Astana
Sakalar (İskitler), Hunlar, Göktürkler, Karahanlılar ve Altın Orda (Kıpçak Hanlığı) gibi kadim Türk devletlerinin kurulduğu toprakların mirasçısı olan Kazakistan, yaklaşık 70 yıl parçası olduğu Sovyetler Birliği’nin dağılmasının ardından 16 Aralık 1991’de bağımsızlığını ilan etti.
Kazakistan kuzeyde Rusya, doğuda Çin, güney ve güneybatıda Kırgızistan, Özbekistan ve Türkmenistan ile Hazar Denizi üzerinden ise Azerbaycan ve İran’la komşu konumda bulunuyor.
Toplam 2 milyon 724 bin 902 kilometrekarelik yüzölçümüyle dünyanın en büyük 9’uncu ülkesi olan Kazakistan, bugün bağımsızlığının 34’üncü yılını kutlarken bu süre zarfında Orta Asya’nın önde gelen ekonomilerinden biri haline geldi.
İç istikrar ve barışçıl dış politikası sayesinde yıllardır yabancı yatırımcıların gözde ülkesi haline gelen Kazakistan, 34 yılda yaklaşık 440 milyar dolardan fazla doğrudan yabancı yatırımı çekti.
1991’de 24,92 milyar dolar olan gayrisafi yurt içi hasılasının 2025 yılı sonunda 300 milyar dolara ulaşması öngörülüyor. Bu rakamın 2029 yılına doğru 450 milyar dolara çıkartılması hedefleniyor.
Kazakistan, zengin yer altı kaynaklarıyla da öne çıkan ülkeler arasında yer alıyor.
Dünyanın bir numaralı ham uranyum üreticisi olan Kazakistan, aynı zamanda dünyadaki petrol rezervinin yüzde 3’üne ve kritik ham maddenin 18 türüne sahip.
Dağılan Sovyetler Birliği’nden ayrılan ülkeler arasında ilk dönemde çok etnikli toplum yapısıyla dikkati çeken Kazakistan’da, bağımsızlığın ilk yıllarında Kazakların oranı toplam nüfusun yalnızca yüzde 40’ını oluştururken bu oran 2025 itibarıyla yüzde 71’i aştı.
Ülkeyi 28 yıl yöneten kurucu Cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev’in 19 Mart 2019’da istifa etmesinin ardından, Kazakistan’ın başına diplomat kökenli Kasım Cömert Tokayev geçti. Ülkenin ikinci cumhurbaşkanı olan Tokayev, 2019’dan bu yana Kazakistan’ın siyasi ve sosyoekonomik altyapısının yenilenmesine yönelik reformları hayata geçiriyor.
Çin ile Avrupa arasındaki yük taşımacılığında son dönemde önemli bir güzergâh ülkesi hâline gelen Kazakistan, Hazar Denizi üzerinden Orta Koridor’un geliştirilmesine yönelik büyük ölçekli altyapı projelerini hayata geçiriyor.
Rusya, Çin, Avrupa Birliği (AB) ve ABD ile dengeli bir dış politika yürütmeyi hedefleyen Kazakistan, aynı zamanda Türk Devletleri Teşkilatının (TDT) kurucu üyesi olarak Türkiye ve diğer Türk devletleriyle stratejik işbirliğini sürdürüyor.
Türkiye ile ilişkiler "genişletilmiş stratejik ortaklık" seviyesinde...
Türkiye, Kazakistan’ın bağımsızlığını ilk tanıyan ülke olarak kayıtlara geçti. Bu yıl iki ülke, diplomatik ilişkilerin tesis edilmesinin 33'üncü yılını kutlarken bu süre zarfında karşılıklı ticaret hacmi yaklaşık 30 milyon dolardan 10 milyar dolara yaklaştı.
Türkiye ve Kazakistan, Türk dünyasının entegrasyonu adına önemli girişimler başlattı.
Kazakistan, TDT başta olmak üzere Türk Kültürü Teşkilatı, Türk Akademisi, Türk Devletleri Parlamenterler Asamblesi ile Türk Kültür ve Miras Vakfı gibi ortak kurumların kurulmasına öncülük etti.
Türkiye ile Kazakistan arasındaki ilişkiler, "genişletilmiş stratejik ortaklık" seviyesine yükseltildi.
Türkiye, Kazakistan’ın Rusya, Çin, İtalya ve Güney Kore’den sonra en fazla dış ticaret yaptığı beşinci ülke konumunda iken son yıllarda Kazakistan, ABD ve İsviçre’nin ardından yatırımlarını en çok artıran üçüncü ülke olmasıyla öne çıkıyor.
Resmi verilere göre, Kazakistan’da 3 binden fazla Türk sermayeli şirket faaliyet gösteriyor.