Myanmar lideri Suu Çii ve Devlet Başkanı gözaltına alındı

İktidardaki Ulusal Demokrasi Birliği (NLD) Partisi Sözcüsü Myo Nyunt, Devlet Konseyi Başkanı ve Dışişleri Bakanı Suu Çii ile partinin diğer yöneticilerinin gözaltına alındığını açıkladı.

Nyunt, daha sonra Reuters'a telefonla yaptığı açıklamada, Suu Çii, Win Myint ve partinin diğer yöneticilerinin sabahın erken saatlerinde "alındığını" belirtti.

Myo Nyunt, açıklamasında, "Halkımızdan düşünmeden karşılık vermemesini ve yasalara uygun şekilde hareket etmesini istiyorum." ifadesini kullandı.

Sözcü Myo Nyunt, kendisinin de gözaltına alınmayı beklediğini ifade etti.

Ülkede, 8 Kasım seçimlerinin sonuçlarıyla ilgili tartışmaların sürdüğü sırada, Genelkurmay Başkanı'nın 27 Ocak'ta kanunların düzgün şekilde uygulanmaması halinde Anayasa'nın feshedilebileceğini açıklaması ve ardından Suu Çii'nin gözaltına alınması, "Myanmar'da ordunun darbe yaptığı" şeklinde yorumlara neden oldu.

BBC'nin haberine göre, başkent Nepido ve Yangon kentinde askerler sokaklar indi, Nepido'da telefon ve internet hatları kesildi.

Ayrıca 14 bölgedeki bölge bakanlarının aileleri, bakanların askerler tarafından evlerinden "alındığını" ifade etti.

Başkent Nepido'daki Myanmar parlamentosunun "seçimde hile" tartışmalarının gölgesinde bugün açılması bekleniyordu.

Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreter Sözcüsü Stephane Dujarric, 29 Ocak'ta yaptığı yazılı açıklamada, Genel Sekreter Antonio Guterres'in Myanmar'daki "son gelişmeleri büyük endişeyle takip ettiğini" belirterek tüm tarafları "provokasyonun her türlüsünden kaçınmaya, 8 Kasım genel seçim sonuçlarına saygı duymaya ve demokratik normlara bağlı kalmaya" çağırmıştı.

Myanmar'da Seçim Komisyonu, 29 Ocak'ta iktidardaki Aung San Suu Çii'nin partisinin zaferiyle sonuçlanan seçimde ordunun sonuçların belirlenmesinde hile yapıldığı iddialarını yalanlamıştı.

Myanmar Genelkurmay Başkanı Hlaing, 27 Ocak'ta kanunların düzgün şekilde uygulanmaması halinde Anayasa'nın feshedilebileceğini söylemişti. Ancak Myanmar ordusundan (Tatmadaw) 30 Ocak'ta yapılan açıklamada, Hlaing'in "Anayasa'nın feshedilebileceğine" dair açıklamalarının "darbe" tehdidi olmadığı savunulmuştu.

Ordunun desteklediği ana muhalefetteki Birlik İçin Dayanışma ve Kalkınma Partisi (USDP), 26 Kasım 2020'de, Myanmar’da 8 Kasım 2020'de düzenlenen ve iktidardaki Demokrasi İçin Ulusal Birlik Partisinin (NLD) kazandığı seçimde "oyların yeniden sayılması" çağrısında bulunmuştu.

Devlet Konseyi Başkanı ve Dışişleri Bakanı Ang San Suu Çii'nin liderliğindeki NLD, seçimde 642 sandalyeli ulusal meclisteki 346 sandalyeyi kazanarak hükümet kurabilecek çoğunluğa ulaşmıştı.

Ordunun desteklediği ana muhalefetteki USDP, 25 sandalye ile ikinci sırada yer alırken Şan eyaletindeki etnik grupları temsil eden Demokrasi İçin Şan Milletleri Partisi (SNLD), 15 sandalyeyle üçüncü olmuştu.

Myanmar'da ordunun 2008'de hazırladığı Anayasa, iktidar partisinin Meclisin kontrolünü sağlamasına engel oluyor. Ordu, Anayasa'nın değiştirilmesini önleyebilmek için Meclis üyelerinin yüzde 25'ini seçim olmadan atıyor, bazı kilit bakanlıklar da askerlerin elinde bulunduğundan hükümet üzerinde doğrudan kontrol uyguluyor.

İki meclisli parlamenter sistemle yönetilen Myanmar'ın Senatosu 224, Temsilciler Meclisi 440 üyeden oluşuyor.

Ordu tarafından 56 senatör ve 110 milletvekilinin atandığı ülkede her iki meclisten toplam 322 sandalye elde eden parti, hükümet kuracak çoğunluğu sağlıyor.

İngiltere'nin Asya'dan Sorumlu Devlet Bakanı Nigel Adams, Myanmar'daki seçimlerde azınlıkların bulunduğu bölgelerde seçime katılımın engellendiğini, Myanmarlı yetkililerin ilk fırsatta buralarda "özgür ve adil seçimleri" yapması gerektiğini ifade etmişti.

Avrupa Birliği (AB) de Myanmar hükümetine çağrı yaparak ülkedeki demokratik sürece Arakanlı Müslümanların da olduğu tüm etnik, dini ve azınlıkların dahil edilmesini istemişti.

Ülkede 8 Kasım 2020 seçimlerinde 5 milyonu ilk kez olmak üzere 37 milyon seçmen oy kullanmış, yaklaşık 7 bin aday, toplam 1171 ulusal ve yerel meclislerdeki sandalyeler için yarışmıştı.

Kaynak: AA