Iğdır
Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğünün izniyle Iğdır'ın Tuzluca ilçesine bağlı Yukarı Çıyrıklı köyünde KuzeyDoğa Derneğince kurulan Aras Kuş Araştırma ve Eğitim Merkezi'ndeki çalışmalar devam ediyor.
Gönüllülerce sürdürülen çalışmalarda, kurulan ağlara takılan kuşlar halkalanarak doğal ortamlarına bırakılırken, bazı özel türlere ise uydu vericisi takılıyor.
Genellikle kıtalar arası göçen kuşların kanatlarına takılan uydu vericileriyle türlerin göç yolculukları, kanat çırptığı güzergahlar hakkında anlık veriler alınıp bilimsel kayıtlar yapılıyor.
Merkezde bu yılki çalışmalarda 24 Mart'tan itibaren 3 bozkır delicesi, 2 gökçe delice, 1 tepeli guguk, 3 şahin, 2 çayır delicesi, 1 saz delicesi ve 1 kerkenez kanatlarına verici takılarak doğal ortamına salındı.
Bozkır şahini, Rusya'daki İdil Nehri kıyısına uçtu
Çalışmalar kapsamında Iğdır'da 27 Mart'ta uydu vericisi takılan bozkır şahinlerinden biri aynı gün içinde Ermenistan'a geçip 2 gün burada kaldı.
Daha sonra önce Gürcistan'a, aynı gün içinde Rusya'ya geçen şahin, yaklaşık 10 gün süren yolculuğun ardından İdil Nehri kıyısındaki sulak alanlara yerleşip burada yaşamını sürdürmeye başladı.
Bu yolculuk esnasında şahin, en yüksek rakımlı uçuşunu 3 bin 731 metreyle Gürcistan'da, en hızlı uçuşunu saatte 76,4 kilometreyle Rusya'da gerçekleştirdi.
Bozkır delicesi, İdil Nehri'nin Hazar Denizi'ne dökülen havzasına göçtü
Dünya Doğa ve Doğal Kaynakları Koruma Birliğince tarafından nesli tehlike altındaki türler arasında kırmızı listede gösterilen bozkır delicelerinden biri, 27 Mart'ta takibe alındı.
Yaklaşık 15 gün önce Iğdır'dan ayrılan delice, Rusya'daki İdil Nehri'nin Hazar Denizi'ne dökülen havzasına göçtü.
Delice, bu yolculuğu esnasında en yüksek uçuşunda 2 bin 919 metre rakıma ve saatte 55,1 kilometre hıza ulaştı.
Tepeli guguk, Muş Şenyayla'daki ormanlık alana yerleşti
Takibe alının türlerden olan ve nadir görülebilen tepeli guguk, 28 Mart'ta vericiyle izlenmeye başlandı.
Guguk, 3 gün Iğdır'da uçtuktan sonra önce Ağrı'ya, ardından Erzurum'a göçüp daha sonra Muş'ta mola verdi. Şenyayla'ya yerleşen tepeli guguk, yaşamını buradaki ormanlık alanda sürdürüyor.
Guguk, bu yolculuğunda en yüksek rakımlı uçuşunu 2 bin 594 metrede, en hızlı uçuşunu ise saatte 38,7 kilometre hızla gerçekleştirdi.
Bu yıl Iğdır'da verici takılan diğer 10 kuşun ise takibe alındıkları tarih ve güncel konumları şu şekilde:
1- Bozkır delicesi (24 Mart) - Gürcistan Telavi
2- Bozkır delicesi (7 Nisan) - Azerbaycan Gence
3- Gökçe delice (26 Mart) - Ardahan
4- Gökçe delice (26 Mart) - Rusya Volgograd
5- Bozkır şahini (5 Nisan) - Ermenistan İcevan
6- Bozkır şahini (5 Nisan) - Azerbaycan-Gürcistan sınırı
7- Kerkenez (7 Nisan) - Ermenistan-Iğdır sınırı
8- Çayır delicesi (7 Nisan) - Rusya Chilgir
9- Saz delicesi (7 Nisan) - Rusya Achikulak
10- Çayır delicesi (7 Nisan) - Rusya Arzgir
"Halkalamaya göre daha hızlı veri elde ediyoruz"
Aras Kuş Araştırma ve Eğitim Merkezi Sorumlusu Gül Tutar, AA muhabirine, halkalama çalışmalarının yanında uydu vericisiyle takip çalışmaları da yürüttüklerini söyledi.
Çalışmaların uzmanlarca yürütüldüğünü belirten Tutar, "Belirli türlerde, kuşun ağırlığının yüzde 3'ünü geçmeyecek şekilde yerleştirdiğimiz vericilerimiz var. Bazıları 11, bazıları ise 6 gram. Daha küçük boyutlu kuşlarda 6 gramı, daha büyüklerde ise 11 gram olanını kullanıyoruz." dedi.
Kuşlardan gelen verilerin kayda alındığını ifade eden Tutar, "Sezon başladığından beri 13 kuşa verici taktık. Hareketlerini takip ediyoruz, her gün veri akışı sağlanıyor, halkalamaya göre daha hızlı veri elde ediyoruz. Kuşun ne kadar hızla uçtuğunu, hangi yükseklikte, nerede, ne kadar konakladığını görebiliyorsunuz." diye konuştu.
Kaynak: AA