Putin’in adı neredeyse 7’den 70’e her Türk vatandaşının aklına kazındı bu vesileyle. Oysa tam 44 yıl önce Putin’le üstelik stajyer bir KGB ajanıyken tanışan bir Aliağa’lı vatandaşın o döneme ait bazı anılarını yeniden hatırlamasına neden oldu uçak düşürülmesi olayı. Petkim’den de tanıdığım Adem Albayrak “Sana Putin’le ilgili anlatacaklarım var, onu ta 1971’de Tüpraş’ın tankları yapılırken tanımıştım dinlemek ister misin" diye sorunca önce pek inanmadım, şaka yapıyor sandım ancak o günlere ait bazı ayrıntılar verince geçtiğimiz günlerde sağ bacağı damar tıkanıklığı nedeniyle dizinin biraz altından kesildiği için hem geçmiş olsun der hem de Putin’e dair anlatacaklarını dinlerim diye düşündüm.
EV ARKADAŞI RUS, İNTİHAR ETTİ..
-Evet Adem abi! Nedir hikayen, en baştan alalım istersen;
Tüpraş’ın inşaatını Çavuşoğlu-Kozanoğlu şirketi yapıyor o zamanlar. Tank-Kazan montajı işini de bir Rus şirketine vermişler bunlar ana taşeron olarak. Putin, 19-20 yaşlarında şirketin 3 yetkilisinden biri. Bazı noktalarda gizlice resim çekerken birileri görüp, polise bildiriyor. Sivil polisler bununla beraber bir kişiyi daha yakalıyor, diğeriyle birlikte Manisa Bağevlerinde kalıyor bunlar. Görev esnasında yakalandıkları için Sibirya’ya sürgüne yollayacaklar diye bir korkuları var. Diğeri ben oraya gidersem bir daha dönemem, o kadar eziyete katlanamam diyerek asmış kendini bağevinde bir ağaca, ağaçta sallanan cesedini bulmuş polisler. Putin sınırdışı edilince Sibirya’ya gönderilmiş diye duydum, ancak bundan tam emin değilim, gencecik adam; başına kimbilir neler geldi. Sonra KGB’nin başına gelince duydum adını bir kez daha, 'vay canına' dedim, şaşırdım tabi.
BAŞTAKİ MÜHENDİSLERDEN SONRA PUTİN GELİYORDU...
-Putin’le ilgili özel bir anın var mı Adem abi?
Benim başımda yüksek makine mühendisi İlya Neroznak vardı, Putin arada bir gelip bizi kontrol edip-giderdi. Turişkin vardı bir de, bunlardan sonra Putin geliyordu. Çok genç olduğu için 'bu yaşta böyle bir göreve nasıl geldi bu' diye arkadaşlarla ondan bahsettiğimiz olmuştur. Putin, aşağıda deniz kenarında bir baraka vardı, orası ofisiydi onun, personel’den yani bizlerden sorumluydu.
BİR SENEDEN FAZLA KALDI
-Ne kadar süreyle kaldı Putin burada hatırlıyormusun?
–İlya Neroznak ile Putin’den bahsettiniz mi hiç?
“İlya kendisiyle anlaşabileceğimiz kadar türkçe biliyordu, karısı Üniversite'de öğretim görevlisiydi. Eşi buraya gelince hoşgeldin ziyaretine gidelim dedik hanımla beraber. Ne hediye götüreceğimizi bilmiyoruz tabi, biraz araştırınca Rus porselenlerinin çok kalitesiz olduğunu öğrendik, Kütahya üretimi bir porselen yemek takımı alıp-gittik evlerine. Çok şaşırdı ikisi de hediyemize bayıldılar adeta.
KOSKOCA ADAMLAR, GENÇ PUTİN'DEN ÇEKİNİRDİ..
Neyse İlya, Putin’in geldiğini görünce çekinir, büyük patron geliyor derdi. Yahu bu adam 40 yaşlarında üstelik diğerinin de başı konumunda, ondan bu kadar çekinmesinin nedeni ne acaba diye düşünmüşümdür çoğu kez. Diğer arkadaşlar da şaşırırdı bu duruma. Biz ne bilelim Putin’in KGB ajanı olarak gönderildiğini buraya. Büyük ihtimalle İlya, onun durumunu bildiği için çekiniyordu ondan. Çünkü onları da takip ediyordu sanırım. Tüpraş’ın tank ve diğer montaj işleri 1974 sonları gibi bitince Rus firması da Aliağa’dan ayrıldı; ben de ondan sonra Petkim’e girdim zaten”.
BAŞKA TANIYANLAR DA VAR..
–O kişinin şimdiki Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin olduğunu senden başka bilenler var mı halen Adem abi?
Ve işte, PUTİN'e dair BİR KAÇ NOKTA...
Putin, 1975 yılnda Leningrad Üniversitesi Uluslararası Hukuk Bölümünden mezun oldu. O zamanki Rus rejimi, Putin gibi gözüpek ve yetenekli gençleri henüz okurken belirleyip KGB’da görevlendiriyordu. "Stajyer ajanlık" da denilebilecek bu süreci çok kısa sürede bitiren Putin okula bir süre ara verip kendisini ispatlamak için özel görevle Türkiye’ye gönderildi. 1971-72 yıllarında Tüpraş kurulurken Rus Tank Montaj firmasının "Personel’den Sorumlu Amiri" kimliğiyle Aliağa’da görevlendirildi. O yıllarda Sovyetler, teknolojik alanda ABD’den bir hayli gerideydi. Tüpraş’ın kurulumunda büyük bir ABD şirketi de görev alıyordu. Ruslar, ABD’nin sahip olduğu bazı yeni teknolojileri yakından tanıma fırsatını kaçıramazlardı. Aliağa'ya, 40 yaş civarlarında ajanlar göndermiş olsalar ABD’lilerin dikkatini çekebilirdi kuşkusuz; çünkü o günlerde Aliağa’da CİA ajanları da cirit atıyordu. Yaşıyla kuşku uyandırmayacak genç, ancak son derece zeki, kurnaz ve güvenilir bir "Stajyer ajan" olan Vladimir Putin’i seçtiler.
YÜZLERCE FOTOĞRAF ÇEKTİ..
19-20 yaşlarında bu göreve atanan Putin çektiği yüzlerce fotoğrafla KGB için hatırı sayılır bir arşiv oluşturdu. Ancak fotoğraf çekerken kendisini gören birileri polise haber verdi. Putin, yakın döğüş teknikleri öğretilmiş olduğu için 3 polisin elinden kurtulup kaçtı, Rusya’ya döndü. Türkiye'de, aynı evi paylaştığı Rus arkadaşı ise sınırdışı edilip Sibirya’ya sürgün edileceği korkusuyla kendini astı.
Kaynak: Kuzeyegehaber.com, Erdinç Şahin imzalı haber.
Söyleşi'de bazı düzeltme, "siyahlaştırma" ve arabaşlıklar bize aittir - dikGAZETE.com -