İsrail'in Gazze'deki soykırımında dikkatler, ateşkes planı ve uygulamasına çevrildi

Ankara

Filistinli direniş örgütü Hamas'ın silahlı kanadı İzzeddin Kassam Tugayları, 7 Ekim 2023'te abluka altındaki Gazze Şeridi'nden İsrail'e yönelik "Aksa Tufanı" isimli kapsamlı bir operasyon başlattı.

İsrail, 7 Ekim'deki saldırıda 310'u asker 1400 İsraillinin öldüğünü, 5 bin 132 İsraillinin yaralandığı açıklarken, Gazze'ye hedef gözetmeksizin yoğun bombardımana başladı.

İsrail saldırılarında 360 kilometrekarelik alanda 2,3 milyon kişinin yaşama mücadelesi verdiği Gazze'de, 20 binden fazlası çocuk olmak üzere 67 bini aşkın Filistinli hayatını kaybetti, 170 bin Gazzeli yaralandı.

BM ve uluslararası örgütlerin verilerine göre, İsrail, Gazze Şeridi'ndeki binaların yüzde 78'ini yıktı ya da ağır hasar verdi.

&amp;amp;lt;br class="k-br" /&amp;amp;gt;

268 bin konut tamamen, 152 bin konut kısmen yıkıldı.

668 okul İsrail ordusunun hedefi olurken üniversiteler tahrip edildi.

Sağlık tesislerine en az 1719 saldırı düzenleyen İsrail ordusu, 39 hastaneyi hizmet dışı bıraktı.

Birkaç hastanenin kısmen hizmet verebildiği Gazze'de 1701 Filistinli sağlık çalışanı İsrail saldırılarında hayatını kaybetti.

Gazze kıyı altyapısının yüzde 92'sini yıkan İsrail, 288 spor tesisini kısmen veya tamamen yok ederken, 1000'den fazla camiyi yıktı, 3 kiliseyi hedef aldı.

İsrail, arabulucu ülkelerin ve uluslararası toplumun baskısıyla kabul ettiği ateşkesleri tek taraflı bozararak soykırıma devam etti.

Trump'ın 20 maddelik Gazze planı

Beyaz Saray, 29 Eylül'de Trump ve İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun görüşmesi sürerken, Trump'ın Gazze planını duyurdu.

Buna göre, 20 maddelik plan özetle şunları sundu:

- Gazze yeniden inşa edilecek.

- "Savaş" hemen bitecek, İsrail geri çekilecek, bombardıman duracak.

- 72 saat içinde tüm İsrailli esirler iade edilecek.

- İsrail 250 müebbet mahkumu ve 1700 Gazzeliyi serbest bırakacak.

- Hamas'tan silah bırakanlara af çıkacak, isteyenler başka ülkeler gidecek.

- İnsani yardım girişi hemen başlayacak.

- Gazze teknokrat bir Filistin komitesi tarafından yönetilecek.

- Komiteyi Trump'ın başkanlığında Tony Blair'in de yer alacağı bir Barış Konseyi denetleyecek.

- Gazze'den kimse zorla çıkarılmayacak, isteyen ayrılıp geri dönebilecek.

- Hamas ve diğer gruplar yönetimde rol almayacak, silahsızlanma süreci başlatılacak.

- ABD öncülüğünde Uluslararası İstikrar Gücü konuşlanacak; Filistin polisi eğitilecek.

- İsrail Gazze'yi işgal veya ilhak etmeyecek. Silahsızlanma ve güvenlik sağlandıkça kademeli geri çekilecek.

- Ramallah'taki Filistin Devleti yönetimi "reforme edilirse" Filistin'in kendi devletini kurma yolunda şartlar oluşacak.

Netanyahu bir taraftan plana onay verdiği duyururken, diğer taraftan "çekilme"ye ya da Filistin Devleti'nin kurulmasına izin vermelerinin mümkün olmadığını söyledi.

Hamas ise esir değişimini kabul ettiğini ve diğer bazı maddelerin müzakere edilmesi gerektiğini açıkladı.

- Ateşkes ve takas mekanizması kuruldu

Mısır'daki dolaylı müzakereler için 7 Ekim'de başlayan temaslarda Türkiye, Katar, Mısır, ABD, İsrail ve Hamas yetkililerinin katıldığı hararetli toplantıların ardından ateşkes ve esir takasına ilişkin bir anlaşma ortaya çıktı.

Buna göre ateşkesin yürürlüğe girmesinden itibaren;

- İsrail tüm askeri operasyonları askıya alacak ve haritayla belirlenmiş ilk hatta çekilecek,

- Günlük 600 tır insani yardım derhal ve eksizsiz gidecek,

- Hamas anlaşmayı "tam olarak uyguladığı sürece İsrail ordusu çekildiği bölgelere geri dönmeyecek",

- İsrail ordusunun 72 saat içinde çekilmesinin ardından tüm İsrailli esirler serbest bırakılacak,

- Hamas tüm esirleri bıraktıkça, İsrail de listedeki Filistinli tutukluları serbest bırakacak,

- ABD, Katar, Mısır, Türkiye ve diğer ülkelerin temsilcilerinden, iki tarafla uygulamayı takip ve koordine edecek bir görev gücü oluşturulacak.

Tarafların anlaşmayı kabul etmesinin ardından İsrail kabinesindeki onay süreci beklendi.

Dünyadan destek

Ateşkes anlaşması uluslararası toplumda geniş destek buldu. Çok sayıda ülkeden ve uluslararası kurumdan sürece destek açıklamaları geldi.

ABD Başkanı Trump, başta Türkiye, Katar ve Mısır olmak üzere sürece ciddi katkı veren ülkelere ayrı ayrı teşekkür etti.

Trump, "Cumhurbaşkanı Erdoğan, Hamas ve diğer bazı gruplar konusunda bizzat ilgilendi ve harika bir iş çıkardı." diyerek, barışın kalıcı olacağını ve sonsuza dek sürmesini umduğunu belirtti.

Hamas Siyasi Büro Üyesi ve Müzakere Heyeti Başkanı Halil el-Hayye, anlaşmanın sağlanmasında ortaya koyduğu önemli rolden dolayı arabulucu ülkeler Türkiye, Mısır ve Katar'a teşekkür etti.

Netanyahu son olarak, Hamas'ın silahsızlandırılmaması halinde Gazze'ye yeniden saldırılara başlayacakları tehdidinde bulundu.

İlk kısmı çekilmeyle ateşkes süreci devam ediyor

İsrail son olarak, Gazze'yi işgal eden ordusunu ateşkes planı çerçevesinde İsrailli esirleri geri almak için, sarı hat olarak belirlenen çizgiye çekti.

Hamas'ın 72 saatte hayatta olan ve ölen tüm İsrailli esirleri İsrail'e iade etmesi bekleniyor.

İsrail ordusunun ateşkesin yürürlüğe girdiğini bildirdiği saat 12.00'den sonra, Gazze'de ordunun çekildiği alanda saldırı kaydedilmezken, işgalin sürdüğü sahada yer yer geniş çaplı olmayan bazı saldırılar meydana geldi.

Kaynak: AA