Kayseri
Kayseri'nin Bünyan ilçesinde yaşayan 68 yaşındaki Zühre Odabaşı, 61 yıldır halı tezgahında ilmek atarak evinin geçimine katkı sağlıyor.
Yöresel motifleriyle bilinen Bünyan halılarının dokunduğu ilçe merkezi ve köylerinde, neredeyse her kadının geçmişinde halı tezgahları başında geçen hikayeleri bulunuyor.
Ev oturması, bayram ziyareti gibi vesilelerle bir araya gelen kadınların unutamadıkları ve hala konuştukları anıları arasında halı tezgahının başında yaşananlar önemli bir yer tutuyor.
Kendileri yıllarca halı dokuyan pek çok kadın, kızlarının da ömrünü halı tezgahında geçirmesini istemedikleri için çocuklarını okula göndermeyi bazen de erken yaşta evlendirmeyi tercih etmiş. Eskisi kadar yaygın olmasa da halı dokumacılığı hala bazı evlerin geçim kaynağı arasında bulunuyor.
İlçede yaşamını sürdüren 68 yaşındaki Zühre Odabaşı da yıllardır halı tezgahı sayesinde evinin geçimine katkı sağlayan emektar kadınlar arasında yer alıyor.
Hikayesini AA muhabirine anlatan Odabaşı, halı dokumaya 7 yaşındayken babasının isteğiyle başladığını söyledi.
Çocukluğunda maddi sıkıntılar nedeniyle babasının kendisini okula göndermediğinden yakınan Odabaşı, şöyle konuştu:
"Babam 'Vur kirişi al kuruşu. Okulla ne işin var' dedi. Halı dokuyarak geçindik.
Bizim zamanımızda fakirlik vardı, o yüzden babama da kızmadım. 8 kardeştik. Bu halı geçim kaynağımızdı. 6 kız kardeşim halı dokuyarak gelin oldu. Evlendikten sonra da dokumaya devam ettim.
23 yıl eşimin ailesiyle birlikte yaşadım. Onların geçimine de halıyla katkı verdim. 5 çocuğum var. 3 erkek, 2 kız. Ben çocuklarımın çeyizlerini halı dokuyarak dizdim, oğullarımı halıdan kazandığım parayla evlendirdim.
Kendi kızlarıma da halı dokumayı öğrettim hatta komşular da benim iyi dokuduğumu söyleyerek çocuklarını bana getirirlerdi."
Halı dokumayla ilgili acı tatlı birçok anıları olduğunu belirten Odabaşı, "Bayram öncesinde halı dokuyorduk. Bayrama bitirmemiz biraz zor görünüyordu. Babam bize 'Halıyı bitirin size bayramlık elbise alacağım' dedi.
Kardeşimle birlikte gece gündüz çalışarak halıyı bitirdik. Babam parasını aldı ama bize bayramlık almadı. Biz de darıldık." ifadelerini kullandı.