İSTANBUL - ANDAÇ HONGUR
Uzmanlar, velilerin eğitim döneminde çocuklarının teknolojik aletleri kullanımını yasaklayarak, yarıyıl tatilinde ise sonsuz kullanım hakkı vermesinin sakıncalarına işaret ederek, kuralların dönemlere bağlı olarak değil, ihtiyaçlar doğrultusunda ve tutarsızlık gösterilmeden uygulanması gerektiği konusunda uyarıda bulunuyor.
Uzmanlarca yaş gruplarına göre çocukların teknolojik araçlarla geçirebileceği süreler, "0-2 yaş arası hiç ekranla tanışmasın", "3-6 yaş günde 30 dakika", "ilköğretimde 45 dakika", "orta öğretimde 1 saat" ve "lise çağında 2 saat" şeklinde açıklanıyor.
Bu sürelere bakıldığında çocuklara okul döneminde de teknolojik araçlarla zaman geçirebileceği optimum süre verildiği görülüyor. Ancak çocukların eğitim dönemi boyunca cihazlardan yoksun bırakılıp, tatilde sonsuz izinle kullanmasının yanlış olduğu belirtiliyor.
Yeşilay Genel Başkanı ve Çocuk ve Ergen Psikiyatristi Prof. Dr. Mücahit Öztürk, AA muhabirinin sorularını yanıtlarken, bazı velilerin, ebeveynlerin çocuklarının yaptığı veya yapmadığı davranışları, tutumları için uygulanma noktasında bazı kurallar koyduğunu ve bunlara uyulmasını beklediğini dile getirdi.
Bazı kuralların çocuklara zor, bazı kuralların da çok kolay gelebildiğini; kolay olanların kolay alışıldığı için çok sorun teşkil etmediğini veya ayrı bir uygulama yöntemine gerek kalmadığını anlatan Öztürk, zor kuralların çocuklar açısından zorlayıcı olabildiğini, ancak anne-babanın doğruları olduğu için bu kuralların uygulanmasında ödül, uygulanmaması halinde ceza sistemi öngörüldüğünü, amacın da ödül verdikçe davranışın devamını sağlamak olduğunu söyledi.
Öztürk, olumlu davranışın veya verilen bir görevin yerine getirilmesini, sıklığını pekiştirmek için verilen ödülün nicelik, nitelik ve sıklık bakımından ele alınması gerektiğine işaret ederek, "Her ödül olumlu davranışı pekiştirmez, pekiştirmediği gibi farklı olumsuz sonuçlara da yol açabilir. Birçok aile dönem boyunca okuldan, derslerinden kopmaması için çocuklarını bilgisayar, tablet gibi araçlardan uzak tutmaya çalıştı. Artık yarıyıl tatili başlayınca da çocuklar ve anneler kendilerine göre bilgisayarla, telefonla, oyunlarla, tabletlerle çok fazla vakit geçirmeyi haklı gördüler, görmeye başladılar. Burada anne-baba da tatil olmasından ve okul ödevi gibi bir sorumluluğun olmamasından kaynaklı olarak bu ödül sistemini çok masum görebiliyorlar. Ama baştan bu yana yanılmış olan bir durum var. Çocukları teknolojiden uzak tutmak ve birden bir sanal dünyaya atmak çok büyük bir yanlış." diye konuştu.
"En büyük yanlışlardan biri, ani kısıtlamalar getirilmesi"Biruni Üniversite Hastanesi'nden Uzman Psikolog Pınar Hocaoğlu da kısıtlama getirilmeden kullanılan teknolojik araçların ergenlere ciddi zararları olabildiğine işaret ederek, bu zararları "fiziksel sağlığın bozulması", "şiddet eğilimi", "insan ilişkilerine olumsuz yansımalar", "beslenmenin bozulması", "yanlış rol model seçilmesi" ve "dürtü kontrolünün sağlanamaması", "gittikçe sabırsızlaşan ve tahammülsüzleşen çocuklar" şeklinde sıraladı.
İnternet çağında çocukları ve ergenleri tamamen bu ortamdan soyutlamanın mümkün olmadığını belirten Hocaoğlu, internet, bilgisayar veya oyunların sadece bir eğlence aracı olmanın çok ötesinde amaçlara hizmet ettiğini, eğlencenin yanı sıra çocuklar için sosyalleşme, beceri kazanma, günceli takip edebilme araçları olduğunu anlattı.
Hocaoğlu, günümüzde teknoloji kullanımının erken yaşlarda başlaması nedeniyle ailelerin getirmesi gereken sınırlamaların teknoloji kullanımının başlamasıyla oluşturulması gerektiğini vurgulayarak, şöyle devam etti:
"Yapılan en büyük yanlışlardan biri, çocukların sınav dönemi, yaşadıkları akademik düşüşler ya da evdeki sorumluluklarını yerine getirememe gibi nedenlere bağlı ani kısıtlamalar getirilmesidir. Kurallar ve sınırlar dönemlere bağlı değil, en başından ihtiyaçlar doğrultusunda ve tutarsızlık gösterilmeden uygulanmalıdır. Koyulan kurallar ve sınırlarda anne ve babalar aynı dili konuşmalı ve bu kurallar konusunda kararlı durmalı, istisnalar yapılmamalıdır. ‘Bugünlük yapsın yarın dikkat eder’, ‘ Aman canım şimdi tatil istediği kadar oynasın’ gibi söylemler kuralın değişkenliğinin sorgulanmasına ve çocuğun kafasının karışmasına neden olmaktadır."