?>

Tarım ve Orman Bakanlığı taşkınlara karşı yeni sistemleri uygulamaya alıyor

Tarım ve Orman Bakanlığı, özellikle kentsel alanlar, şehirleşme ve iklim değişikliğinin su kaynakları üzerindeki etkilerinden dolayı, akış rejiminde düzensizliklere yol açan taşkın risklerine karşı yeni tedbirler alıyor.

Ekonomi - 2 yıl önce

Ankara
AA muhabirinin Bakanlıktan edindiği bilgiye göre, Devlet Su İşleri (DSİ) Genel Müdürlüğü, taşkınlara karşı bir yandan makine parkını güçlendirirken diğer yandan yeni yatırım ve projelerle önlemlerini artırıyor.
DSİ, taşkın problemi olan havzaları memba ve mansap yönüyle bütüncül olarak etüt ediyor. Ayrıca taşkın ve rüsubat kontrolü için hidrolik yapıların inşası gibi yapısal önlemlerin yanı sıra yapısal olmayan taşkın önleyici tedbirler de devreye alınıyor.
Önlemler kapsamında, taşkın sularını akarsu yatağında tutmaya ya da taşkına maruz kalabilecek sahadan uzaklaştırmaya yönelik yatak düzenlemelerini içerecek şekilde çalışmalar yürütülüyor. Taşkın riski büyük yerleşim yerlerinin membasında suları depolamak maksadıyla taşkın barajları (sel kapanları) ile ilgili planlama ve proje çalışmaları yürütülüyor.
Suyun akış rejimini düzenleyen ve bu sayede yerleşim yerlerini taşkın sularından koruyan sel kapanı ve baraj gibi tesisler yapılıyor. Ayrıca makineli toplu çalışmalarla akarsular ıslah ediliyor.
Yapısal tedbirler kapsamında DSİ tarafından 1954'ten bu yana aralarında barajların da olduğu 10 binin üzerinde taşkın kontrol tesisi inşa edilerek, yaklaşık 20 milyon dekar arazi taşkın zararlarından korundu.

Makine parkına takviye

DSİ'nin makine parkına 2024 yılı sonuna kadar 650 ana grup iş makinesinin dahil edilmesi ve toplam makine sayısının 2 bin 700'e çıkarılması hedefleniyor. Böylece makine parkına son yılların en büyük yatırımı gerçekleştirilmiş olacak.
Akarsulardaki ıslahların, membadan mansaba yan kolları da kapsayacak şekilde bütüncül olarak yapılması ve akarsulara her türlü olumsuz müdahalenin ortadan kaldırılması amacıyla Doğu Karadeniz Havzası'nda seçilen alt havzalarda Taşkın ve Rüsubat Kontrolü Eylem Planı (TRKEP) geliştirildi ve uygulanmaya başlandı. TRKEP aynı zamanda istimlak bedellerinin belirlenmesi ve yeni ihtiyaçların tespit edilmesine yönelik çalışmaları da kapsıyor.

Taşkınlar için mobil uygulama

DSİ tarafından geliştirilen Taşkın Arıza ve Müdahale Mekansal Bilgi Sitemi (TAMBİS) web ve mobil uygulama olarak tasarlandı. Revizyon çalışmaları süren uygulama sayesinde vatandaşlar taşkınları ihbar edebilecek. Bunun yanında uygulama üzerinden geçmiş taşkınlar, işletmeye açılmış taşkın kontrol tesisleri ile akarsu yataklarına yapılan müdahaleler gibi bilgilere ulaşılabilecek.
TÜBİTAK işbirliğinde yürütülen Akım Tahmin ve Havza Optimizasyon Modeli (ATHOM) sayesinde, barajlarda her gün yenilenen meteorolojik ve hidrolojik tahminler ile özellikle taşkın mevsiminde baraj ve mansap güvenliğini sağlayacak şekilde taşkın riskini azaltan optimum işletme politikalarını oluşturma imkanı getirilecek.
Yaygınlaştırma çalışmaları devam eden sistemle pilot havzayla birlikte 5 önemli havzada daha barajlarda ve mansaplarda taşkın riskini azaltan optimum işletme olanağı sağlanacak.
Öte yandan son yıllarda Doğu ve Batı Karadeniz bölgelerinde meydana gelen taşkınlar sonrasında harekete geçilerek acil eylem planları hazırlandı ve projelere hız verildi.
Olası taşkın ve sel durumlarında rüsubat kontrolü için çok sayıda tersip bendi inşa ediliyor. Ayrıca sel sularına karışabilecek odunsu malzemeyi tutmak amacıyla geçirgen tersip bendi olarak nitelendirilen ve "Sel tırmığı" olarak adlandırılan yapılar geliştirildi. 2022 yılında bu yapılar Karadeniz Bölgesi'nde inşa edilmeye başlandı.
Ayrıca yaşanabilecek taşkınlarda rüsubat malzemelerinin yerleşim yerlerine ulaşmadan membada tutulması maksadıyla baraj yüksekliğinde rüsubat depolayacak "Taşıntı barajları" geliştirildi.

Taşkın erken uyarı sistemi

DSİ tarafından Taşkın Erken Uyarı Sistemi (TEUS) geliştirilerek, uygulamaya konuldu. Bu sistemle taşkın riski bulunan yerleşim yerlerinin membasındaki dere yataklarında radar sensörlü seviye gözlem istasyonları kurulmaya başlandı. Yağış havzasını hidrolojik olarak temsil edebilecek ve erken uyarı için gerekli zamanı sağlayabilecek noktalarda devreye alınan sistem, ilk olarak Karadeniz Bölgesi'nde hizmete alındı.
Sistemle dere yataklarındaki su seviyeleri anlık izlenecek, dere yatağındaki suyun takibe alınması gereken seviyeye geldiğinde ilk uyarı sistem operatörüne ulaşacak. İhtiyaç olması halinde operatör tarafından ilgili kamu kurumları ivedilikle bilgilendirilecek.
Deredeki su seviyesinin taşkına sebep olacak duruma gelmesi halinde DSİ tarafından ilgili kamu kurumları bilgilendirilecek.

Yeni gözlem istasyonları yapılıyor

Toplam 191 seviye gözlem istasyonu Trabzon, Giresun, Rize, Gümüşhane, Bayburt, Samsun, Ordu, Sinop ve Artvin'de kurularak işletmeye alındı. Kastamonu, Karabük, Bartın ve Zonguldak'ta 69 istasyonun işletmeye alınması çalışmaların kısa sürede tamamlanması hedefleniyor.
Taşkın erken uyarı sistemlerinin işletilmesinde ve taşkın kontrol tesislerinin planlamasında önemli parametrelerin başında hidrometrik ve meteorolojik gözlem çalışmaları geliyor.
Bu kapsamda DSİ, 1334 Akım Gözlem İstasyonu (AGİ) işletiyor. Bunların 910'u anlık izlenebiliyor. DSİ'nin işlettiği 56 meteorolojik gözlem istasyonu, 260 kar gözlem istasyonu (46'sı anlık izlenebiliyor) ve 155 sediment alım noktası bulunuyor.
DSİ, 2022'de 146 taşkın ve rüsubat kontrol tesisini faaliyete aldı. Bu tesislerle 204 meskun mahal ile 1963 hektar alanın taşkınlardan korunması amaçlanıyor. Bu yıl 284, gelecek yıl 443 ve 2025 yılında 142 tesisin yapılması planlanıyor. Bu tesislerle 2025 sonu itibarıyla 1174 meskun mahallin taşkınlardan korunması hedefleniyor.
Kaynak: AA
dikGAZETE.com
Haftanın Öne Çıkanları

Başakşehir-Kayaşehir Metro Hattı'nda sanat galerisini andıran istasyon

2023-04-07 11:47 - Kültür Sanat

Çin, Tayvan liderinin ABD ziyaretlerinin ardından Ada çevresinde askeri tatbikata başladı

2023-04-08 19:14 - Dünya

A Milli Kadın Hentbol Takımı'nın hedefi, Dünya Şampiyonası'na katılmak

2023-04-06 19:14 - Spor

Başkentte trafik kazasında şehit olan Jandarma Astsubay Çolak son yolculuğuna uğurlandı

2023-04-08 15:17 - Gündem

Doğu'da 3 ilde kar yağışı etkili oluyor

2023-04-07 00:17 - Gündem

Türkiye Aile Destek Programı kapsamında 4,4 milyar lira ödeme yapılacak

2023-04-12 17:15 - Ekonomi

Mısır Dışişleri Bakanı Şukri, yarın Türkiye'ye resmi ziyarette bulunacak

2023-04-12 12:22 - Dünya

AB'nin Çin mesaisi yoğunlaşıyor

2023-04-11 14:57 - Dünya

Türkiye'nin sıfır atık serüveni kitap oldu

2023-04-06 11:52 - Gündem

Deprem çadırını tek katlı betonarme yapının üstüne kurdular

2023-04-06 11:47 - Çevre-Hayat

İlgili Haberler

Bitcoin Trump'ın 'stratejik kripto rezervi' açıklamasıyla yükseldi

22:17 - Ekonomi

Hyundai, Türkiye'de gelecek yıl elektrikli otomobil üretimine başlıyor

19:22 - Ekonomi

Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı'dan şap hastalığına karşı aşı kampanyasına katılım daveti

18:12 - Ekonomi

Trabzon'da ramazanda balığa talep arttı

16:37 - Ekonomi

TKDK'den Ankara'daki çevre dostu tarım tedbirlerine hibe

14:53 - Ekonomi

Günün Manşetleri

İdlib'de enkaz haline gelen ilçede toplu iftar programı

01:27 - Dünya

Sakarya'da gençler ve çocuklar, Yeşilay Haftası'nda sağlıklı yaşam için gazete dağıttı

01:22 - Gündem

Zelenskiy: Avrupa'da birlik ve beraberlik uzun zamandır görülmemiş bir seviyede

01:17 - Dünya

Netanyahu, Gazze'de ateşkesin ikinci aşamasını müzakere etmeyi reddettiklerini duyurdu

23:43 - Dünya

İsrail medyası: Tel Aviv Gazze'ye karşı savaşı yeniden başlatma planı yapıyor

23:38 - Medya