İSTANBUL (AA) - ABD Başkanı Donald Trump, yetkililer arasındaki ticaret müzakereleri devam ederken, 1 Eylül'den geçerli olmak üzere, 300 milyar dolarlık Çin ürününe yüzde 10 ilave vergi koyduklarını açıkladı. ABD heyetinin Çin'den yeni döndüğünü ve Çin'le ticari müzakerelerde bir anlaşma yapma konusunda umutlu olduklarını kaydeden Trump, "Ne yazık ki Çin imza öncesinde anlaşmayı yeniden müzakere etmeye karar verdi. Yakın zamanda Çin ABD'nin tarım ürünlerini alma konusunda anlaşmaya vardı fakat bunu yapmadı." ifadelerini kullandı.
Ticaret müzakerelerinin devam ettiğini bildiren Trump, yeni tarifelerin, zaten yüzde 25 gümrük vergisi konmuş 250 milyar dolarlık ürünü kapsamadığını kaydetti. Trump ayrıca kapsamlı bir ticari anlaşma için Çin'le pozitif diyaloğu sürdürmek istediklerini ve iki ülke arasındaki geleceğin parlak olacağını düşündüğünü söyledi.
Bu açıklamalar sonrası pay piyasaları sert bir şekilde düşerken, altının ons fiyatı güvenli liman alımlarıyla yükseldi. Gelişmiş ülke tahvil faizleri de riskten kaçan yatırımcılar nedeniyle gerilerken, bir türlü güçlenemeyen ekonomik aktivitenin daha da zayıflayabileceği endişeleri ile petrol ve bakır fiyatları geriledi.
Brent petrolün varil fiyatı dün yaklaşık yüzde 5 değer kaybederken, altının ons fiyatı yüzde 2,4 yükseldi. Dün Trump'ın açıklamasına kadar yükseliş eğiliminde hareket eden New York borsaları, azalan risk iştahı ile sert bir şekilde düşüşe geçti. Dow Jones endeksi yüzde 1,05, S&P 500 endeksi yüzde 0,90 ve Nasdaq endeksi yüzde 0,79 değer kaybetti.
Dün Trump'ın açıklamaları öncesinde kapanan Avrupa borsalarında ise İngiltere hariç alış ağırlıklı bir seyir izlendi. Açıklanan imalat sanayi Satınalma Yöneticileri Endeksi verileri daralmaya işaret edip bir önceki aya göre sınırlı da olsa yükselmesi sonrası Almanya'da DAX endeksi yüzde 0,53, Fransa'da CAC 40 endeksi yüzde 0,70 yükseldi. İngiltere'de FTSE 100 endeksi ise yatay seyretti.
Trump'ın açıklamalarının negatif etkisi Asya piyasalarıyla bugüne de taşındı. Kapanışa yakın Japonya'da Nikkei 225 endeksi yüzde 2,4 ve Çin'de Şanghay bileşik endeksi yüzde 1,8 değer kaybetti. Brent petrolün varil fiyatı ve altının ons fiyatı ise dün akşamki sert dalgalanmanın ardından şu dakikalarda dengelenme arayışında. Ons altın yüzde 0,9 azalışla 1.434 dolardan, Brent petrolün varil fiyatı yüzde 1,1 yükselişle 62 dolardan işlem görüyor.
Yurt içinde, dün 101.000 sınırına kadar gerileyen BIST 100 endeksi, bu seviyeden gelen alımlarla kayıplarının önemli bir kısmını telafi etti ve günü önceki kapanışa göre yüzde 0,18 azalışla 101.900,25 puandan tamamladı. Dün 5,6049'dan kapanan dolar/TL ise şu dakikalarda 5,6050 seviyesinde işlem görüyor.
Analistler, ABD ile Çin arasındaki ticaret savaşına ilişkin gelişmelerin piyasalardaki risk iştahını azalttığını belirterek, bugün açılışta Borsa İstanbul'da etkili olması beklenen satışların gücünün kısa vadeli yön üzerinde de belirleyici olacağını söyledi.
BIST 100 endeksinde, 100.600 puanın altında kalıcılık sağlanması durumunda 99.000 desteğinin gündeme geleceğini kaydeden analistler, bugün ABD'de temmuz ayı istihdam raporu ve dış ticaret verilerinin takip edileceğini bildirdi. Analistler, piyasalar kapandıktan sonra açıklanması beklenen uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Standard&Poor's'un Türkiye değerlendirmesinin de yatırımcıların odağında bulunduğunu söyledi.