ANKARA
Özelleştirme İdaresi Başkanlığı (ÖİB), 2020 yılında yeni tip koronavirüs (Kovid-19) etkilerinin yoğun şekilde hissedilmesine rağmen çeşitli alanlarda 80 özelleştirme ihalesi gerçekleştirerek 22 milyon dolarlık gelir sağladı.
Türkiye'de çağdaş anlamda özelleştirme uygulamalarına 1986 yılında başlandı. Öncelikle yarım kalmış tesislerin, küçük ölçekli işletmelerin ve bazı büyük fabrikaların satışı ile çeşitli halka arz uygulamaları gerçekleştirildi.
Daha sonraki dönemde hızlanan ve kararlılıkla sürdürülen özelleştirme uygulamalarıyla petrol rafinerisi, tekstil, petrokimya, çimento, yem sanayisi, demir çelik, tütün ve alkol, elektrik dağıtım gibi sektörlerde özelleştirme uygulamaları yapıldı ve devlet bu alanlarda işletmecilikten çekildi.
1986-2020 döneminde idare tarafından gerçekleştirilen özelleştirme uygulamalarının toplam tutarı 70,4 milyar doları buldu.
İdare, 2020 yılı içinde Kovid-19 salgınının etkileri yoğun şekilde hissedilmesine karşın 2 elektrik üretim santrali, 1 liman ve muhtelif sayıdaki taşınmaz olmak üzere çeşitli alanlarda 80 özelleştirme ihalesini tamamladı.
Geçen yılın son çeyreğinde gerçekleştirilen yoğun çalışmalar sonrası ihale işlemleri tamamlanan bir kısım varlıklar alıcılarına devredildi.
Geçen yıl özelleştirme uygulamalarından yaklaşık 22 milyon dolar gelir elde edildi. Geçmiş yıl taksitleriyle birlikte özelleştirmeden 2020'de sağlanan gelir 677 milyon doları buldu. Hazineye yapılan transfer tutarı ise aynı dönemde 588 milyon dolar olarak gerçekleşti.
Bu yıl da özelleştirme kapsam ve programında yer alan elektrik üretim tesisleri, limanlar, yasal metroloji kapsamındaki periyodik muayene hizmetleri ve taşınmazların özelleştirilmesine devam edilecek.
Özelleştirme uygulamalarında uzun vadeli sektörel öncelikler çerçevesinde ve belirlenmiş bir program dahilinde halka arz dahil yeni ve alternatif modeller kullanılarak ekonomik katma değer bazlı planlamaya geçilecek.
13 santral için hazırlık yapılıyor
Enerji özelleştirmeleri kapsamında, geçen yıl kurulu güç toplamı 4,6 megavat olan Ahiköy-1 ve Ahiköy-2 hidroelektrik santrallerinin ihale süreci tamamlandı. Bu özelleştirmelerden 11 milyon lira özelleştirme geliri elde edilecek.
Özelleştirme kapsam ve programında bulunan toplam 625 megavatlık 13 hidroelektrik santrali için ihale hazırlık çalışmaları devam ediyor.
Cumhurbaşkanı kararları ile özelleştirme kapsam ve programına alınan Gebze Dilovası Doğal Gaz Santrali ile İstanbul'daki Esenyurt Doğal Gaz Santrali'nin özelleştirilmelerine ilişkin hazırlık çalışmaları sürüyor.
Liman özelleştirmeleri yapılacak
Liman özelleştirmeleri kapsamında ise Güllük Limanı'nın 45 yıllığına işletme hakkının verilmesi yöntemiyle özelleştirilmesine ilişkin ihale sürecinde nihai pazarlık görüşmeleri Kasım 2020'de tamamlandı. İhale sonucuna ilişkin onay süreci devam ediyor.
Taşucu Limanı ve Liman Geri Sahası'nın özelleştirilmesine ilişkin hazırlık çalışmaları da sürdürülüyor. Özelleştirme sürecinin bu yıl içinde sonuçlandırılması hedefleniyor.
Fenerbahçe-Kalamış Yat Limanı'nın imar planlarına ilişkin dava süreçleri tamamlandı, özelleştirme sürecinin bu yıl içinde bitirilmesi planlanıyor.
Gökçeada Kuzu Limanı'nın işletme hakkının verilmesi yöntemiyle özelleştirilmesine ilişkin ihalede hazırlık süreci devam ederken, özelleştirme işlemlerinin bu yıl içinde tamamlanması hedefleniyor.
Kaynak: AA