Dakar
Fransa, 2020'den beri Afrika ülkeleriyle yaşadığı sorunlar nedeniyle bu ülkelerdeki askeri operasyonlarını ya sonlandırdı ya da bölgedeki askeri üslerini yerel yetkililere teslim etmek zorunda kaldı.
Mali, Burkina Faso ve Nijer'de gerçekleşen darbeler sonrası bu ülkelerdeki askerlerini çekmek zorunda kalan Fransa, Çad ve Fildişi Sahili'nde de askeri üslerini devretti.
Fransa'nın Ocak 2020'de Mali'de yaklaşık 5 bin, Nijer'de 1500, Cibuti'de 1500, Çad'da 1000, Fildişi Sahili'nde 600, Gabon'da 350, Senegal'de 350 ve Burkina Faso'da 400 askeri bulunuyordu.
Mali, Burkina Faso ve Nijer'in askeri yönetimlerinin Fransa ile askeri anlaşmaları feshetmesi üzerine Aralık 2023 itibarıyla söz konusu 3 ülkede Fransa'nın askeri kalmadı.
Çad yönetiminin talebiyle Ocak 2025 itibarıyla ülkedeki 3 askeri üssünü devreden Fransa, Fildişi Sahili'ndeki tek askeri üssünü de dün itibarıyla Fildişi Sahili ordusuna bıraktı.
Çad'da görevli Fransız askerlerinin tamamı ülkeyi terk ederken, Fildişi Sahili'nde 80 asker ülkede görev yapmaya devam edecek.
Yaklaşık 350 askerin bulunduğu Senegal'deki Fransız üssünün de yıl sonunda kapanması bekleniyor. Sayısı henüz belli olmasa da Fransa'nın Senegal'de de asker bırakabileceği belirtiliyor.
Fransa'nın Cibuti ve Gabon'daki asker sayısında herhangi bir değişiklik olmadı.
"İstenmeyen kişi" ilan edilen büyükelçiler ve gönderilen askerler...
Mali'de 2020'de Assimi Goita önderliğinde yapılan askeri darbe sonrası Fransa'nın 2013'ten bu yana ülkede yürüttüğü askeri operasyonlar tartışma konusu oldu.
Mali, Şubat 2022'de yaklaşık 5 bin Fransız askerinin görev yaptığı Barkhane Operasyonu unsurlarının topraklarından bir an evvel ayrılmasını talep etti ve Mayıs 2022'de de Fransa ile savunma alanındaki işbirliklerini feshetti.
Fransa, Mali'deki Gao askeri üssünü de kapatmak zorunda kaldı.
Burkina Faso'da da Eylül 2022'de yönetime el koyan İbrahim Traore önderliğindeki askeri yönetim, Ocak 2023'te hem Fransa ile askeri işbirliği anlaşmasını feshetti hem de Fransa'nın Vagadugu Büyükelçisi Luc Hallade'yi sınır dışı etti.
Şubatta da Sabre Operasyonu kapsamında konuşlu 400 Fransız askeri, Burkina Faso'nun talebiyle ülkeden ayrıldı.
Mali ve Burkina Faso'dan ayrılmak zorunda kalan ancak Sahel bölgesini terk etmek istemeyen Fransa, askerlerini Nijer'de yeniden konuşlandırsa da bu plan değişikliği Niamey'deki darbe nedeniyle uzun vadeli olmadı.
Fransa ile yakın ilişkiler kuran dönemin Nijer Cumhurbaşkanı Muhammed Bazum'un Temmuz 2023'te devrilmesiyle Fransa, Sahel'deki yakın müttefiki Nijer'den de çekilmek zorunda kaldı.
Askeri yönetim, darbeden çok kısa süre sonra Ağustos 2023'te Fransa ile askeri işbirliğini sonlandırdı ve Niamey Büyükelçisi Sylvain Itte'yi "istenmeyen kişi" ilan etti.
Büyükelçi Itte, yaklaşık bir ay ülkeden gitmemek için dirense de Aralık 2023'te Fransa, Niamey Büyükelçiliğini kapattı, yaklaşık 10 yıldır bölgede konuşlu 1500 askerin tamamını da çekti.
Son çekilme Fildişi Sahili'nden oldu
Çad, 29 Kasım 2024'te Fransa ile savunma işbirliği anlaşmasını feshettiğini duyurdu ve Fransız askerlerinin ülkeden çekilmesini talep etti.
Bu talep üzerine Fransa, Faya askeri üssünü 26 Aralık 2024, Abeche askeri üssünü 12 Ocak ve Adji Kossei üssünü de 30 Ocak’ta orduya teslim ederek, ülkedeki tüm askeri varlığına son verdi.
Fildişi Sahili Cumhurbaşkanı Alassane Outtara da yeni yıl vesilesiyle yaptığı ulusa sesleniş konuşmasında, ülkedeki tek Fransız üssünün orduya devredileceğini duyurmuştu.
Dün itibarıyla Fransa, Port-Bouet askeri üssünü Fildişi ordusuna teslim etti ve üsse Fildişi Sahili'nin ilk Genelkurmay Başkanı General Ouattara Thomas d'Aquin'in adı verildi.
Devir teslim töreninde konuşan Fransa Savunma Bakanı Sebastien Lecornu, Fransa'nın ülkedeki varlığının bitmediğini aksine dönüştüğünü belirterek, ülkede 80 askerin görev yapmaya devam edeceğini söyledi.
Kaynak: AA