Ohri
Son yıllarda Balkanlar'da turizm denildiğinde akla gelen ilk şehirlerden Ohri, gölden üretilen incileriyle de dikkati çekiyor.
"Kuzey Makedonya'nın incisi" diye adlandırılan Ohri, bölgede inci üretiminin en üst seviyede olduğu şehirler arasında üst sıralarda yer alıyor.
Doğal güzelliklerinin yanı sıra Ohri, turistlerin inci almak için geldiği şehir olarak da öne çıkıyor.
İnci, Ohri Gölü'ndeki plaşica balığından elde edilen sıvıyla üretiliyor...
Ohri'de dört nesildir inci üreten Filev ailesinin üçüncü kuşak üyesi Pavel Filev, zanaatının detaylarını anlattı.
Ailesinin bu zanaatla 1920'lerde ilgilenmeye başladığını belirten Filev, inci üretim hikayelerinin, Rus göçmen Jovan Subanovic'in Rusya'daki Ekim Devrimi'nin ardından Ohri'ye göç etmesiyle başladığını söyledi.
Filev, "Ohri Gölü'nün kıyısına ulaşan Subanovic, Ohri'ye gelmeden önce meşgul olduğu işle birçok benzerlik gördü. Ohri'de bununla meşgul olabileceğini fark etti." dedi.
Subanovic'in Ohri Gölü'nde 14-15 santimetreye kadar büyüyebilen plaşica (inci) balığından çıkarılan sıvıyla inci üretilebileceğini fark ettiğini anlatan Filev, Rus göçmenin bu sırrı ailesine ona yaptıkları yardımlar karşılığında aktardığını söyledi.
"Bizim incilerimiz, deniz istiridyesinden üretilenlere benzemiyor"
İncinin yapım tekniğinin aile sırrı olduğunu dile getiren Filev, kimsenin atölyelerine girmesine izin vermediklerini söyledi.
Filev, "Bizim incilerimiz, deniz istiridyesinden üretilenlere benzemiyor. İnci okulunda kabuğun içi-kabuğun dışı diye bir terminoloji vardır. İncilerimiz, kabuğun dışından geliyor. Japon teknolojisi gibi teknikler kullanmadan üretiyoruz" dedi.
Dünyada çok çeşitli incilerin bulunduğunu belirten Filev, Ohri incisinin özelliğinin gölden gelen malzemelerle üretilmesi, endemikliği ve büyük ölçülerde üretim yapılamaması olduğuna dikkati çekti.
Filev, plaşica balıklarının pullarından aldıkları sıvıyla ürettikleri çözeltiyle meşhur Ohri incisini hazırladıklarını söyledi.
İsveç Kralı Gustaf ve eşi Kraliçe Silvia da Filev ailesinin incilerini kullanıyor...
Çalışmalarının 1960'lı yılların ardından Ohri'nin gözde turizm merkezi haline gelmesiyle arttığını anlatan Filev, 1978'de İsveç Kralı Gustaf ve eşi Kraliçe Silvia'nın kendilerini ziyaret ettiğini, onlara da inci verdiklerini dile getirdi.
Filev, Yugoslavya lideri Josip Broz Tito'nun eşi Jovanka başta olmak üzere Birleşik Krallık Kraliçesi 2. Elizabeth, Meksikalı iş insanı Carlos Slim gibi çeşitli isimlere de ürettikleri incilerden gönderdiklerini söyledi.
Yarım asırdır bu mesleği sürdürdüğünü anlatan Filev, dedesi Nikola ve babası Mihael'den devraldığı zanaatı çocukları Marija ve Dimitrija'ya aktararak aile sırrını geleceğe ulaştırmayı amaçladıklarını kaydetti.
İncinin hakikisi ile sahtesinin ayrımı...
İncinin hakikisi ile sahtesini ayırmak için birçok etkenin bulunduğunu belirten Filev, şöyle devam etti:
"Hakiki inciyi teşhis için bazı temel yöntemlerimiz var yani ağırlıkla ilgili bir durum değil. Kimisi kolyenin ağırlığından, kimisi yüzüne değen cismin soğukluğundan belirlenmesi gerektiğini düşünüyor. Bunlar, kullanılabilecek yöntemlerdir. En azından yeni başlayan birinin anlayabileceği kadar basit bir sistemimiz var.
Kolyeyi alıp, ışığa tuttuğunuzda diğer taraftan gelen ışığı görürsünüz. Her incinin iki parlak, iki de karanlık yüzü vardır yani 45 derece döndürdüğünüzde aniden koyudan açığa geçiyor, bu hakiki incileri tanıyabileceğinizin en büyük işaretlerinden biri."
Bir incinin fiyatının düşük olmasının da sahteliğini gösterebileceğine işaret eden Filev, son yıllarda çok sayıda Türk turistin kendilerinden alışveriş yaptığını söyledi.