İSTANBUL
Trump’ın tarifelerle ilgili mesajları ve ülkelerden gelen misilleme açıklamaları, ticaret savaşlarının derinleşebileceğine dair endişeleri canlı tutarken, ABD'de enflasyonist baskıların artabileceğine yönelik tahminler fiyatlamaları zorlaştırıyor.
Dün, Truth Social hesabından açıklama yapan Trump, Meksika ve Kanada'dan ABD'ye uyuşturucu akışının devam ettiğini belirterek, bu ülkelere uygulanacak tarifelerin 4 Mart'ta planlandığı gibi yürürlüğe gireceğini bildirdi.
Trump, açıklamada Çin'e de ek bir tarifenin geleceğini belirterek, "Aynı şekilde Çin'e de bu tarihte yüzde 10'luk ek bir tarife uygulanacak. Karşılıklı tarife için 2 Nisan tarihi geçerli olmaya devam edecek." ifadelerini kullandı.
Analistler, Trump'ın korumacı ticari tutumunun ülkede devam eden enflasyonla mücadele sürecine etkilerinin yakından takip edildiğini kaydederek, ülkelerin misilleme açıklamalarının yatırımcıların odağında olduğunu söyledi.
Dün, açıklamalarda bulunan Kanada Başbakanı Justin Trudeau, ABD'nin 4 Mart'ta başlayacağını belirttiği tarifelere karşı "son derece güçlü" yanıt vereceklerini söyledi.
Öte yandan, ABD Merkez Bankası (Fed) yetkilerinin sözle yönlendirmeleri de devam ederken, Cleveland Fed Başkanı Beth Hammack dün yaptığı konuşmada enflasyonun orta vadede kademeli olarak yüzde 2'ye düşeceğini beklemek için iyi nedenler olsa da, bunun kesinlikten uzak olduğu belirterek,"Enflasyon görünümüne yönelik yukarı yönlü riskler var." dedi.
Kansas City Fed Başkanı Jeff Schmid ise enflasyon beklentilerine ilişkin anket ölçümlerinin kusurlu olduğunu ancak enflasyon son 40 yılın en yüksek seviyesine ulaşmışken, Fed'in gardını düşürmesinin zamanı olmadığını belirtti.
Schmid, enflasyona yönelik risklerin yukarı yönlü göründüğünü, artan belirsizliğin büyüme üzerinde baskı yaratabileceğini ifade etti.
Philadelphia Fed Başkanı Patrick Harker da politika faizinin, ekonominin geri kalanını olumsuz etkilemeden, uzun vadede enflasyon üzerinde aşağı yönlü baskı oluşturmaya devam edecek kadar kısıtlayıcı olmayı sürdürdüğünü söyledi.
Dün ABD'de açıklanan verilere göre ABD ekonomisi, 2024'ün dördüncü çeyreğinde yüzde 2,3 ile tahminlere paralel büyüdü.
Gıda ve enerji harcamalarının hesaplama dışı tutulduğu çekirdek kişisel tüketim harcamaları fiyat endeksindeki artış da aynı dönemde yüzde 2,5'den yüzde 2,7'ye revize edildi.
Analistler, kişisel tüketim harcamalarındaki yukarı yönlü revizyonun enflasyon endişelerini desteklediğini ifade etti.
Bu gelişmelerle ABD'nin 10 yıllık tahvil faizi yüzde 4,23'e gerilerken, dolar endeksi ise yüzde 0,1 yükselişle 107,4 seviyesinde dengelendi.
Dün, yüzde 1,5 düşüşle 2 bin 874 dolardan kapanan altının ons fiyat, şu sıralarda yüzde 0,5 değer kaybıyla 2 bin 860 dolardan işlem görüyor.
Brent petrolün varil fiyatı da önceki kapanışın yüzde 0,2 altında 73,1 dolardan satılıyor.
New York Borsası'nda dün, S&P 500 endeksi yüzde 1,59, Nasdaq endeksi yüzde 2,78 ve Dow Jones endeksi yüzde 0,45 düştü. ABD'de endeks vadeli kontratlar yeni güne negatif bir seyirle başladı.
Avrupa borsalarında dün negatif bir seyir izlenirken, bugün Almanya'da açıklanacak tüketici enflasyonu yatırımcıların odağında bulunuyor.
Avrupa Birliği'nin (AB) en büyük ekonomisi olan Almanya'da zayıflayan imalat sanayi aktivitesinin ABD'nin atacağını ifade ettiği tarife adımlarından nasıl etkileneceğine yönelik belirsizlikler önemli risklerden olmayı sürdürüyor.
Analistler, halihazırda resesyon endişeleri gölgesindeki Avrupa ekonomisinin tarifeler nedeniyle kar ve pazar payı kaybı ihtimalinin endişeleri güçlendirdiğini ifade ederek, hükümetlerin atacağı adımların yakından takip edildiğini söyledi.
Öte yandan, AB Komisyonu Sözcüsü Olof Gill, dün Brüksel'de düzenlenen günlük basın toplantısında AB'nin ABD'nin uygulamaya hazırlandığı ilave gümrük tarifesine kararlı ve hızlı biçimde karşılık verileceğini bildirdi.
AB'nin serbest ve adil ticarete yönelik haksız engellere karşı kararlı ve hızlı tepki vereceğini söyleyen Gill, Avrupa'daki tüketicileri ve işletmeleri koruyacaklarını vurguladı.
Gill, AB'nin ABD'ye karşı olmadığını, birlikte çalışmak istediğini belirterek, "Biz diyalog, açıklık ve mütekabiliyetten yanayız. Kurallara uymanız koşuluyla sizinle ortaklık kurmaya hazırız." dedi.
İspanya Başbakanı Pedro Sanchez ise yaptığı açıklamada "Bu meydan okumaya karşı AB olarak orantılı önlemler alacağız. Bunu, etkilenen tüm sektörlere özel yardım sağlayarak yapacağız." ifadelerini kullandı.
AB'nin kendisine yönelik bir tehdit gördüğünde buna karşılık vereceğini dile getiren Sanchez, "Ekonomik egemenliğimizi tehdit eden, kesinlikle haksız tarifelerle Avrupa ekonomilerine saldırmak isteyenlere karşı çıkarlarımızı savunacağız." dedi.
Bu gelişmelerin yanı sıra, Avrupa Merkez Bankasının (ECB) Aralık 2024 para politikası toplantı tutanakları, Banka Yönetim Konseyi üyelerinin enflasyon konusunda hala bazı endişeler taşıdıklarını ve bu durumun daha fazla politika gevşemesi sinyali verme konusunda temkinli olunmasını gerektirdiğini belirttiklerini ortaya koydu.
ECB'nin tutanaklarında, ekonomik faaliyetlere ilişkin görünümün jeopolitik gerginlikler, Avro Bölgesi'ndeki maliye politikası endişeleri ve son dönemde ABD Başkanı Donald Trump'ın politikalarıyla bağlantılı küresel ticarette yaşanan sürtüşmelerden kaynaklanan yüksek belirsizlik nedeniyle "bulanık" olduğu ifade edildi.
Enflasyonla mücadelenin de devam ettiğini hatırlatan analistler, Almanya'da bugün açıklanacak enflasyon verilerinin ülkedeki ve bölgedeki gidişat hakkında daha çok bilgi vermesinin beklendiğini söyledi.
Dün, Almanya'da DAX 40 endeksi yüzde 1,07, Fransa'da CAC 40 endeksi yüzde 0,51 ve İtalya'da FTSE MIB 30 endeksi yüzde 1,53 düşerken, İngiltere'de FTSE 100 yüzde 0,28 yükseldi. Avrupa'da endeks vadeli kontratlar yeni güne negatif bir seyirle başladı.
Asya tarafında Trump'ın tarife söylemleri sonrasında negatif bir seyir öne çıkıyor.
Dün, Trump'ın Çin'e karşı ek yüzde 10 gümrük vergisi getirileceğini ifade etmesi sonrası bölge endekslerindeki satış baskısı dikkati çekiyor.
Analistler, Çin tarafının Trump'ın yaptığı açıklamalara vereceği tepkilerin yakından takip edildiğini ifade ederek, ticaret savaşlarına yönelik endişelerin bölgenin ana gündem maddesi olduğunu söyledi.
Japonya'da bugün açıklanan verilere göre şubat ayına ilişkin Tokyo Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) yıllık bazda yüzde 2,9 artışla beklentilerin altında gerçekleşti.
Ülkede ocak ayına ilişkin sanayi üretimi aylık yüzde 1,1 azalışla beklentilere paralel gerçekleşirken, yıllık bazda yüzde 2,6 artışla tahminlerin gerisinde kaldı.
Tokyo TÜFE'nin içinde bulunulan aya yönelik bilgi vermesi ve Japonya'nın en büyük şehrinin ölçümleri olması sebebiyle yakından takip edildiğini ifade eden analistler, söz konusu verinin ülkedeki makroekonomik durum hakkında öncü bilgi sağladığını aktardı.
Bu gelişmelerle kapanışa yakın Japonya'da Nikkei 225 yüzde 3, Güney Kore'de Kospi yüzde 3, Çin'de Şanghay bileşik endeksi yüzde 0,9 ve Hong Kong'da Hang Seng endeksi yüzde 2,4 değer kaybetti.
Yurt içinde dün alış ağırlıklı bir seyir izleyen Borsa İstanbul'da BIST 100 endeksi, günü yüzde 1,75 değer kazanarak 9.741,07 puandan tamamlarken, bugün açıklanacak büyüme verileri yatırımcıların odağında yer alıyor.
AA Finans'ın beklenti anketine katılan ekonomistler, Gayrisafi Yurt İçi Hasılanın (GSYH) 2024 yılının 4. çeyreğinde yıllık bazda yüzde 2,98 arttığını tahmin ediyor.
2024 yılının tamamına ilişkin büyüme beklentilerinin ortalaması yüzde 3,12 olan ekonomistlerin 2025 sonuna ilişkin büyüme tahminlerinin ortalaması ise yüzde 2,96 oldu.
Öte yandan, analistler, bugün VİOP'ta vade sonu olması nedeniyle pozisyon kapatma ve taşıma işlemelerinin piyasalarda oynaklığı artırabileceğini bildirdi.
Dolar/TL, dün yüzde 0,1 düşüşle 36,4288'den kapanırken, bugün bankalararası piyasanın açılışında bir önceki kapanışın yüzde 0,3 üzerinde 36,5210 seviyesinden işlem görüyor.
Bugün yurt içinde işsizlik oranı ve büyüme, yurt dışında ise Almanya'da enflasyon, ABD'de kişisel tüketim harcamaları ve toptan eşya stoklar başta olmak üzere yoğun veri gündeminin takip edileceğini dile getiren analistler, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 9.800 ve 9.900 puanın direnç, 9.500 ve 9.400 seviyelerinin destek konumunda olduğunu kaydetti.
Piyasalarda bugün takip edilecek veriler şöyle:
10.00 Türkiye, ocak ayı işsizlik oranı
10.00 Türkiye, 4. çeyrek Gayri Safi Yurt içi Hasıla (GSYH)
10.00 Türkiye, ocak ayı Hizmet Üretici Fiyat Endeksi (H-ÜFE)
10.00 Almanya, ocak ayı perakende satışlar
11.55 Almanya, şubat ayı işsizlik oranı
16.00 Almanya, şubat ayı Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE)