Nevşehir
Osmanlı'da Fatih Sultan Mehmet ve 2. Abdülhamid başta olmak üzere bazı padişahların uğraş vermesi nedeniyle "padişahların sanatı" olarak bilinen sedef kakma, Nevşehir'de ev kadınlarınca gelecek kuşaklara aktarılıyor.
Acıgöl ilçesinde Halk Eğitimi Merkezi Müdürlüğünce yaklaşık 3 yıl önce başlatılan "Sedef Kakma Sanatı Eğitimi"ne ev kadınları da devam ediyor.
Usta öğreticiler tarafından verilen eğitimlerde midye, istiridye gibi deniz hayvanlarının kabuğunda bulunan sert ve beyaz maddeyi işçilikle ortaya çıkaran kadınlar, daha sonra ceviz ağacından yaptıkları ürünlere işledikleri malzemeyle sedef kakma sanatını ortaya koyuyor.
Kadınların ürettiği baston, sandık, sehpa, rahle, nargile seti, ayna gibi eşyalar, Kapadokya'daki çeşitli hediyelik eşya galerilerinde satışa sunuluyor.
Eğitimlerle birer sedefkara dönüşen kadınlar hem geleneksel sanatın yaşamasına hem de aile bütçesine katkı sağlıyor. Bugüne kadar eğitimleri başarıyla tamamlayan 30 kadına ustalık belgesi verildi.
İlçe Milli Eğitim Müdürü Semih Kırım, Fatih Sultan Mehmet ve 2. Abdülhamid başta olmak üzere bazı padişahların da sedef kakma sanatıyla uğraş verdiğini belirtti.
Estetik açıdan zengin ürünlerin pazarlanması konusunda sorun yaşanmadığını dile getiren Kırım, "İnternet üzerinden sanal mağazalardan satışımız var, bireysel taleplere de cevap veriyoruz. Acıgöl'de bu kadim mesleğin devam ettirilmesi ve gelecek nesillere aktarılması konusunda öncülük edeceğimiz kanaatindeyim. İnşallah kurslarımız devam edecek, devam ettiği müddetçe de kursiyerler yetiştireceğiz." dedi.
Turistik işletmelerde satışa sunuluyor
Usta öğreticilerden Pınar Toplu Zedelenmez ise geniş ürün yelpazesine sahip olduklarını, ürünlerin beğenildiğini belirtti.
Sedef işçiliğiyle süslenen ürünün ortaya çıkarılma aşamasının zahmetli ancak keyifli olduğunu anlatan Zedelenmez, şöyle devam etti:
"Kursiyerler ailelerine katkı sağlıyor. Yaptıkları ürün karşılığında ücret alıyorlar. Ham malzeme hazırlandıktan sonra deseni çiziyoruz. Kanal açıp telleri yerleştiriyoruz sonra da makinede oyma işlemi yapıyoruz.
Taşlama yaparak sedefleri yerleştirip sırasıyla macun, zımpara ve renk alması için kezzapla işlem yapıyoruz. Cilalanan ürün hazır hale geliyor. Kapadokya'daki turistik işletmelere ve belediyelere satışımız oluyor."
Maliyeti düşürmek için CNC tezgah yaptılar
Eğitmenlerden Kamil Ulu, sedefle süslenerek yapılan ürünlerin en başından son aşamasına kadar kursiyerlerin elinden çıkması amacıyla CNC tezgahı ürettiklerini ifade etti.
Ahşap üzerine her türlü oyma işlemini yapabildiklerini aktaran Ulu, "Ahşapla ilgili her türlü kesim işlemlerini de gerçekleştirebiliyoruz. Maliyetimiz dışarıdan hizmet alımına kıyasla oldukça düşük." diye konuştu.
Kursiyerlerden Server Demir, yorucu işlemlerin ardından kullanıma hazır hale getirilen ürünleri gördükçe yorgunluğunun memnuniyete dönüştüğünü ve ileride bu sanatı yeğenlerine de öğretmek istediğini söyledi.
Şüheda Duran, el emeğiyle ortaya bir ürün çıkarmanın heyecan verici olduğunu belirterek, "Sedef kakma kursuna bir yıl önce başladım. Çok güzel bir işçilik. Ben de ileride yeni kursiyerlere bu konuda eğitim vermek istiyorum." ifadelerini kullandı.