İstanbul
Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) Başkanı Mustafa Yılmaz, doğal gaz kullanımına geçişte en büyük engelin iç tesisat dönüşüm maliyetleri olduğunu belirterek, "Kombi fiyatıyla birlikte 8-10 bin lirayı bulan iç tesisat dönüşüm maliyetinin kolay ödenebilmesi için bazı çalışmalar yapıyoruz. Kapısının önüne doğal gaz şebekesi ulaşmış olmasına rağmen henüz doğal gaz abonesi olmamış yaklaşık 3 milyon civarında potansiyel abonemiz var." dedi.
Yılmaz, bu yıl "Ortak Enerjimiz, Ortak Geleceğimiz" temasıyla düzenlenen 8. Uluslararası Doğal Gaz Kongre ve Fuarı'nda yaptığı konuşmada, Türkiye'nin yıllık 50 milyar metreküp gaz tüketimiyle Avrupa'da ilk 5 ülke arasında olduğunu söyledi.
Türkiye'de 81 il ve 520 ilçede gaz kullanıldığını anımsatan Yılmaz, yıl sonu itibarıyla ilçe sayısının 550'ye yükseleceğini kaydetti. Yılmaz, gaz dağıtımındaki yaygınlaşmayla özellikle konutlardaki doğal gaz tüketiminde düzenli bir artış görüldüğünü aktardı.
Yılmaz, EPDK'nin en önemli önceliklerinden birinin tüketici memnuniyeti olduğuna dikkati çekerek, vatandaşların doğal gaza geçişlerinin teşvik edilmesi ve abone sayısının artırılmasına yönelik çalışmaların sürdüğünü vurguladı.
"Yıllık tüketimimiz 4,5-5 milyar metreküp artabilir"
İç tesisat dönüşüm maliyetlerinin doğal gaz kullanımına geçişte vatandaşları engellediğini ifade eden Yılmaz, şunları kaydetti:
"Kombi fiyatıyla birlikte 8-10 bin lirayı bulan iç tesisat dönüşüm maliyetinin kolay ödenebilmesi için bazı çalışmalar yapıyoruz. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı ve Türkiye Doğal Gaz Dağıtıcıları Birliği iş birliğinde bu konuda yakın dönemde bazı adımlar atacağız. Dağıtım şirketlerimiz ve bankalarımız aracılığıyla düşük faizli ve uzun vadeli geri ödemeli finansman modelleri üzerinde duruyoruz.
Şu anda doğal gaz abone sayımız 15,5 milyon civarında. Ancak, kapısının önüne doğal gaz şebekesi ulaşmış olmasına rağmen henüz doğal gaz abonesi olmamış yaklaşık 3 milyon civarında potansiyel abonemiz var. Bu potansiyelin tamamının doğal gaza geçişini sağladığımızda, yıllık tüketimimizde 4,5-5 milyar metreküp civarında artış olabilecek."
"OTSP ile ticaret merkezi olmaya bir adım daha yaklaştık"
Yılmaz, Türkiye'nin doğal gaz piyasasındaki gelişimin sadece dağıtımla sınırlı olmadığını, ticaret tarafında da önemli gelişmelerin yaşandığını dile getirdi.
Bu kapsamda, Organize Toptan Doğal Gaz Satış Piyasası (OTSP) ile Türkiye'nin doğal gaz ticaret merkezi olma hedefine bir adım daha yaklaştığını belirten Yılmaz, geçen yıl eylülde işlem yapılmaya başlanan OTPS'ye ilişkin şu verileri paylaştı:
"Bugüne kadar 33 piyasa katılımcısının OTSP’de aktif olarak işlem yaptığını, bir yıllık sürede yaklaşık 1,4 milyar metreküp doğal gazın piyasada el değiştirdiğini, bir yıllık işlem hacminin 2 milyar liraya ulaştığını, ortalama günlük referans fiyatın ise bin metreküp başına bin 505 lira seviyelerinde gerçekleştiğini görüyoruz.
Bu rakamlar yeni kurulan bir organize piyasa için çok memnuniyet verici. OTSP’de derinliği artırmak amacıyla kısa ve orta vadede yeni ürün geliştirme çalışmalarımız da devam ediyor. İlk etapta 7 güne kadar vadeli ürünleri OTSP’de işleme açmayı planlıyoruz. Daha sonra da elektrik piyasamız ile koordineli olarak doğal gaz piyasamızda da ileri tarihli fiziksel teslimatlı ürünleri piyasaya entegre etmeyi hedefliyoruz."
"Özel sektörün ithalattaki payı yüzde 50'ye varabilir"
Yılmaz, ayrıca spot boru gazı ithalatı usul ve esaslarını belirlediklerini de hatırlattı. Türkiye'nin böylece uzun dönemli gaz kontratlarına bağlı kalmak zorunluluğunun ortadan kalkacağını aktaran Yılmaz, "Kısa dönemli esnek şartlarda doğal gaz ithal etmek mümkün hale geldi. Dünyada doğal gaz fiyatlarının düştüğü dönemlerde anlık alımlar yaparak bu fırsatlardan yararlanma imkanız var artık. Ticari opsiyonla anlık gaz alımı, rekabeti getirecek. Rekabet de fiyatlarda düşüşü sağlayacak." dedi.
Yılmaz, Türkiye'nin 2021'de uzun dönemli gaz kontratlarından bir kısmının biteceğini, 2021 sonrasında ise birtakım şirketlerin ikili anlaşmalarla gaz alabileceğini bildirdi.
Hali hazırda gaz piyasasında ithalat yapan özel sektörün payının yüzde 20 seviyesinde olduğunu ifade eden Yılmaz, 2021'den sonra bu oranın yüzde 50'ye varabileceğini ve piyasanın daha serbest hale geleceğini sözlerine ekledi.