İstanbul
Başta Diyanet İşleri Başkanlığı olmak üzere çeşitli kurum ve kuruluşlar, iftar sofralarında gıda israfı yapılmaması yönünde uyarılarda bulunuyor.
Restoranların ve lokantaların hazırladığı yüksek fiyatlı menüler, fahiş ücretin yanı sıra birçok gıda atığına da neden olabiliyor.
Ramazan ayının manevi atmosferine gölge düşüren gıda israfına karşı fiks menü uygulamasında bulunmayan Dönerci Kadir Usta işletmecisi Lokman Dağ, "Ramazan ayı için hep 'bereket ayı' deriz ama maalesef bilinçsiz işletmeler ve dayatmalardan dolayı israf ayına çevirmeye başladık. O nedenle bir politikamız var. Ramazanda menü dayatmamız yok. Buraya misafirlerimiz bir çorba içmeye bile gelebilirler." dedi.
Dağ, zorunlu menü uygulaması yapmasalar da şirketlerin ve işletmelerin ramazanda ısrarla menü istediklerinden bahsederek, şöyle devam etti:
"Son zamanlarda özellikle çok büyük rakamlara hiç yenmeyecek ürünlerin masaya konması ve devasa masaların hazırlanması açıkçası bizi de üzüyor. Bunların çoğu görüyoruz ki yenmiyor ve maalesef çöpe atılabiliyor. İsrafın önüne geçmek için bu devasa fiks menü olayını kaldırmak gerekiyor."
Mekan olarak ayrıca zor durumda olan, iftar açmak isteyen ihtiyaç sahipleri için "askıda döner" ve "askıda çorba" kampanyası başlattıklarını belirten Dağ, kalan yemekleri hayvan barınaklarına gönderdiklerini söyledi.
"İsraf olmaması için işletme olarak elimizden geleni yapmaya çalışıyoruz"
Metropol İstanbul AVM'de Ziyafet Kayseri Mutfağı işletmecisi Ahmet Sinan Özmeriç de geçmiş yıllarda hazırladıkları iftar menüleriyle israfın çok fazla olduğunu, bu anlamda israfın önüne geçmek için bu yıl ramazana özel bir menü çıkarmadıklarını aktardı.
Yemeklerin tek tek alınabildiğine işaret eden Özmeriç, "Tabakta kalan yemekler hem insanların kişisel bütçesini sarsıyor hem de milli servetimize zarar. İsraf olmaması için işletme olarak biz de elimizden geleni yapmaya çalışıyoruz. Basit bir menü yine var ama dediğim gibi kapsamlı çok çeşitli menü özellikle yapmadık." diye konuştu.
"Müşterilerimize fazla yemek dayatmadığımız için hiçbir zaman israf olmadı"
Hasan Usta Kebap Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı İzzettin Oral da 1986'dan beri, ramazanda alakart menü sunduklarını vurgulayarak, "Müşterilerimize fazla yemek dayatmadığımız için hiçbir zaman israf olmadı. Yedikleri kadar söylediler, söylediklerini ödediler. Bu ramazanda da öyle yapıyoruz. Hiçbir israfımız yok. Zaten artan sebze ve yeşillikleri de gübre yapıp müşterilerimize hediye ediyoruz." ifadelerini kullandı.
Yaşanan gıda israfına dikkati çeken Oral, şunları kaydetti:
"Ramazan ayı müşteriye özel hizmet verdiğimiz bir ay. 'Fiks menü kaderiniz değildir', bizim pazarlama ekibiyle yaptığımız beyin fırtınasından çıktı ve tabii piyasanın üstünde menü fiyatlarının olması, bin liradan başlayıp, 4 bin liralara çıkması bizi de incitiyor. Yani mottomuz şu, 'Fiks menü kaderin değildir, tercihler bizim için önemlidir' diyoruz."
"Sadece restoranları günah keçisi yapmamak lazım"
Gastronomi yazarı Talip Bayram ise Kur'an-ı Kerim'de yer alan "Yiyiniz, içiniz, fakat israf etmeyiniz" ayetine atıfta bulunarak, ramazanda iftar menülerinde yaşanan israfı sadece işletmelere bağlamamak gerektiğini, evlerdeki sofralarda da israf yaşandığını dile getirdi.
Ramazan ayı dışında serpme kahvaltı sunan mekanlarda da aynı durumun yaşandığına dikkati çeken Bayram, "Ben ramazanda restoranların menü fiyatlarını bu israf dengesi içinde gözettiğini ve ona göre her keseye uygun israf olmayan iftar menülerinin de olduğunu düşünüyorum. Sadece restoranları günah keçisi yapmamak lazım." değerlendirmesinde bulundu.
Bin liranın üzerindeki menüleri israf olarak gördüğünü ve müşterilerin menü konusunda mekanları yönlendirmesi gerektiğini söyleyen Bayram, "Ben restoranların iftar mekanı olarak iş yerlerine daha uygun rakamlar teklif etmeleri gerek diyorum. Eskiden biz evlerimizde iftar verirdik ama şimdi evlerimiz ona çok müsait değil. Aslında 'aile iftarı menüsü' gibi bir menü ortaya konabilir." dedi.
Bayram, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Ramazan rahmet, mağfiret ayı. Burada israftan kaçınmamız lazım. İnsanlara şunu tavsiye ediyorum, bin liranın üzerindeki mekanlara gitmesin, o iftarları tercih etmesinler.
Daha uygun rakamlı iftarları tercih etsinler. İsraftan kaçınalım. Bir de tabak geliyor ortaya sadece kenarından alıyoruz. Halbuki önümüze gelen tabağı bitirme alışkanlığı içerisinde olursak israf olmaz diye düşünüyorum."