İstanbul
Libya'nın doğusundaki gayrimeşru silahlı güçlerin lideri Halife Hafter saflarında savaşan yabancı paralı askerler genelde basından uzak tutulsa da sosyal medyadaki paylaşımlar olayın gerçekliğini ortaya koyuyor.
Başkent Trablus'u ele geçirmek için Nisan 2019'da saldırı emri veren Hafter, vadettiği "hızlı ve kesin" zafere aylar geçmesine rağmen ulaşamayınca bölgesel müttefiklerinin desteğiyle yurt dışından paralı askerlerle anlaşmaya başladı.
Hafter, Libya'ya getirdiği Çadlı silahlı isyancı gruplar, Sudan'ın karanlık sicile sahip Cancavid milisleri ya da Rus Wagner Grubundan paralı askerleri medyanın gözünden uzak tutmaya çalışıyor. Ancak sosyal paylaşım sitelerinde yayımlanan görüntüler, Hafter saflarında savaşan yabancı paralı askerleri ifşa ediyor.
Sosyal medyada paylaşılan bir videoda Libyalı silahlı grupların logosunu taşıyan araçların içinde görülen silahlı siyahi Afrikalıların, Libya Arapçası dışında bir dil konuşması dikkati çekiyor.
Sosyal paylaşım sitelerinde, üzerinde Hafter'in resimlerinin bulunduğu savaş araçlarının yanında duran elleri silahlı siyahi Afrikalı paralı askerlerin fotoğrafları ve görüntüleri de yoğun şekilde yer alıyor.
Libya'ya gönderilen Sudanlılar
Birleşmiş Milletler uzmanlar raporu da Libya'da Hafter saflarında savaşan paralı askerler gerçeğini ortaya koymuştu. Raporda, uyrukları, aidiyetleri ve sayılarıyla tespit edilen yabancı paralı askerlerin çoğunun Sudan ve Çad'dan geldikleri vurgulanmıştı.
Sudan'ın başkenti Hartum'da 28 Ocak'ta düzenlenen gösteride de Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) merkezli Black Shield Güvenlik Şirketinin, gençleri güvenlik görevlisi olarak çalışacakları vaadiyle kandırıp, Libya ve Yemen'deki askeri kamplara göndermesi protesto edildi. BAE şirketi ise yaptığı yazılı açıklamayla iddiaları reddetti.
Uluslararası basında Hafter'in Körfez ülkelerinin finansmanıyla Çad, Sudan ve Nijer'den getirdiği paralı askerlerin yanı sıra Rus Wagner Şirketine başvurduğu yönünde haberler yer aldı.
Kremlin "şefinin" paralı askerleri Libya'da
Paralı askerlerle Libya'ya müdahalesi en çok tartışılan grup olan Wagner Şirketi, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'e yakın, Kremlin Sarayı'nın yemek işini yönettiği için "Şef" lakabıyla anılan Yevgeny Prigozhin'e ait.
Bloomberg'in haberinde, Wagner'in Libya'ya yaklaşık 1400 savaşçı getirdiği, ayrıca 25 Rus pilotun Hafter birliklerine eğitim verdiği, Libya semalarında yenilenmiş Rus Sukhoi-22 tipi savaş uçaklarıyla göreve çıktıkları aktarıldı. Ancak henüz Wagner mensubu paralı askerlerin basına yansıyan bir görüntüsü yok.
Bununla birlikte, Ukrayna uyruklu olduğunu söyleyen silahlı kişilerin Libyalılarla konuşurken ve çatışmalarda yaralanan Rus olduğu iddia edilen kişilerin bir evden tahliye edilirken görüntülendiği videolar sosyal medyada yoğun biçimde paylaşıldı.
Libya'nın uluslararası meşruiyete sahip temsilcisi Ulusal Mutabakat Hükümeti de Ekim 2019'da başkentin güneyindeki bir bölgeye düzenledikleri hava saldırısında Wagner Grubuna bağlı yaklaşık 35 paralı askerin öldürüldüğünü açıklamıştı.
Rusça yayın yapan araştırma sitesi Medusa bu bilgiyi doğrulayarak, hayatını kaybeden savaşçıların çoğunun Krasnodar, Sverdlovsk ve Murmansk bölgelerinden geldiğini aktardı. Medusa'nın haberinde, Libya'ya gönderilen Wagner mensubu birçok paralı askerin daha önce Ukrayna'nın doğusundaki Donbas bölgesinde görev yaptığı kaydedildi.
Fransız Le Monde gazetesi, Hafter saflarında savaşan Rus güvenlik şirketi Wagner'e mensup yabancı savaşçıların masraflarını Suudi Arabistan'ın üstlendiğini yazdı.