İstanbul
TCMB Aralık ayı Fiyat Gelişmeleri Raporu'na göre, yıllık enflasyon gıdada belirgin olmak üzere, tüm ana gruplarda geriledi.
Son aylarda taze meyve ve sebzedeki güçlü fiyat artışları aralık ayında yerini sınırlı bir düşüşe bıraktı. Bu gelişmenin de etkisiyle gıda grubu aylık enflasyonu önemli ölçüde yavaşladı.
Enerji grubunda fiyat artışı aralık ayında ılımlı seyrini korurken, hizmet grubunda aylık enflasyondaki yavaşlama belirginleşti ve fiyatları düşen ulaştırma hizmetleri grup içinde öne çıktı.
Kiralarda aylık artış zayıflarken, bu gelişmede sözleşme yenileme oranındaki mevsimsel azalışın yanı sıra sözleşmelerdeki artış oranının yavaşlaması da etkili oldu.
Rapora göre, aralık ayında temel mal enflasyonu düşük seyretmeye devam etti.
Dayanıklı mal fiyat artışının bir miktar güçlenmesi, temel mal grubu aylık enflasyonunda daha olumlu bir görünümün önüne geçti.
Buna göre, dayanıklı mal alt grubunda, otomobil fiyatları yatay seyrederken, beyaz eşya kalemi aralık ayında da belirgin fiyat artışıyla dikkati çekti.
Üretici fiyatlarındaki ılımlı seyir bu dönemde devam etti. Bu görünüm altında, B ve C göstergelerinde mevsim etkilerinden arındırılmış aylık artışlar zayıflarken, tüketici enflasyonu ana eğilimindeki yavaşlama sürdü.
Aralık ayında tüketici fiyatları yüzde 1,03 yükselirken, yıllık enflasyon 2,71 puan azalarak yüzde 44,38 seviyesine geriledi.
Mevsimsellikten arındırılmış verilerle incelendiğinde, tüketici fiyatlarında aylık artışın önceki aya kıyasla yavaşladığı izlendi.
B endeksinin yıllık değişim oranı 1,74 puan azalarak yüzde 43,94 olurken, C endeksinin yıllık değişim oranı 1,79 puan düşüşle yüzde 45,34 olarak gerçekleşti. Yıllık tüketici enflasyonuna katkılar incelendiğinde, gıda, hizmet, temel mal, enerji ve alkol-tütün-altın gruplarının katkıları bir önceki aya kıyasla sırasıyla 1,10, 0,77, 0,44, 0,34 ve 0,06 puan azaldı.
Mevsimsellikten arındırılmış verilerle, aylık artışlar bir önceki aya kıyasla B ve C göstergelerinde azalış kaydetti.
Rapora göre, fiyat artışları, B endeksini oluşturan gruplardan temel mal ve hizmetlerde gerilerken, işlenmiş gıdada ise bir miktar yükseldi. TCMB bünyesinde takip edilen göstergeler, aralık ayında enflasyonun ana eğiliminde düşüşe işaret etti.
Yıllık enflasyon kirada daha belirgin olmak üzere tüm alt gruplarda geriledi
Hizmet grubu yıllık enflasyonu aralık ayında 2,16 puan azaldı ve yılı yüzde 65,73 düzeyinde tamamladı. Yıllık enflasyon kirada daha belirgin olmak üzere tüm alt gruplarda geriledi.
Hizmet grubu aylık fiyat artışında önceki iki ayda gerçekleşen yavaşlama bu dönemde yüzde 1,05 ile belirginleşerek devam etti.
Aylık bazda kira grubu enflasyonu sözleşme yenileme oranındaki mevsimsel düşüşün yanı sıra sözleşmelerdeki artış oranının yavaşlamasıyla yüzde 2,89'a geriledi ve böylece Şubat 2023'ten bu yana en düşük aylık artış oranını kaydetti.
Rapora göre, kira dışındaki hizmetlerde de aylık enflasyon yüzde 0,52 ile oldukça düşük seyretti.
Lokanta-otel alt grubunda yemek hizmetleri enflasyonu bir önceki aya kıyasla bir miktar yükselirken, konaklama fiyatlarında düşüş gözlendi, böylece grup aylık enflasyonu yüzde 1,35 ile düşük bir seyir izledi.
Aralık ayında ulaştırma hizmetleri fiyatlarında (yüzde -3,02) düşüş görülürken, haberleşme alt grubu aylık fiyat artışında (yüzde 1,44) sabit telefonla yapılan görüşme ile internet ücretlerindeki yükselişler etkili oldu.
Bu dönemde diğer hizmetler grubunda fiyat artışı yüzde 0,71 ile ılımlı seyretti. Aralık ayında, temel mal grubu yıllık enflasyonu 1,47 puanlık düşüşle yüzde 27,43 seviyesine geriledi.
Aylık olarak temel mal enflasyonu düşük seyretmeye devam etti
Aylık olarak temel mal enflasyonu düşük seyretmeye devam etti. Bu dönemde, dayanıklı mal fiyatları yüzde 1,62 artarken, grup yıllık enflasyonu 1,38 puan gerileyerek yüzde 22,46 oldu.
Alt kalemler bazında, beyaz eşya öncülüğünde elektrikli ve elektriksiz aletler fiyatları belirgin oranda yükselirken, mobilya fiyatlarında görece daha sınırlı bir artış gözlendi. Otomobil fiyatları ise bu dönemde yatay seyretti.
Giyim ve ayakkabı grubu fiyatları aralık ayında da mevsimsel etkiler ile gerilerken, bu grupta yıllık enflasyon 0,95 puanlık artışla yüzde 31,67 olarak gerçekleşti.
Diğer temel mallarda fiyat artışı yüzde 1,56 ile önceki aya kıyasla yavaşladı. Enerji fiyatları aralık ayında yüzde 0,65 artarken, grup yıllık enflasyonu 2,97 puan düşerek yüzde 43,11 oldu.
Uluslararası petrol fiyatlarındaki gelişmelerin katkısıyla akaryakıt fiyatları ılımlı bir şekilde yükseldi. Katı yakıt ve tüp gaz fiyatları ise aylık bazda sırasıyla yüzde 3,04 ve yüzde 0,27 artış kaydetti.
Gıda ve alkolsüz içecekler grubu fiyatları aralık ayında yüzde 1,29 artarken, yıllık enflasyon 4,99 puan düşerek yüzde 43,5'e geriledi.
Yıllık enflasyon işlenmemiş gıda grubunda 9,50 puan azalarak yüzde 50,29 seviyesinde gerçekleşirken, işlenmiş gıda grubunda 1,43 puan gerileyerek yüzde 37,67 oldu.
Aralık ayında işlenmemiş gıda grubu fiyatlarındaki ılımlı artışta (yüzde 0,86), taze meyve ve sebzede geçen iki ayda gözlenen güçlü fiyat artışlarının yerini düşüşe bırakması ana belirleyici olurken, yumurta fiyatları artmaya devam etti.
İşlenmiş gıda fiyatlarının artışı yüzde 1,71 ile bir önceki aya kıyasla yükselirken, bu gelişmede bazı tahıl ürünleri ile uluslararası emtia fiyat artışlarından da etkilenen katı-sıvı yağ, şekerleme-çikolata, kakao ve kahve gibi kalemlerin etkisi öne çıktı.
Yurt içi üretici fiyatları aralık ayında yüzde 0,40 artarken, yıllık enflasyon 0,95 puan düşerek yılı yüzde 28,52 seviyesinde tamamladı.
Bu dönemde ana sanayi grupları itibarıyla dayanıklı ve dayanıksız tüketim malı gruplarındaki fiyat artışı sırasıyla yüzde 1,41 ve yüzde 1,48 olurken, enerji fiyatları (yüzde -3,37) düşüş gösterdi.
Ara malları ise yüzde 0,64 ile ılımlı bir artış kaydetti.
Kaynak: AA