Ankara
Çok sayıda sivil toplum kuruluşu, zorla göç ettirilen Arakanlı Müslümanların güvenli şekilde evlerine dönebilmeleri için gerekli koşulların sağlanmasını istedi.
Bangladeş'te yerel ve uluslararası 61 sivil toplum kuruluşu tarafından yapılan ortak açıklamada, yerlerinden edilen Arakanlı Müslümanların durumlarının kötüye gitmesinden endişe duyulduğu ve gönüllü olarak Myanmar'a dönmelerini sağlayacak koşulların sağlanması gerektiği belirtildi.
Myanmar'daki baskı ve zulümden kaçarak Bangladeş’e sığınan Arakanlı Müslümanların, gönüllü dönüşlerini sağlayacak koşullar da dahil olmak üzere geleceklerini belirleme haklarının verilmediği, Arakan'daki yerleşim yerlerinin yeni askeri üsler ve kamplar için yıkıldığı belirtildi.
Öte yandan, Fortify Rights örgütü de Myanmar ve Bangladeş hükümetlerden Arakanlı Müslümanların ülkelerine geri dönmelerini sağlama planlarını askıya almalarını talep etti.
"Şu an yapılacak geri dönüşler tehlikeli ve ihtiyatsız bir eylem olacaktır." ifadesini kullanan Fortify Rights Başkanı Matthew Smith, hükümetlerin yapılan katliamların sorumluluğunu üstlenmeleri ve Arakanlı Müslümanların temel insan haklarından mahrum bırakılmasını engellemeleri gerektiğini kaydetti.
Arakanlı Müslümanların Myanmar'a dönüşü için ikinci girişim
UNHCR'den 16 Ağustos'ta yapılan açıklamada, Bangladeş tarafından 22 binden fazla mültecinin isminin Myanmar'a gönderildiği, Myanmar hükümetinin ilk aşamada bunlardan 3 bin 500 kadarının geri dönmesini onayladığı ifade edilmişti.
Bangladeş Mülteci Yardım ve Geri Dönüş Komiseri Abul Kalam, Bangladeş'in başkenti Dakka'da aynı gün yaptığı açıklamada, 3 bin 500 mültecinin kimliklerinin Myanmar tarafından doğrulandığını vurgulayarak, isimleri Myanmar hükümetince onaylanan Arakanlı Müslümanların isterlerse Myanmar'a geri dönebileceğini kaydetmişti.
İki yıldır 900 bin Arakanlı, Bangladeş'teki mülteci kamplarında yaşıyor
Merkezi Avustralya'da bulunan düşünce kuruluşu Avustralya Stratejik Politika Enstitüsünün (ASPI) Aralık 2018 ile Haziran 2019 arasında en son uydu görüntülerine dayanılarak oluşturulan raporunda, Myanmar hükümetinin mültecilerin dönüşü için yaptığı hazırlıkların yeterli olmadığı belirtilmişti.
Geçen yıl kasım ayında, 2 bin civarında Arakanlı Müslüman'ın Myanmar'a dönüş planı, BM koruması olmadan Myanmar'a geri dönmek istemedikleri için askıya alınmıştı.
Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonu (UNICEF), 900 bin Arakanlı Müslüman'ın yaklaşık iki yıldır Bangladeş'teki mülteci kamplarında yaşadığını belirterek, bu insanların bir an önce ülkeye dönüşü için Myanmar yönetimine gerekli koşulları sağlaması çağrısı yapmıştı.
Arakanlı Müslümanlara etnik temizlik
Arakan'da 2012'de Budistler ile Müslümanlar arasında çatışmalar çıkmış, olaylarda çoğu Müslüman binlerce kişi katledilmiş, yüzlerce ev ve iş yeri ateşe verilmişti.
Arakan'daki sınır karakollarına 25 Ağustos 2017'de düzenlenen eş zamanlı saldırıları gerekçe gösteren Myanmar ordusu ve Budist milliyetçiler, kitlesel şiddet eylemleri başlatmıştı.
BM'ye göre, ağustos 2017'den sonra Arakan'daki baskı ve zulümden kaçıp Bangladeş'e sığınanların sayısı 900 bine ulaştı.
Uluslararası insan hakları kuruluşları, yayımladıkları uydu görüntüleriyle yüzlerce köyün yok edildiğini kanıtladı.
Bangladeş, ülkedeki Arakanlı mültecilerin yurtlarına dönüşü için Myanmar ile vardığı anlaşmayı uygulamaktan vazgeçerken, uluslararası medya ve yardım kuruluşlarının Arakan bölgesine girişini ciddi oranda kısıtlayan Myanmar hükümeti ise Arakanlı Müslümanların dönüşlerine ilişkin verdiği sözleri yerine getirmedi.
BM ve uluslararası insan hakları örgütleri, Arakanlı Müslümanlara yönelik şiddeti "etnik temizlik" ya da "soykırım" olarak adlandırıyor.
İnsan hakları örgütleri, Arakanlı Müslümanların güvenli ortam sağlanmadan Myanmar'a dönmelerinin, yeni bir etnik temizlik girişimine yol açacağı endişesini taşıyor.