Antalya
Metalurji ve Malzeme Mühendisi Hakan Çankaya ile Ziraat Mühendisi Kenan Dirman, tarım sektörüyle uğraşanların fidelerde virüs ve bakteri kaynaklı hastalıklar konusunda şikayetlerinin artması üzerine, fide yetiştiriciliğinde kullanılan köpük benzeri bir malzemeden imal edilen viyol (bitki tohumlarını fide haline getirmek için kullanılan yetiştirme ortamı) hakkında araştırma yaptı.
Elle yıkanan viyollerin çok iyi temizlenmemesi nedeniyle uzun süreli kullanılamadığını, kullanılanların da fidelere zarar verdiğini tespit eden iki mühendis, "viyol yıkama makinesi" için proje geliştirdi.
Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeleri Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığına (KOSGEB) başvuran mühendisler, onaylanan projenin karşılığı yüzde 75'lik hibe kredi desteğini alınca üretim çalışmalarına başladı. Mühendisler, yaklaşık 3 ay içinde, tek kişinin kullanacağı ve saatte 400 viyol yıkayabilen makine üretti.
"Fikri, tasarımı ve projesi tamamen yerli"
Proje Sorumlusu Metalurji ve Malzeme Mühendisi Hakan Çankaya, fide ekimi ve yetiştiriciliğinde kullanılan viyollerin bir sonraki kullanımdan önce yıkanıp, dezenfekte edilmesi gerektiğini aksi takdirde fidelerde virüs ve bakteri kaynaklı hastalıklar oluştuğunu söyledi.
Tarım sektöründe faaliyet gösteren firmaların yüzde 90'ında viyollerin elle yıkandığını dile getiren Çankaya, "Elle yıkamada hem çok işçi kullanılıyor hem zaman kaybı yaşanıyor hem de viyoller istenilen temizlikte olmuyor. Maliyeti daha yüksek oluyor." dedi.
Makine kullanmak isteyen firmaların ise bunları yurt dışından getirtmek zorunda kaldığını aktaran Çankaya, bu durumun da üreticinin daha fazla para harcamasına neden olduğunu kaydetti.
Üreticilerin işlerini kolaylaştırmak amacıyla böyle bir proje geliştirdiklerini anlatan Çankaya, "Makinenin fikriyatı, tasarımı, projelendirilmesi yüzde 100 yerli. Kusursuz bir şekilde çalışıyor, inşallah en kısa zamanda da seri imalatımıza başlayacağız." diye konuştu.
"Makine için 5 sipariş aldık"
Ziraat Mühendisi Kenan Dirman da fide üretim tesislerinin ihtiyacı olan bir makinenin üretimini gerçekleştirdiklerini söyledi.
Makinenin testlerinin yapıldığını ve başarılı sonuç elde edildiğini aktaran Dirman, "Viyoller kirlendiğinde atılacak kadar ucuz bir malzeme değil, her kullanımdan sonra temizlenmesi gerekiyor.
İyi temizlenmediğinde ise fidelerin kök kısımlarında bakteri ve mantarlar oluşuyor. Bunlar da enfeksiyona neden oluyor. Bitkinin hastalanması demek daha fazla zirai ilaç kullanmak demek. Hem bitkilerin hem de insan sağlığı için viyollerin temiz olması gerekiyor." şeklinde konuştu.
Makinenin dezenfekte de yaptığını bildiren Dirman, bu sayede viyollerin ömrünün uzayacağını ve daha sağlıklı bitkilerin yetişmesine olanak sağlanacağını ifade etti.
Yurt dışından makine getirten firmaların kurulum, bakımları için yüksek paralar ödediğini dile getiren Dirman, yerli ürünün tarım sektörünün ihtiyacını gidereceğini kaydetti.
"Yurt dışına satmayı da hedefliyoruz"
Proje için KOSGEB'den 150 bin liralık destek sağlandığını belirten Dirman, şunları söyledi:
"3 ay gibi kısa sürede üretimi gerçekleştirdik. Patent için başvurusunu yaptık. Makinemizin talipleri var hatta şimdiden 5 sipariş aldık. En baştan beri bizi teşvik eden KOSGEB, bir an önce seri üretime geçmemizi istiyor.
Bunun için de hazırlıklarımızı yapıyoruz. İthal versiyonlarından çok daha ucuza mal ettiğimiz makineyi yurt dışına da ihraç ederek ülkemize döviz kazandırmayı hedefliyoruz."
Alternatif modeller üzerinde de çalıştıklarını anlatan Dirman, tesislerin büyüklüğüne göre küçük ya da büyük makine üretimini gerçekleştireceklerini kaydetti.
Kaynak: AA