Küresel piyasalar haftaya yön arayışıyla başladı

ABD'de geçen hafta federal hükümetin 43 gün aradan sonra açılması küresel risk iştahını desteklerken, ABD Merkez Bankası (Fed) üyelerinin faiz indirimlerine yönelik temkinli açıklamaları ise bu risk iştahını törpüledi.

Bu gelişmelerle para piyasalarında Fed'in aralık ayında faiz indirimine gitme ihtimali yüzde 67 seviyelerinden yüzde 45'e geriledi. Analistler, bu hafta açıklanacak Fed Federal Açık Piyasa Komitesi (FOMC) toplantı tutanaklarının faiz indirimi beklentilerinin seyri açısından önemli olacağını belirtti.

Öte yandan hükümetin kapalı kalmasıyla aksayan verilerin ne zaman açıklanacağı da yatırımcılar tarafından yakından takip ediliyor. ABD Çalışma Bakanı Lori Chavez-DeRemer, ekim ayı Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) verilerinin tam olarak toplanamaması dolayısıyla TÜFE verilerini açıklayabileceklerinden emin olmadığını söyledi.

ABD Çalışma İstatistikleri Bürosu da eylül ayı istihdam raporunun 20 Kasım'da yayımlanacağını bildirdi. ABD'de bu hafta açıklanacak istihdam raporu ile Nvidia başta olmak üzere teknoloji şirketleri bilançolarının, piyasaların yönü üzerinde belirleyici olması bekleniyor.

ABD'de faiz indirim sürecine ilişkin belirsizlikler de devam ederken, yatırımcılar Fed Yetkililerinin açıklamaları yakından takip ediyor. Kansas City Fed Başkanı Jeffrey Schmid, ek faiz indirimlerine karşı olduğunu yineledi.

Son para politikası toplantısında faiz indirimi aleyhinde oy kullanan Schmid, enflasyonun çok yüksek olduğu yönündeki görüşünün değişmediğini kaydetti. Dallas Fed Başkanı Lorie Logan da aralık ayı toplantısında bir başka faiz indirimi kararını desteklemenin zor olacağını ifade etti.

Fed Yönetim Kurulu Üyesi Stephen Miran ise verilerin faiz indirimi yapılmasını desteklediğini savundu. Ticaret cephesinde de ABD'nin İsviçre'ye uyguladığı gümrük vergilerinin yüzde 39'dan yüzde 15'e düşürüleceği bildirildi.

ABD Ticaret Temsilcisi Jamieson Greer, İsviçre ile temelde bir ticaret anlaşmasına vardıklarını belirterek, "İsviçre, ilaç, altın eritme ve demir yolu ekipmanları gibi birçok üretimini ABD'ye taşıyacak." diye konuştu.

Öte yandan ABD yönetimi 13 Kasım'dan itibaren geçerli olmak üzere bazı tarımsal ürünleri karşılıklı tarifelerden muaf tutma kararı aldı. Muafiyet getirilen ürünler arasında, sığır eti, domates, kahve, muz, hindistancevizi, avokado ve ananas gibi tarımsal ürünler yer alıyor.

Bu gelişmelerle ABD'nin 10 yıllık tahvil faizi yüzde 4,14 seviyesinde, dolar endeksi yüzde 0,1 artışla 99,4 seviyesinde seyrediyor.

Altının onsu yüzde 0,3 azalışla 4 bin 75 dolardan işlem görürken, Brent petrolün varili yüzde 0,7 azalışla 63,5 dolardan alıcı buluyor.

Üç haftadır değer kaybeden Bitcoin, 93 bin dolara kadar gerilerken, şu dakikalarda önceki kapanışın yüzde 1,16 üzerinde 95 bin 117 dolardan işlem görüyor.

Küresel piyasalardaki bu gelişmelerin etkisiyle New York borsası cuma günü karışık bir seyir izlendi. Dow Jones endeksi yüzde 0,65, S&P 500 endeksi yüzde 0,05 azalırken, Nasdaq endeksi yüzde 0,13 değer kazandı. ABD'de endeks vadeli kontratlar güne yükselişle başladı.

Avrupa borsaları Fed'in aralık ayına yönelik faiz indirim beklentilerinin zayıflaması ve teknoloji hisselerindeki yüksek değerleme endişeleriyle cuma günü negatif seyretti.

Öte yandan cuma günü açıklanan verilere göre, Avro Bölgesi'nde de Gayri Safi Yurt İçi Hasıla (GSYH) önceki çeyreğe göre yüzde 0,2 artarak beklentileri karşılarken, yıllık yüzde 1,4 artışla beklentilerin hafif üzerinde gerçekleşti.

İngiltere'de FTSE 100 endeksi yüzde 1,11, İtalya'da FTSE MIB 30 endeksi yüzde 1,7, Fransa'da CAC 40 endeksi yüzde 0,76 ve Almanya'da DAX 40 endeksi yüzde 0,69 değer kaybetti. Avrupa'da endeks vadeli kontratlar güne düşüşle başladı.

Asya borsaları Japonya-Çin gerilimiyle Güney Kore hariç negatif bir seyir izliyor. Japonya Başbakanı Takaiçi Sanae, 7 Kasım'da Japon parlamentosu Diet'te düzenlenen oturumda Tayvan Boğazı'na yönelik bir askeri müdahalenin Japonya için "varlığını tehdit eden durum" olarak görüleceğini ifade etmişti.

Pekin yönetimi, Japonya'nın Pekin Büyükelçisi Kenji Kanasugi'yi konuyla ilgili Çin Dışişleri Bakanlığına çağırarak protesto notası vermişti. Başbakan Takaiçi'nin Tayvan hakkındaki yorumlarının ardından patlak veren diplomatik anlaşmazlık ise yumuşama belirtisi göstermiyor.

Tokyo ve Pekin arasında artan gerilim varlığını korumaya devam ederken, Çin, Japonya'da eğitim görmeyi planlayan öğrencileri, ülkedeki Çin vatandaşları için artan risk konusunda uyardı.

Buna ek olarak, 4 silahlı Çin Sahil Güvenlik gemisi, Pazar sabahı Japonya kontrolündeki tartışmalı sulardan geçerek ayrıldı. Asya'da artan jeopolitik gerilimle birlikte Japonya'da perakende ve turizm hisselerinde düşüşler görüldü.

Öte yandan Japonya'da 3. çeyreğe ilişkin GSYH yıllık bazda yüzde 1,8 azaldı. Beklentiler ülke ekonomisinin yüzde 2,4 daralması yönündeydi. Açıklanan veri Japon ekonomisinin 6 çeyrektir ilk kez daraldığını ortaya koydu.

Analistler, Japonya'da büyümenin kötü gelmesinin ABD'nin uyguladığı gümrük tarifelerinden dolayı ülke ihracatının olumsuz etkilenmesinden kaynaklandığını söyledi.

ABD'nin Japonya'ya gümrük vergilerini eylül ayında yüzde 15'e çektiğini anımsatan analistler, bundan dolayı ülkede 4. çeyrek büyüme verisinin pozitif gelebileceğini kaydetti.

Japonya Merkez Bankası (BoJ) yetkililerinin ülkede açıklanan büyüme verisiyle ilgili yapabileceği açıklamalar da takip edilecek.

Öte yandan Samsung, Hyundai gibi önde gelen şirketler Güney Kore'de topluca yerli yatırım planlarını açıkladılar. Samsung sadece önümüzdeki beş senede 310 milyar dolar yatırım sözü verdi.

Güney Kore borsasında yükseliş eğilimi öne çıkarken Samsung'un hisseleri yüzde 3'ün üzerinde yükseldi.

Bu gelişmelerle, kapanışa yakın Japonya'da Nikkei 225 endeksi yüzde 0,3, Çin'de Şanghay bileşik endeksi yüzde 0,4 ve Hong Kong'da Hang Seng endeksi yüzde 0,7 düşerken, Güney Kore'de Kospi endeksi de yüzde 1,8 arttı.

Cuma günü satış ağırlıklı bir seyir izleyen Borsa İstanbul'da BIST 100 endeksi, günü yüzde 0,59 değer kaybederek 10.565,74 puandan tamamladı. Borsa İstanbul Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasası'nda (VİOP) BIST 30 endeksine dayalı aralık vadeli kontrat ise cuma akşam seansında normal seans kapanışına göre yüzde 0,3 arttı.

Dolar/TL, cuma gününü yatay seyirle 42,2446'dan tamamlarken, bugün bankalararası piyasanın açılışında yüzde 0,2 yükselişle 42,3320'den işlem görüyor.

Analistler, bugün yurt içinde özel sektörün yurt dışından sağladığı kredi borcu ve bütçe dengesi, yurt dışında ise New York Fed imalat sanayi endeksinin takip edileceğini belirterek, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 10.450 ve 10.350 puanın destek, 10.650 ve 10.750 puanın ise direnç konumunda olduğunu ifade etti.

10.00 Türkiye, eylül ayı özel sektörün yurt dışından sağladığı kredi borcu

16.30 ABD, kasım ayı New York Fed imalat sanayi endeksi

Kaynak: AA