Metrolarda çıkabilecek yangınlarda bilinçli davranmak tahliyeyi kolaylaştırıyor

Bolu Kartalkaya Kayak Merkezi'ndeki Grand Kartal Otel'de 78 kişinin hayatını kaybettiği yangının ardından özellikle insanların toplu olarak bulunduğu yerlerde çıkabilecek yangınlara karşı alınan güvenlik önlemleri yeniden gündeme geldi.

İstanbul'da her gün yüz binlerce insanın kullandığı toplu taşıma araçlarının başında gelen metrolar da olası yangında "Ne kadar güvenli?" sorusunu akıllara getirdi.

AA muhabiri, metroların ve tünellerin yangına karşı hangi tedbirlerle inşa edildiğini, yerin metrelerce altındaki bu tünellerde oluşabilecek acil durumda insanların nasıl dışarıya çıkacağını ve ekiplerin nasıl müdahale yapacağını uzmanına sordu.

Giresun Üniversitesi Sivil Savunma ve İtfaiyecilik Programı Öğretim Görevlisi Ali Şükrü Cihan, uzun yıllar İstanbul İtfaiyesi Eğitim Merkezi'nde yangın ve arama kurtarma eğitmeni olarak görev yaptığını aktardı.

Metroların olası kaza, saldırı ve yangın durumuna karşı standartlara uygun yapıldığını belirten Cihan, proje ve yapım aşamasındaki bu tedbirden dolayı yangınlara çok hızlı şekilde müdahale edilebildiğini söyledi.

Cihan, "Metro giriş ve çıkışlarına çok güçlü fanlar yerleştirilmiştir. Bu fanlar National Fire Protection Association (NFPA) standartlarına uygun olarak yapılmıştır. Bunlar saniyede yaklaşık 80 metreküp havayı temizliyor, tahliye ediyor. Bu sistemler yangın esnasında üflemeyle veya dumanı çekerek çalışıyor ve herhangi bir duman olduğu zaman tüneli hızlı şekilde dumandan tahliye ediyor." bilgisini verdi.

Cihan, metrolarda herhangi bir kaza ya da yangın durumunda insanların tahliye edilmesi için çıkışlar bulunduğunu belirterek, itfaiyenin, ambulansın, ilk yardımın ve AFAD'ın hızlı şekilde müdahale edebilmesi için çapraz geçiş yolları yapıldığını kaydetti.

Metroda insanların tahliye edilebilmesi için mavi ışıklandırma sistemiyle birlikte yan tünele geçiş yerleri bulunduğunu belirten Cihan, bunların 250 metrede bir yapılması gerektiğini aktardı.

Cihan, bunların haricinde yine standartlara göre şaftların yapıldığına işaret ederek, "Şaft nedir? Şaftlar 750 metrede bir insanların tahliyesi için yürüme yolu mesafesinden yukarıya çıkmak için yapılır. Bunlar dumandan etkilenmezler. Pozitif hava basıncıyla birlikte şaftlara duman ulaşmaz ve insanlar hızlı şekilde tahliye olur. Aynı şekilde tünelin hemen sağ tarafında yaklaşık bir metre yüksekliğinde ve 75 santimetre genişliğinde yürüyüş yolları vardır ve insanlar oradan herhangi bir dumana maruz kalmadan tahliye olabilirler." dedi.

Metrolarda yangın söndürme sistemleri olduğunu, bunların da kırmızı ışıklandırmayla belirtildiğini anlatan Cihan, "Her 50 metrede bir yangın dolabı ve bu dolabın içerisinde yangın söndürme tüpleri mevcuttur. Aynı şekilde metro kazalarına ve yangınlarına yetecek kadar da su mevcuttur. Dizel elektrikli su pompalarıyla birlikte yeterli basınçla beslenerek sprink (yağmurlama) dediğimiz yağmurlama sistemiyle birlikte yangınlara müdahale edilmektedir." ifadelerini kullandı.

Metrolarda elektriklerin kesilmesi halinde elektrikten bağımsız güç kaynağı üretebilen sistemle birlikte 2 saat kadar yönlendirme ışıklandırmalarının çalıştığını aktaran Cihan, insanların bu şekilde çok rahat tahliye edilebileceğini söyledi.

Cihan, metrolardaki özel güvenlik personelinin de düzenli olarak yangın söndürme eğitimi yaptığını, acil durum ekipleriyle birlikte olası kaza ya da yangın durumunda insanların tahliye edilmesi için düzenli eğitim aldıklarını dile getirdi.

Metroda olası yangına karşı itfaiyenin daha önceden planlı yangın müdahale yöntemleri ve tahliye programları olduğunu belirten Cihan, "Bu tatbikatlar her yıl periyodik ve düzenli olarak yapılmaktadır. Bütün İstanbul tünellerinde bu metro kazalarıyla ilgili metro saldırıları veya metronun raydan çıkmasıyla oluşacak yangınlarla ilgili tatbikatlar senaryo olarak yapılmaktadır." şeklinde konuştu.

Metroların yangın durumunda binalardan, iş yerlerinden çok daha güvenli olduğunu aktaran Cihan, buraların NFPA standartlarına göre yapılmaması halinde ruhsat alamadıklarını vurguladı.

Kara yolları tünellerinde de benzer sistemlerin olduğundan bahseden Cihan, şöyle devam etti:

"Kara yollarının da sistemi aynı şekilde. Kara yollarında dumanı hızlı şekilde tahliye edebilmek için jet fanlar var. Bunun yanında yan yol geçiş yerleri var. Yine aynı şekilde yangın söndürme dolapları, yangın söndürme tüpleri ve acil durum telefonları var. Acil durum telefonlarıyla birlikte hemen komuta sistemine bilgi veriliyor. Komuta sistemi zaten her an metroları veya kara yollarındaki tünelleri sistematik olarak gözetliyor. Herhangi bir kaza olduğu zaman, herhangi bir araç orada durduğu zaman zaten sesli sistemle birlikte bize hemen bilgi veriyor."

Cihan, metroların ısıya dayanıklı malzemelerden yapıldığının altını çizerek, "Herhangi bir yangın olduğu zaman toksik madde, zehirli madde açığa çıkarmaz. Yalnız yolcuların yanlarına getirmiş olduğu telefon bataryaları veya çeşitli plastik malzemeler yandığı zaman maalesef açığa toksik malzemeler çıkıyor." değerlendirmesinde bulundu.

Metrolarda yangın anında vatandaşların yapması gerekenler konusunda da bilgi veren Cihan, şunları aktardı:

"Yangın anında duman hızlı şekilde yükselir ve yukarıdan aşağıya doğru iner. Burada zaten fan sistemi devreye girecektir. Bu fan sistemi saniyede 80 metreküp alanı temizlediği için hızlı şekilde alanı temizleyecektir ama o panikte yine biz yukarıda kalmayarak, aşağıya eğilerek, mavi ışıklı tabelaları takip ederek kurtarma şaftlarına ve yan yol geçişlerine gitmeliyiz. Şaftlara gittiğimiz zaman zaten orada pozitif hava basıncı olduğundan dolayı hiçbir şekilde dumandan etkilenmeyeceğiz. Şaftın yeryüzünden yukarı çıkmak için kapağı var. Zaten orada her şey yazılıdır. Kolu çevirdiğimiz zaman otomatik olarak kapaklar yukarıya açılacaktır. Hiçbir şekilde dumandan etkilenmeden merdivenle hemen yeryüzüne çıkılacaktır."

Cihan, metro yangınlarının bina yangınlarından farklı olduğuna dikkati çekerek, "Metrolardaki kaza şu anda gündemde olan özellikle Kartalkaya'daki otel yangınından çok farklı. Orası yangın güvenlik sistemleri olmayan bir sistem. Diğeri NFPA standartlarında olan bir sistem ve sürekli gündemde, metro ve tüneller göz önünde, eğitime ve tatbikatlara tabii olan yerlerdir." dedi.

Kaynak: AA