Uzay Kongresi'ne ev sahipliği yapacak

00:46 - Teknoloji

Cumhurbaşkanı Erdoğan'dan "Gazze İçin Sessiz Çığlık" etkinliğine davet

23:37 - Siyaset

Suriye'nin Humus ilinde toplu mezar bulundu

23:32 - Dünya

Bakan Fidan: Sumud Filosu'nun eylemine devletler mümkün olduğu her ölçüde sahip çıkmak durumund

23:13 - Siyaset