Cenevre
Küresel ısınma ve Alp Dağları'na etkilerine ilişkin hazırlanan "Avrupa'nın Zirvesi Alpler" başlıklı dosya haberin ikinci bölümünde, İsviçre Alpleri'nde erimeye devam eden buzullara ilişkin beklentiler ele alındı.
Alpler'de hızla artan buzul kayıpları
Huss, İsviçre Alpleri'ndeki buzul erimeleri ve son yıllarda bunun hız kazanmasına ilişkin soruları cevapladı.
Buzulların iklim değişikliği nedeniyle geri çekildiğini belirten Huss, bunun ana nedeninin yaz aylarında hava sıcaklıklarının yükselmesi olduğuna işaret etti.
Huss, "Bu ısınma, dünya genelindeki tüm sıradağlarda gözlemleniyor ve buzulların erimesinin son zamanlardaki hızlanmasından sorumludur. Buna ek olarak kar yağışındaki değişiklikler de buzulların sağlığı için önemlidir. Yıllar arasında büyük farklılıklar var." ifadelerini kullandı.
Aşırı buzul kayıplarının genellikle kışları az kar yağması ve yazları çok erime kombinasyonundan kaynaklandığına dikkati çeken Huss, uzun vadede buzullarda kışın yağan karın azalmasına yönelik net eğilim olmadığının da altını çizdi.
Huss, İsviçre Alpleri'ndeki buzulların son 10 yılda 4'te 1'lik oranının kaybedildiğini aktardı.
İsviçre Alpleri'ndeki buzulların önemli ölçüde daha fazla geri çekilmesinin beklendiğine işaret eden Huss, "Buzulların hafıza fonksiyonu nedeniyle, iklim hemen istikrara kavuşsa bile bu durum gerçekleşecek. En son senaryolara göre, 2100'e kadar kalan buzulların yüzde 90'ına kadarını kaybedebiliriz. Paris İklim Anlaşması'nın hedeflerinin tam olarak uygulanması ve dünyanın 2060'a kadar karbondioksit (CO2) nötr olması gibi en ideal durumda dahi bu kaybı belki de yüzde 75'e indirebiliriz." değerlendirmesinde bulundu.
"Buzulların geri çekilmesi manzarayı ve turizmi etkiler"
İsviçre Bilimler Akademisinin (SCNAT) yayımladığı son raporda, buzullarıyla karakterize edilen İsviçre Alpleri'ndeki buzul erimelerine yer verildi.
Raporda, "Buzulların geri çekilmesi manzarayı ve turizmi etkiler, doğal tehlikelere yol açar. Bu durum, yaz aylarında mevcut su miktarını azaltır ve hatta okyanusu bile etkiler. Alpler'deki buzulların ne kadar geri çekileceği ve sonunda yok olup olmayacakları iklim değişikliğine ve dolayısıyla küresel iklim korumasına bağlı." ifadeleri yer aldı.
Buzulların iklim değişikliklerine karşı çok hassas olduğuna işaret edilen raporda, kar yağışlarının, mevcut buzulu koruduğuna ve bunun erimesini azalttığına yer verildi.
"Kar ve buzun erimesi yaz sıcaklıklarına bağlı"
Raporda, "Kar ve buzun erimesi yaz sıcaklıklarına bağlı. 1871-1900 arasındaki sanayi öncesi referans döneme kıyasla, haziran-ağustos ayları ortalama 3,3 santigrat derece daha sıcak. Bu sıcaklık artışı, buzulların hızla geri çekilmesinin ana nedenidir." ifadeleri kullanıldı.
İsviçre'de buzullardaki değişikliklerin yaklaşık 150 yıldır detaylı ölçümlerle belgelendiği kaydedilen raporda, Alpler'deki buzulların yaklaşık 170 yıl önce geri çekilmeye başladığı hatırlatıldı.
Raporda, "Bu süreç başlangıçta çok kademeliydi. Kayıpların yaşandığı yıllar, kar yağışı ve erime sürecinin birbirini dengelediği birkaç 10 yıllık dönemlerle dönüşümlü olarak yaşandı. Buzul diliminin geri çekilme hızı, buzulun büyüklüğüne bağlı." bilgileri paylaşıldı.
"İsviçre buzullarının hacmi 2000'den bu yana neredeyse yüzde 40 oranında azaldı"
Küçük buzulların yıllık hava koşullarındaki dalgalanmalara hızla tepki verdiğine değinilen raporda, büyük buzulların ise uzun vadeli iklim eğilimlerine göre şekillendiğine işaret edildi.
Raporda, şu değerlendirmelere yer verildi:
"İsviçre buzullarının hacmi 2000'den bu yana neredeyse yüzde 40 azaldı ve buzullar her yıl kütle kaybetmeye devam ediyor. Bu kayıp, ortalama olarak yılda bir metreden fazla buz kalınlığına eşdeğerdir. Ayrıca, olağanüstü düzeyde erimenin görüldüğü yıllar artmaktadır. Buz kaybı için önceki rekor 2022'de önemli ölçüde aşıldı, ardından ölçümlerin başlamasından bu yana en yüksek ikinci kayıpların yaşandığı yıl 2023 oldu. Bu iki aşırı yılda İsviçre'deki tüm buzulların yüzde onu eridi."