Ankara
22-27 Temmuz tarihlerinde İstanbul Fuar Merkezi'nde düzenlenecek 17. Uluslararası Savunma Sanayii Fuarı'nda (IDEF 2025) sergilenecek yerli ve milli Türk savunma sanayisi ürünlerine odaklandığımız "IDEF 2025'e doğru" başlıklı dosyanın yirmi yedinci bölümünde görsel seyrüsefer sistemine yönelik çalışma ele alındı.
IDEF 2025'e doğru
Pasifik Teknoloji’nin savunma sanayisinde faaliyet gösteren şirketi Titra Teknoloji, IDEF 2025 kapsamında SEYYAH adı verilen Görsel Seyrüsefer Sistemi'ni ilk kez duyuracak.
SEYYAH, Küresel Konumlama Sistemi (GPS) sinyallerinin kısıtlandığı veya tamamen devre dışı bırakıldığı karıştırma (jamming) ve aldatma (spoofing) ortamlarında görev yapan hava araçlarına otopilotun ihtiyaç duyduğu verileri yüksek doğrulukta sağlayan bütünleşik bir navigasyon çözümü olarak geliştirildi.
SEYYAH ile İHA, üzerindeki kamera ile aldığı görüntüyü yapay zeka desteğiyle işleyecek, görüntüden anlam oluşturacak, otopilot ihtiyaç duyulan verilerle beslenecek ve hava aracı GPS olmadan uçabilecek. Tüm bu işlemler için uçulan alana ilişkin uydu görüntülerinin, başka bir İHA'dan alınan görüntülerin olması yeterli olacak. İHA, uçtuğu yerin görüntüsünü otopilotundaki görüntüyle eşleştirerek konumunu belirleyecek.
Bulut altı İHA sınıfı için özel olarak oluşturulan SEYYAH, daha yüksek irtifada görev yapan ve daha büyük hava araçlarına da yalnızca sensör seti değiştirilerek hızlı bir şekilde entegre edilebilecek. Geliştirilen algoritma ve yazılımlar, farklı platformlarda da herhangi bir değişiklik gerektirmeden çalışmaya devam edecek.
Tüm dünyada teknoloji firmalarının çalıştığı çok önemli teknolojilerden biri olan görsel seyrüsefer yeteneği, değişen muharebe sahasının en önemli ve etkili güç çarpanlarından biri olarak dikkati çekiyor. Tüm İHA'ların konumlama için kullandığı GPS verisi, günümüz muharebe ortamlarında elektronik harp yöntemleri ile çok yüksek oranda karıştırmaya maruz kalıyor. Ayrıca bu konumlama uyduları her ne kadar kullanıma açık veri paylaşımı yapsa da dışa bağımlılık açısından kritik önem taşıyor.
Milli GPS altyapısı ve farklı RF tabanlı çalışmaları devam ederken, RF sinyallerin bulunduğu her ortamda sinyal karıştırma riskiyle karşı karşıya bulunuluyor. Bu noktada SEYYAH Görsel Seyrüsefer Sistemi, olası olumsuzlukları ortadan kaldıran milli bir çözüm olarak öne çıkıyor.
Sürü İHA konumlama konseptiyle uyumlu...
Titra Teknoloji mühendislerince geliştirilen sistem, sürü İHA konseptiyle uyumlu mimarisi sayesinde platformların senkronize görevler gerçekleştirmesini destekliyor. Bu sayede operasyonel sahalarda görev bütünlüğü artıyor, aynı anda birden fazla platformun etkili biçimde kullanılması mümkün hale gelebiliyor.
Küresel Konumlama Uydu Sistemi; ABD'nin GPS’i, Rusya'nın GLONASS’ı, Çin'in BeiDou’su ve Avrupa'nın Galileo çözümlerinden oluşuyor. Bu sistem, yer istasyonları ve uydu takımyıldızlarını kapsayan altyapısıyla hava araçlarına ve hava trafik yönetimi operasyonlarına destek sağlayan konum, seyrüsefer ve zamanlama (PNT) bilgilerini sunuyor.
Titra’nın geliştirdiği SEYYAH Görsel Seyrüsefer Sistemi’nin temel özellikleri arasında yüksek otonomi, GPS bağımsızlık ve erişilebilirlik yer alıyor. Karmaşık görev ortamlarında dayanıklılık ve kesintisiz performans vadeden SEYYAH’ın güvenli ve bağımsız olması ile birlikte otonom hava araçları alanındaki yetkinliği ve ihracat potansiyelini artırması hedefleniyor.
"İHA'lar kuşlar gibi görerek uçacak"
Titra Teknoloji Kurucu Ortağı ve Pasifik Teknoloji Yönetim Kurulu Üyesi Muhammed Selman Dönmez, konuya ilişkin şu değerlendirmelerde bulundu:
"Sistem hava aracının üzerine yerleştiriliyor ve içerisindeki optik sistemler ile kalkış anından itibaren hava aracının ihtiyaç duyacağı GPS kaynaklı tüm verileri ve hava aracının kontrolüne ilave destek sağlayacak veriyi görüntü işleme yöntemleri ile üretiyor. Bu çok kritik bir teknoloji. Hava araçları tıpkı kuşlar gibi artık görerek uçuyor denebilir. Kendi platformlarımızın tamamına entegrasyon çalışmalarını sürdürüyoruz.
Bazı sistemlerimiz için bu entegrasyonlar tamamlandı. Bazıları ise halen devam ediyor ve bugüne kadar yaptığımız testlerde çok başarılı bir sistem olduğunu gördük. Bunun yanında bu sistem kompakt yapısı ile tüm İHA'lara entegre edilebilir. Böylece ülkemizde ne kadar İHA sistemi üreten varsa dışa bağımlı GPS sistemine bağımlı kalmadan da sağlıklı uçuş gerçekleştirebilir."