İstanbul
Almanya'nın 1907'de uluslararası baskı nedeniyle bölgedeki toplama kamplarını kapatmak zorunda kaldığı 28 Mayıs tarihi, Namibya'daki Herero ve Nama halklarına yapılan soykırımın anma günü oldu.
Namibya hükümeti bugün tarihinde ilk defa başkent Windhoek'teki Parlamento Bahçeleri'nde anma günü tertip edecek.
20. yüzyılın ilk soykırımı olarak nitelendirilen, Almanya'nın 1904-1908 yıllarında işlediği katliam neticesinde, Hererolar nüfuslarının en az yüzde 70'ini, Namalar ise nüfuslarının en az yüzde 50'sini yitirdi.
Afrika'nın güneybatısında bulunan ve 1884-1915 yıllarında Alman İmparatorluğu'nun sömürgesi olan Namibya'da 1904’te Herero halkı, Almanların topraklarına ve hayvanlarına el koymasına karşı ayaklandı. Bu isyanı bastırmak için General Lothar von Trotha, Herero halkına karşı "soykırım" emri verdi ve en az 65 bin Herero öldürüldü.
Nama halkı da 1905'te benzer şekilde Almanlara karşı direndi ve 10 bin Nama'nın öldürülmesiyle Hererolarla aynı kaderi paylaştı.
Tanıkların ve tarihi kaynakların verdiği bilgilere göre, soykırımda Namibyalılar, Kalahari Çölü'nde mahsur kaldı. Almanların su kuyularını kapatması veya zehirlemesi sonucu yüzlerce kişi açlıktan ve susuzluktan öldü.
Hayatta kalan Herero ve Nama halklarının da Shark Island gibi toplama kamplarına gönderildiği, burada ağır çalışma koşulları, yetersiz beslenme ve hastalıklar nedeniyle binlerce kişinin hayatını kaybettiği belirtiliyor.
Almanya soykırımı tarihsel bağlamda kabul ediyor ancak hukuki anlamda tanımıyor...
Bu süreçte ölenlerin kafatasları ve kemikleri Almanya'ya taşınarak "üstün ırk" araştırmaları için yapılan deneylerde kullanıldı.
Aryan ırkının üstünlüğünü kanıtlamaya çalışan Alman Antropoloji Profesörü ve Nazi Partisi üyesi Eugen Fischer, kafatasları üzerine yaptığı deneyleri daha sonra kitaplarında kullandı.
Almanya, 2018'de, soykırım sırasında öldürülen 25 kişinin kafataslarını Namibya'ya iade etti.
Berlin hükümeti, 2021'de ise Namibya'da işlenen suçları soykırım olarak kabul etti ancak tazminat ödemeyi kabul etmedi.
Dönemin Almanya Dışişleri Bakanı Heiko Maas, "Bu olaylara bugünden itibaren resmi olarak soykırım diyeceğiz." dedi.
Maas, 30 yıl içinde kurbanların torunlarını desteklemek için 1,35 milyar dolar kalkınma yardımı sağlamayı da taahhüt etti.
Bu durum, Herero ve Nama halkının temsilcileri tarafından yetersiz bulundu.
Herero ve Nama kurbanlarının torunları da Almanya liderlerinin karşılarına çıkıp özür dilemedikleri sürece, söz konusu özürleri kabul etmeyeceklerini vurguladı.
Soykırımın tarafları, katliamın kendi halklarına karşı işlendiğini ifade ederek Namibya hükümeti yerine Almanya'nın kendileriyle müzakere etmesi gerektiğini söyledi.
Herero ve Nama halklarının temsilcileri ayrıca hükümete Uluslararası Adalet Divanında (UAD) Almanya'ya dava açma çağrısında bulundu.