Ankara
The Guardian gazetesi, Tel Aviv merkezli "+972" isimli internet sitesi ve Local Call yayın organıyla yaptığı ortak çalışmayla İsrail askeri istihbaratının veri tabanına ulaştı.
İsrail'in, 7 Ekim 2023'ten beri gözaltına aldığı 197 Filistinli gazeteciden 50’si hala hapiste
İsrail'in kendi verileriyle sivil alıkoymaların boyutunun gözler önüne serilirken, veriler İsrail'in Gazze'de alıkoyduğu insanların dörtte üçünün sivil olduğunu gösterdi.
Gazze'de alıkonulan her dört kişiden sadece birinin İsrail askeri istihbaratı tarafından "savaşçı" olarak tanımlandığı veriler, İsrail'deki hapishanelerde suçlama ya da yargılama olmaksızın tutulan Filistinlilerin büyük çoğunluğunun sivillerden oluştuğunu bir kez daha kanıtladı.
Verilere göre, alıkonulan siviller arasında sağlık çalışanları, öğretmenler, memurlar, medya çalışanları, yazarlar, hastalar, engelliler ve çocuklar da bulunuyor.
Bu kişilerin arasında altı hafta boyunca hapiste tutulan 82 yaşındaki Alzheimer hastası bir kadın ve 53 gün sonra serbest bırakıldığında çocuklarını sokaklarda dilenirken bulan bir anne de yer alıyor.
Sde Teiman gözaltı merkezinde görev yapan bir asker ise burada tutulan hasta, engelli ve yaşlı Filistinli sayısının çokluğu sebebiyle "yaşlılar hapishanesi" olarak adlandırılan hangarların olduğunu belirtti.
Yaşlı ve ağır hasta insanların toplu olarak alıkonulduğunu anlatan asker, tekerlekli sandalyede ve bacakları olmayan insanların üsse getirilerek "geriatrik kafes" olarak tanımladığı bir yere gönderildiğini söyledi.
Veri tabanında mayıs ayı itibarıyla İsrail'in suçlama ya da yargılama olmaksızın süresiz hapis cezasına olanak tanıyan "yasa dışı savaşçılar" yasası kapsamında alıkoyduğu 6 bin kişi var ve bunlardan sadece 1450'sinin dosyalarında "tutuklu" ibaresi bulunuyor. Bu "tutuklu" sayısı, 7 Ekim 2023'ten bu yana "militan bağlantıları" olduğu şüphesiyle İsrail hapishanelerinde tutulan Gazzeli Filistinlilerin sadece dörtte birine denk geliyor.
İsrail hapishanelerinde tutulan yüzlerce sivili temsil eden Gazze merkezli Al Mezan İnsan Hakları Merkezinin Direktör Yardımcısı Samir Zaqout, "Alıkonulanlar arasındaki sivillerin oranının İsrail'in kendi rakamlarının gösterdiğinden bile daha yüksek olduğuna inanıyoruz." ifadesini kullandı.
Öte yandan, İsrail ordusu alıkonulan 2 binden fazla sivilin "militan faaliyetlerle" bağlantılarının bulunamaması üzerine Gazze'ye geri gönderildiğini belirtirken, veri tabanında bulunan mayıs ayına ilişkin sayıları ise reddetmedi.
82 yaşındaki Alzheimer hastası kadın 6 hafta tutuldu
Aralık 2023'te Gazze'de kadın bakıcısıyla kaçırılan ve 6 hafta boyunca İsrail'de tutulan 82 yaşındaki Alzheimer hastası Fahamiya al-Khalidi'nin alıkonulduğundaki durumunu Anatot gözaltı merkezinde kendisini tedavi eden doktor anlattı.
İsmi paylaşılmayan doktor, gözaltı merkezinde bir çite çarparak yaralanan al-Khalidi'yi tedavi ettiğini belirterek, 82 yaşındaki kadının merkezde kaldığı sürede kafası karışık olduğunu, yaşını hatırlayamadığını ve hala Gazze'de olduğunu düşündüğünü aktardı.
Topallayarak yürüyen yaşlı kadının, yaşı ve sağlık durumuna rağmen "yasa dışı savaşçı" olarak sınıflandırıldığını belirten doktor, "Bu tanımlamanın kullanılma şekli delilik." ifadesini kullandı.
İsrail ordusu ise al-Khalidi'nin gözaltının uygun olmadığını ve "yerel, münferit bir muhakeme hatasının sonucu" olduğunu iddia etti.
Düşük yapan, emziren ve çocuklarına tek başına bakan anneler gözaltına alınıyor
Al-Khalidi'yi tedavi eden doktor ayrıca, düşük yaptıktan sonra ağır kanaması olan bir kadını ve bebeğinden ayrı kalmış emziren bir anneyi de tedavi ettiğini söyledi.
Al-Khalidi ile tutulan 40 yaşındaki Abeer Ghaban, 2023 Aralık'ta İsrail kontrol noktasında alıkonulduğunu ve 10 yaşındaki kızı ve 9 ile 7 yaşlarındaki oğullarından ayrı düştüğünü anlattı.
Çocuklarını tek başına büyüten Ghaban, serbest bırakıldığında onları sokakta dilenirken bulduğunu belirterek, "Hayattaydılar ama 53 gün boyunca bensiz ne halde olduklarını görmek beni yıktı." dedi.
Ghaban, İsrail yetkililerinin eşini başka bir kişiyle karıştırıp alıkoyduğunu, bir polisin fotoğrafları karşılaştırdıktan sonra hatasını kabul ettiğini ancak altı hafta daha hapiste tutulduğunu söyledi.
Anneler gözaltına alınan çocuklarına ulaşamıyor
Nesreen Deifallah, 3 Aralık 2024'te yiyecek bir şeyler bulmak için evden ayrılan ve bir daha eve dönmeyen 16 yaşındaki oğlu Moatasem'i aylarca aradığını, hatta hastane morglarındaki cesetleri kontrol ettiğini anlattı.
Ağustosta serbest bırakılan bir kişinin kendisine Moatasem ile tutulduğunu söylemesi ardından bayıldığını söyleyen Deifallah, hayatta olsa da hasta olduğunu öğrendiği çocuğunun nerede olduğunu teyit edemediğini aktardı.
"Koz" olarak tutulan Filistinli siviller
Askeri bir tesiste görevli bir İsrailli, askerlerin Hamas'la bağlantısı bile olmayan sivillerin serbest bırakılmasına genellikle karşı çıktığını ve sivilleri "esir pazarlıklarında koz olarak" süresiz tutmak istediklerini belirtti.
Han Yunus kentinde toplu alıkoyma operasyonlarını yöneten İsrailli bir subay, askerlerin "7 Ekim'de İsrail'e giren biri ile Han Yunus'taki su idaresinde çalışan biri arasında hiçbir fark görmediğini" itiraf etti.
Diğer yandan, İsrail'de, 7 Ekim 2023'ten sonra Gazze'de alıkonulan hiç kimse için duruşma yapılmadı.