Göz Acilleri

Göz, vücudumuzun hassas organlarından biridir. 2,5 cm çapında küre şeklindeki bu organ görme duyusu için gereklidir. Görme fonksiyonlarının tam verimle devam edebilmesi veya gözün herhangi bir olumsuzluktan kalıcı şekilde etkilenmemesi için acil bir durumda göze müdahale gerçekleştirilmesi büyük önem taşır. Beklenmedik olumsuz bir durumda; gözün alabileceği bir darbe veya bir hastalığın beraberinde göz tansiyonunda meydana gelebilecek değişim ile göz aniden kızarma, sulanma, ağrı veya görme kaybı gibi belirtiler gösterebilir. Gözde meydana gelen bir reaksiyonun tespit edilmesi halinde reaksiyon gözlem altına alınmalı, reaksiyonun şiddetine göre derhal göz doktoruna danışılmalıdır.

Tatil günlerinde veya gece saatlerinde gözün darbe alması, kimyasal bir yanık oluşması veya akut glokom gibi hastalıkların olması halinde nöbetçi göz doktoru kavramı gündeme gelir. Nöbetçi göz doktorları, göz hastanelerinde bulunabildiği gibi bazı hastanelerin acil bölümünde de gerektiğinde hizmet verirler. Başvurulan hastanede göz doktoru olmaması halinde acil hekimi ilk müdahale için gerekli işlemleri başlatabilir. Meydana gelen göz hastalığına göre hastanın direkt olarak göz hekimine yönlendirilmesi gerekebilir.

Göze kimyasal bir yakıcı maddenin temas etmesi, delici bir cismin gelmesi veya gözün darbe alması veya şiddetli göz ağrısı gibi durumların gelişmesi halinde durum aksatılmadan en yakındaki sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır.

Göz acilleri, gözde kalıcı görme kaybına sebebiyet verebilecek ciddiye alınması gereken durumlardır. Göze ani bir şekilde bir cisim gelmesi, göze bir kimyasal sıçramasına bağlı yanık oluşması veya gözün ani bir darbe alması gözde kalıcı hasarlar yaratabilir. Bunlar göz acilleri olarak adlandırılan bazı başlıklardır. Gözde kalıcı bir hasarın meydana gelmemesi adına bu tür bir durumun gelişmesi halinde derhal en yakın hastanenin acil bölümüne başvurulmalıdır. Yukarıda bahsedilen göz acilleri dışında aşağıda bulunan durumlar da göz acilleri olarak adlandırılır ve hastaların derhal tedavi altına alınması gerekir.

Göz acilinde yapılan uygulamalar hastanın gösterdiği belirtilere göre değişiklik gösterir. Hekim, hasta öyküsünü alarak, bulguları gözlemleyerek ve mevcut hasarı tespit ederek akut tedavi planlaması gerçekleştirir. Gözde bağışıklık ile ilgili bir hastalığın meydana gelmesi halinde hastaya enfeksiyonu önlemek üzere iltihabı baskılayıcı damla uygulanabilir. Göze kimyasal sıçraması gibi bir durum söz konusu ise göz, özel solüsyonlar ile yıkanır. Bu sayede kornea üzerinde oluşabilecek ciddi yaralanmaların önüne geçilmesi hedeflenir. Göz tansiyonunun yükselmesi gibi durumlarda serum tedavisiyle tansiyonun düşürülmesi sağlanır. Başvuruların hastanede nöbetçi göz hekimi bulunması halinde tüm önlemler göz hekimi tarafından planlanır. Ancak göz hekiminin bulunmaması noktasında acil doktoru veya aile sağlığı hekimi müdahale gerçekleştirebilir. Bu tür durumlarda hastalar ilk müdahaleler ardından göz hekimine sevk edilir. Göz acillerinde ilk müdahale son derece önemlidir. İlk müdahalenin aksatılması halinde ve zaman kaybı durumunda aciller, körlüğe sebebiyet verebilir. 

Gözün hasar alacağı şekilde bir kaza geçirmek, iş veya ev ortamında gözle temas etmemesi gereken bir kimyasalın temas etmesi halinde veya ortada belirli bir sebep yokken gözde ani bir ağrı durumunun oluşması durumunda kişiler derhal acile başvurmalıdır. Bu tür durumlar tahmin edilebilir durumlar olurken göz kızarması veya gözde meydana gelen yoğun sulanmalarda bazı durumlarda aksatılmadan doktora danışılması gereken başlıklara dönüşür. Örneğin, bu durumlardan biri akut glokomdur.

Akut glokom, göz tansiyonunun aniden 45- 50 mmHg seviyelerine yükselmesi durumudur. Gözde meydana gelebilecek en ciddi sağlık problemlerinden biridir. Gözde ani görme kaybı oluşması, aniden şiddetli bir ağrı hissedilmesi, kişide mide bulantısı veya kusma gibi semptomların gözlenmesi halinde mutlaka doktora danışılması gerekir. Gözde şiddetli kızarık veya göz bebeğinin ışığa karşı refleks göstermemesi akut glokom(göz tansiyonu) krizinin belirtilerinden olabilir. Bu tür durumlarda görme siniri kalıcı bir şekilde hasara uğrayacağından göz görme yetisini kaybedebilir. Bundan dolayı göz tansiyonunun yükselmesi gibi bir durumda ani müdahaleyle tansiyonun kontrol altına alınması oldukça önemlidir. Acilde gerçekleştirilen müdahaleler ile gözde oluşabilecek hasar minimuma indirilir.

Göz acillerinde en sık karşılaşılan olaylardan biri ağrısız ani görme kayıplarıdır. Gözde, ani görme kaybı gelişmesi durumu da nöbetçi göz doktoruna başvurulması gereken durumlardan biridir. Görme kayıpları ağrısız bir şekilde ani olarak gelişebilir. Genellikle kişilerin damarsal yapısına bağlı olarak gelişen bu durum ani bir ışık çakması ile kendini gösterebilir veya metanol(sahte alkol) zehirlenmeleri gibi durumlara bağlı olarak gelişebilir.

Herpes, tüberküloz, sifilis veya bağışıklık sistemiyle ilgili olan diğer hastalıklara bağlı olarak da gözde ani reaksiyonlar gelişebilir. Belirli bir oranda görme kaybı oluşması, göz hareketleri sırasında ağrı hissiyatı ve ışığa karşı duyarlılık gibi durumlarda da nöbetçi göz doktoruna başvurulmalıdır. Bu tür belirtiler akut üveit belirtileri olabilir. Hastaya kısa süre içerisinde antiinflamatuar tedavi başlanması büyük önem taşır.