LONDRA
Aralarında İngiltere Kraliçesi 2. Elizabeth’in ile ABD Ticaret Bakanı Wilbur Ross’un da yer aldığı siyasetçi ve iş adamlarının off-shore hesaplarıyla ilgili yaklaşık 13.4 milyon belge dünya çapında 100 basın organı tarafından yayımlanmaya başladı.
"Cennet Belgeleri (Paradise Papers)" adı verilen ve geçen yıl basına sızdırılan "Panama Belgeleri" olayıyla benzerlik taşıyan "sızıntı" Kraliçe 2. Elizabeth’in milyonlarca sterlini off-shore hesaplarında işlettiğini ortaya koydu.
Alman Süddeutsche Zeitung gazetesinin elde ettiği ve ortak bir çalışmayla incelenmesi için Uluslararası Araştırmacı Gazeteciler Konsorsuyumu (ICIJ) adlı kuruluşla paylaştığı belgeleri inceleyen kuruluşlar arasında İngiliz kamu yayın kuruluşu BBC ile The Guardian gazetesi de bulunuyor.
Dünya çapında 19 "vergi cennetini" kapsayan belgelerde, son 70 yılda yapılan işlemler içeriliyor. Yaklaşık 1.4 terrabaytlık veri hacmine ulaşan 13.4 milyon belgeden oluşan "Cennet Belgeleri", "Panama Belgeleri"nden sonraki ikinci en büyük veri sızdırılma olayı olarak nitelendiriliyor.
Üzerinde son bir yıldır 380 gazetecinin inceleme yaptığı "Cennet Belgeleri"nde elde edilen bulguların, bir hafta boyunca projede yer alan basın kuruluşları tarafından yayımlanacağı bildirildi.
Belgelerin çoğunluğunun Bermuda merkezli Appleby adlı hukuk firmasından sızdırıldığı kaydediliyor.
Kraliçe'nin 10 milyon sterlini off-shore hesaplarında
Belgelere göre Kraliçe 2. Elizabeth’in yaklaşık 500 milyon sterlinlik kişisel servetinin 10 milyon sterlini Cayman Adaları ve Bermuda’daki offshore hesaplarda bulunuyor. Kraliçe’nin yatırımları arasında daha önce vadeli satışlarda uyguladığı fahiş faiz oranlarıyla yoksul aileleri istismarla suçlanan BrightHouse adlı mağaza zincirindeki parası da yer alıyor.
Kraliçe’nin yatırımlarında yasa dışı bir yön bulunmadığı ve herhangi bir vergi kaçakçılığı kapsamına girmediği belirtilse de off-shore yatırımı tercih etmesinin tartışma yaratacağı ifade ediliyor.
"Cennet Belgeleri"nde ABD Ticaret Bakanı Wilbur Ross ile Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in damadının ortak yatırımları başta olmak gelmek üzere çok sayıda siyasetçi ve işadamına ilişkin bilgiler yer alıyor. Belgelerde Nike ve Apple gibi dev firmaların "agresif vergiden kaçınma" taktikleri ile Rusya'nın Facebook ve Twitter'ın da aralarında yer aldığı sosyal medya şirketleriyle yatırım ilişkilerine dair ayrıntılar da içeriliyor.
"Panama Belgeleri"
Geçen yıl merkezi Panama'da bulunan hukuk firması Mossack Fonseca'ya ait 11,5 milyon belgelerin "Panama Belgeleri" adı altında yayımlanması birçok ülkede yolsuzluk soruşturmalarının açılmasına ve bazı üst düzey istifalara sebep olmuştu.
Son olarak 28 Temmuzda Pakistan Anayasa Mahkemesi, aile üyelerinden bazılarının Panama belgeleriyle ortaya çıkan yolsuzluk iddialarına karıştığı gerekçesiyle Navaz Şerif'i başbakanlık görevinden uzaklaştırmıştı.
Genellikle vergi ödememek ya da düşük vergi ödemek için yurt dışında kurulan ve "vergi cenneti" olarak adlandırılan bazı ülkelerdeki off-shore şirketlere dünyadaki mevcut finansal varlıklar, vergi sistemlerinin dışına kaçırılarak yönlendiriliyor.