İSTANBUL
Trump, ABD'nin ticari ilişkilerinde karşılıklı olmayan düzenlemelere yönelik, kapsamlı plan geliştirilmesine dair kararını imzalamasının ardından açıklamalarda bulundu. Ticarette adaleti sağlamak amacıyla karşılıklı tarife uygulamaya karar verdiğini belirten Trump, "Ülkeler ABD'ye ne uygularsa onu uygulayacağız." dedi.
Katma Değer Vergisi (KDV) sistemini kullanan ülkeleri ele alacaklarını dile getiren Trump, bu sistemin tarifeden çok daha "cezalandırıcı" olduğunu savundu. Başkan Trump, "KDV, bir tarife olarak değerlendirilecek." diye konuştu.
Ülkeler tarafından sağlanan sübvansiyonlara da bakılacağını belirten Trump, parasal olmayan tarifeler için de düzenlemeler yapılacağını söyledi. Ülkelerin ABD'ye karşı gümrük vergilerini azaltmaları veya sonlandırmaları gerektiğini belirten Trump, bir ürünün ABD'de üretilmesi halinde ise tarife uygulanmayacağını aktardı. Trump, "Birçok şirket ürünlerini ABD'de üretmek için geri dönecek, çünkü gümrük vergisi olmayacak." dedi.
Trump, tarifeler nedeniyle fiyatların yükselip yükselmeyeceğine ilişkin sorular üzerine, istihdamın artacağını düşündüğünü, fiyatların kısa vadede bir miktar artabileceğini ancak sonrasında düşeceğini dile getirdi.
Faiz oranlarının da nihayetinde düşeceğini belirten Trump, bunun tarifelerle "el ele" gittiğini yineledi.
ABD Ticaret Bakan Adayı Lutnick de karşılıklı tarifeler konusunda her ülkeyi tek tek inceleyeceklerini anlattı. Lutnick, çalışmaları 1 Nisan'a kadar tamamlamayı planladıklarını kaydetti.
Dün açıklanan verilere göre ABD'de Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE) ocakta aylık bazda yüzde 0,4, yıllık bazda yüzde 3,5 yükseldi. Analistler, beklentilerin üzerinde gelen üretici enflasyonu verilerinin, Trump'ın politikalarının ABD Merkez Bankasının (Fed) enflasyonla mücadele sürecini sekteye uğratabileceğine yönelik endişeleri desteklediğini belirtti.
ABD'de ilk kez işsizlik maaşı başvurusunda bulunanların sayısı ise 8 Şubat ile biten haftada 213 bine gerileyerek piyasa beklentilerinin altında düştü. Ülkede hane halkı borcu, 2024'ün son çeyreğinde bir önceki çeyreğe göre yüzde 0,5 artarak 18,04 trilyon dolarla rekor tazeledi.
Analistler, beklenenden daha yüksek ÜFE verilerine rağmen, yeni tarife planlarının enflasyonist baskılar ve küresel ticaret gerilimlerine ilişkin bazı endişeleri hafiflettiğini belirtti.
Dün açıklanan makroekonomik veriler sonrasında ABD'de 10 yıl vadeli hazine tahvili faizi yüzde 4,62 seviyesini görmesinin ardından şu sıralarda yüzde 4,54 seviyesinde dengelendi. Dolar endeksi ise güne yüzde 0,2 azalışla 107,1 seviyesinden başladı.
Altının ons fiyatı dün 2 bin 928,51 dolardan kapanırken, yeni günde yüzde 0,1 artışla 2 bin 930 dolardan işlem görüyor. Brent petrolün varil fiyatı ise yatay seyirle 74,9 dolardan satılıyor.
New York Borsası'nda dün, S&P 500 endeksi yüzde 1,04, Dow Jones endeksi yüzde 0,77 ve Nasdaq endeksi yüzde 1,50 yükseldi. ABD'de endeks vadeli kontratlar yeni güne pozitif seyirle başladı.
Avrupa borsalarında dün İngiltere hariç pozitif bir seyir öne çıkarken, bugün gözler Avro Bölgesi'nde açıklanacak büyüme verilerine çevrildi.
Avro Bölgesi'nde resesyon endişeleri ana ekonomik gündem maddelerinden olmayı sürdürürken, ABD ve Avrupa Birliğinin (AB) ticari ilişkilerine yönelik haber akışı yakından takip ediliyor.
ABD Başkanı Trump dün yaptığı açıklamada AB'nin Apple, Google ve Facebook gibi birçok Amerikan şirketine dava açtığını ve cezalara çarptırdığını anımsattı. Trump, "Hepimiz Avrupa'yı, Avrupa'daki ülkeleri seviyoruz, ancak AB ticaret konusunda çok acımasız." değerlendirmesinde bulundu.
Herhangi bir muafiyet olup olmayacağına yönelik soruya cevaben Trump, karşılıklı tarifelerin herkes için geçerli olduğunu ve böyle yapmanın daha basit bir yol olduğunu anlattı. Jeopolitik gelişmelerde ise Rusya-Ukrayna Savaşı'nda çözüm sürecine girilebileceğine yönelik iyimserlikler risk iştahını destekledi.
Dün, Almanya'da DAX 40 endeksi yüzde 2,09, Fransa'da CAC 40 endeksi yüzde 1,52 ve İtalya'da FTSE MIB 30 endeksi yüzde 1 yükselirken, İngiltere'de FTSE 100 endeksi yüzde 0,49 düştü. DAX 40 endeksi kapanışta rekor tazeledi. Avrupa'da endeks vadeli kontratlar yeni güne karışık bir seyirle başladı.
Asya tarafında Japonya hariç alış ağırlıklı bir seyir izlenirken, Trump'ın tarifeler konusunda çok agresif olmayacağı ve müzakereye açık olabileceği yönündeki beklentiler risk iştahını artırıyor.
Öte yandan, Çin'in yapay zeka alanındaki artan yeteneklerinin iyimserliği desteklemesiyle Çin ve Hong Kong'daki teknoloji hisselerindeki yükseliş dikkati çekiyor.
Hong Kong'da işlem gören telekomünikasyon şirketi China Unicom'un hisseleri yüzde 4,9, video oyunları firması Tencent'in hisseleri yüzde 4,4, akıllı telefon üreticisi Xiaomi'nin hisseleri yüzde 4,7, çevrimiçi hizmetler firması Meituan'ın hisseleri yüzde 4,4 artışla işlem görüyor.
Bu gelişmelerle kapanışa yakın Japonya'da Nikkei 225 yüzde 0,7 değer kaybederken, Güney Kore'de Kospi yüzde 0,5, Çin'de Şanghay bileşik endeksi ise yüzde 0,3 ve Hong Kong'da Hang Seng endeksi yüzde 2,3 değer kazandı.
Yurt içinde dün alış ağırlıklı bir seyir izleyen Borsa İstanbul'da BIST 100 endeksi, günü yüzde 1,38 değer kazanarak 9.914,68 puandan tamamladı.
Dolar/TL, dün yatay seyirle 36,0964'ten kapanırken, bugün bankalararası piyasanın açılışında yüzde 0,3 yükselişle 36,2010 seviyesinden işlem görüyor.
Analistler, bugün yurt içinde Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın (TCMB) piyasa katılımcıları anketi ve konut satışları, yurt dışında ise Avro Bölgesi'nde büyüme, ABD'de perakende satışlar, sanayi üretimi ve kapasite kullanım oranı verilerinin takip edileceğini belirterek, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 9.950 ve 10.000 seviyelerinin direnç, 9.800 ve 9.700 puanın destek konumunda olduğunu kaydetti.
Piyasalarda bugün takip edilecek veriler şöyle:
10.00 Türkiye, şubat ayı TCMB piyasa katılımcıları anketi
10.00 Türkiye, ocak ayı konut satışları
13.00 Avro Bölgesi, 4. çeyrek Gayri Safi Yurt içi Hasıla (GSYH)