?>

Kemaliye'nin asırlık kültürü kapı tokmakları, 5 kuşaktır aynı ailenin elinde şekilleniyor

Erzincan'ın Kemaliye ilçesinde yaşayan Demirci ailesi, 5 kuşaktır kadınlar için tiz, erkekler için kalın ses çıkaran tokmaklar üretiyor.

Kültür Sanat - 4 yıl önce

Erzincan
Türklerin İslamiyet'i kabulüyle birlikte kullanılmaya başlanan ve Şamanizm inancından taşınan motiflerle tasarlanan kapı tokmakları, asırlar geçmesine rağmen Erzincan'ın Kemaliye ilçesinde üretilerek evlerin kapısına asılmaya devam ediliyor.
İlçede yaşayan Demirci ailesi, 5 kuşaktır çok sayıda evin kapısında bulunan, geleneksel olarak ev halkının misafirlerin cinsiyetini anlaması için tasarlanan ve erkekler için kalın, kadınlar için tiz ses çıkaran tokmaklar üretiyor.
Kemaliye'de kapı tokmağı zanaatını dedesinden öğrenen ve beşinci kuşak usta olan 65 yaşındaki Mustafa Demirci de bu kültürü oğullarına öğreterek geleceğe taşımaya gayret gösteriyor.
Demirci, AA muhabirine, Selçuklu motiflerinin de bulunduğu 60 ila 70 arasında motifi iş yerinde demire işlediğini belirterek, "Doğdum doğalı Kemaliye'deyim. Demircilikle uğraşıyorum ve beşinci kuşak olarak bu işte çalışmaktayım. Çocuklarımı yetiştirdim, onlar da bu mesleği yapıyor. Son kalan usta olarak kültürümüzü yaşatmaya çalışıyoruz." dedi.
Demirci, kapı tokmağı geleneğini elinden geldiği kadar gelecek nesillere aktarmaya gayret ettiğini ancak yaptığı işin Türkiye'de bir sanat dalı olarak görülmediğini kaydetti.

"Türkiye'nin dört bir yanına gönderiliyor"

Kemaliye tokmağının coğrafi işaretle tescil edilmesini isteyen Demirci, şöyle konuştu:
"Bu yapılan el emekleri, Türkiye'nin dört bir yanına gönderiliyor. Hatta Avrupa’ya, Amerika'ya da gitti ama çok fazla yayılma yok.
Özellikle biz yaşayalım, bu işi yürütelim diye alanlar da var. İhtiyacı olmadığı halde 'tablo gibi olsun' diye evinin duvarına asanlar var.
Bizim değerimizi bilmeyenler olmasa bu işi yapamayız. Bu işi yaptığım için gelip burada elimizi öpmek isteyenler var. Yani sırf bu kültürü yaşattığımız için."
Kemaliye'de nal çivisinin, kapı kilitlerinin de tokmak gibi zamanında çok büyük bir sektör olduğunu anlatan Demirci, "Kilitler, çiviler yapılırmış ve onlar babamın döneminde cazibesini kaybetmiş. Yapan ustalar kendi figürlerini kullanmış, başka figürler kullanmamış.
Böyle olunca cazibesini kaybetmiş. Biz 'görselliği güzel olsun ve değeri artsın' diye yeni motiflerle özene özene yapıyoruz. Bunu yapınca tokmaklardan alanların sayısı artmaya başladı." diye konuştu.
Demirci, bir tokmağın yapımının ise bazen kısa, bazen haftalarca sürdüğüne işaret ederek, "Yapım aşaması işlemeden işlemeye değişiyor.
Bazen günlerce, haftalarca uğraştığımız motifler oluyor. Aylarca uğraştığımız da oluyor ama basit motiflerde kısa sürede yapıyoruz.
Meraklısı, kültürünü seven insanlar alıyor. Antikacılar daha eski veya daha eski yapılmış olanları istiyorlar." ifadelerini kullandı.
Kaynak: AA

dikGAZETE.com

Haftanın Öne Çıkanları

İtalya'nın ev sahipliğini yaptığı G20 Dışişleri Bakanları toplantısı sona erdi

2021-06-30 02:02 - Dünya

İsrail uçakları Gazze'ye hava saldırısı düzenledi

2021-07-02 05:03 - Dünya

Tunuslu doktor ailenin gönüllülerle kurduğu sahra hastanesi salgınla mücadeleye destek oluyor

2021-07-01 15:18 - Çevre-Hayat

'12 Punto TRT Senaryo Günleri'nin ödülleri sahiplerini buldu

2021-06-30 14:02 - Medya

MTV ve gelir vergisinde ikinci taksit dönemi bugün başladı

2021-07-01 19:46 - Ekonomi

Afganistan'da iki ilçe Taliban kontrolüne geçti

2021-06-27 16:46 - Dünya

Sinema salonları misafirlerini yeniden ağırlamaya başladı

2021-07-02 20:46 - Gündem

Kemaliye'nin asırlık kültürü kapı tokmakları, 5 kuşaktır aynı ailenin elinde şekilleniyor

2021-07-03 17:02 - Kültür Sanat

Yönetmen Tekin Girgin Türkiye'nin sinemadaki zenginliklerini Hollywood'a taşımayı hedefliyor

2021-06-29 15:46 - Kültür Sanat

Pasifik Yönetim Kurulu Başkanı Fatih Erdoğan: "Pasifik, Next Level markasını İstanbul’a getiriyor"

2021-07-01 13:34 - Ekonomi

İlgili Haberler

MEB'in düzenlediği 'Zamanı Durduranlar Fotoğraf Yarışması'na başvurular başladı

21:54 - Kültür Sanat

Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası Moskova'da konser verdi

07:55 - Kültür Sanat

'Yazma ve Nadir Basma Eserlerin Tesbit ve Tescili Hakkında Yönetmelik' Resmi Gazete'de yayımlandı

17:25 - Kültür Sanat

Ankara Devlet Opera ve Balesi, yeni sezonda temsil sayısını artırmayı hedefliyor

16:14 - Kültür Sanat

Doğa ve hayvan sevgisini taş, toprak, ağaç dalı gibi malzemelerle tuvale yansıtıyor

16:33 - Kültür Sanat

Günün Manşetleri

ABD medyası: ABD Başkanı Trump, NATO Genel Sekreteri Rutte ile bugün Beyaz Saray'da görüşecek

04:52 - Dünya

Dünya Bankası: Suriye'nin yeniden inşa maliyetinin 216 milyar dolar olduğu tahmin ediliyor

00:53 - Dünya

Almanya'da "askerlik hizmetinin modernizasyonu" tartışılıyor

00:48 - Dünya

Türk askerinin Irak ve Suriye'deki görev süresi 3 yıl daha uzatıldı

00:33 - Gündem

ABD Başkanı Trump, Putin ile görüşme konusunu değerlendirdi: Boşuna bir görüşme yapmak istemiyorum

00:28 - Dünya