Canada
Çinli teknoloji şirketi Huawei'nin Mali İşler Direktörü (CFO) Mıng Vancou, geçen yıl aralık ayında Vancouver Uluslararası Havalimanı'nda gözaltına alındığı, arandığı ve sorguya çekildiği sırada "anayasal haklarının ciddi şekilde ihlal edilmesi" iddiasıyla Kanada Sınır Hizmetleri Ajansı (CBSA), Kanada Kraliyet Atlı Polisi (RCMP) ve Kanada Federal Hükümeti’nden davacı oldu.
Vancouver Havalimanı'nda tutuklanması sırasında işlem yapan RCMP ve CBSA görevlileri ile bu kurumların bağlı olduğu Kanada Federal Hükümeti’nin, anayasal haklarını ihlal ettiğini ileri süren Mıng’ın avukatları, British Columbia Eyalet Yüksek Mahkemesi’ne verdikleri 13 sayfalık dilekçeyle hukuk mücadelesi başlattı.
Dava dilekçesinde, CBSA memurlarının Mıng'ı havaalanında uzun süre yasa dışı sorgulamaya maruz bıraktığı belirtilerek, memurların federal hükümet tarafından istihdam edilmesinden dolayı Kanada'nın “açıkça sorumlu” olduğuna dikkat çekildi.
Dilekçede, Mıng’ın üç saat gözaltında tutulduğu, bir avukatla konuşmasına izin verilmediği, CBSA yetkililerinin yasal izin olmadan Mıng’ın iki adet kişisel telefonunu, tablet ve bilgisayarını alıp özel bir ofise götürdükleri, cihazların açıldığı, içeriklerin görüntülendiği, bagajlarının mahremiyet hakları ihlal edilerek arandığı kaydedildi.
Mıng Vancou’nun dava dilekçesinde, CBSA ve RCMP memurlarının, Kanada Haklar ve Özgürlükler Şartı'na aykırı bir şekilde delil elde etmek için önceden planlanmış bir çaba sergiledikleri yer aldı.
Mıng Vancou şartlı salıverilmişti
Huawei’nin sahibi Ren Zhengfei’nin kızı ve şirketin CFO'su Mıng Vancou, 1 Aralık 2018 tarihinde Kanada’nın Vancouver Havalimanı’nda Meksika’ya uçmak üzere iken tutuklanmıştı. Üç gün süren duruşmanın ardından, Kanadalı hakim William Ehrcke, Mıng’ın 10 milyon Kanada doları kefaletle salıverilmesine hükmetmişti.
Kanada Federal Adalet Bakanlığı da cuma günü yaptığı açıklamada, Mıng Vancou'nun ABD’ye iade sürecini resmen başlatarak, British Columbia Eyalet Yüksek Mahkemesi’ne yetki vermişti. Mahkeme, Mıng’ın iade sürecine ilişkin hukuki takvimi, 6 Mart günü yapacağı oturumda belirleyecek.
Çin de 2 Kanadalıyı tutuklayarak misillemede bulunmuştu
Mıng’ın tutuklanmasının ardından Çin, Kanadalı eski diplomat Michael Kovrig ile girişimci iş adamı Michael Spavor’u, Çin'in ulusal güvenliğini tehlikeye atan faaliyetlerde bulunduğu iddiasıyla tutuklamıştı.
Çin ayrıca, uyuşturucu kaçakçılığı davasından, 2016 yılında 15 yıl hapis cezasına çarptırılan bir başka Kanada vatandaşı Robert Schellenberg'i de yeniden yargılayarak aynı günlerde idam cezasına çarptırmıştı.
Kanada'daki hukuk çevreleri, siyasi boyutu olan iade davalarının, Kanada mahkemelerindeki hukuk sürecinin, geçmişteki örneklerinde olduğu gibi yıllarca sürdüğüne atıfta bulunarak Mıng Vancou’nun davasında da uzun bir hukuk mücadelesine şahit olacakları yorumunu yapıyorlar.