Trump'ın Asya turuna 'Kuzey Kore' damgasını vuracak

WASHINGTON (AA) - HAKAN ÇOPUR - Asya turuna başlayan ABD Başkanı Donald Trump'ın temaslarında, "Kuzey Kore'nin nükleer programının engellenmesiyle ilgili diplomatik çabaların" öne çıkması bekleniyor.

Eski ABD Başkanı George H. W. Bush'un 1992'deki turundan sonraki en uzun Asya turuna çıkan Trump, bugün Japonya ile başlayan 13 günlük turunda, 7-8 Kasım'da Güney Kore'yi, 8-9 Kasım'da Çin'i, 10-12 Kasım'da Vietnam'ı ve 12-13 Kasım'da Filipinler'i ziyaret edecek.

Göreve geldiği günden itibaren dış politikada Kuzey Kore ve İran odaklı "agresif çizgi" takip eden Trump, Asya turuyla Kuzey Kore karşısında daha güçlü uluslararası kararlılık sergilemek istiyor.

Hemen her hafta Kuzey Kore konusunda telefon görüşmesi yaptığı Japonya Başbakanı Şinzo Abe ile bugün yüz yüze görüşecek Trump'ın, bir kez daha "Pyongyang tehdidine karşı güçlü askeri ve siyasi güvenceler vermesi" bekleniyor.

Başkan olarak yaptığı ilk Japonya ziyaretinde Abe ile golf oynayıp biftek yiyecek olan Trump'ın diplomatik görüşmelerde "Pyongyang'a karşı askeri duruşu daha güçlü kılacak" adımları masaya yatıracağı belirtiliyor.

Abe ile yakın arkadaşlığı bilinen Trump'ı, daha sonra geçeceği Güney Kore'de ise biraz daha "mesafeli" bir lider karşılayacak.

Her ne kadar ABD ile uyumlu çizgide bulunsa da kısa süre önce devlet başkanlığı koltuğuna oturan Moon Jae-in, Trump'ın aksine "Pyongyang ile uygun koşullar altında diplomatik müzakerelere açık olduğunu" dile getiren bir isim olarak biliniyor.

Ancak Trump'ın, Seul'de de Tokyo'daki mesajlarına benzer diplomatik güvencelerle "Kuzey Kore'ye karşı ortak duruşu" öne çıkaracağı ve Moon ile güçlü müttefiklik mesajını vereceği kaydediliyor. Yine de ABD kamuoyunda, 20 Ocak'tan bu yana yeni Seul büyükelçisini atayamamış bir ABD Başkanı olarak Trump'ı zor bir ziyaretin beklediği yorumları yapılıyor.

Trump'ın Kuzey Kore diplomasisindeki en önemli durağının 8 Kasım'da ineceği Pekin olacağı ve Trump-Şi Cinping görüşmesinin kilit önem taşıyacağı ifade ediliyor.

Pyongyang yönetimi üzerindeki etkisi bilinen Pekin'den "daha fazla etkinlik" bekleyen Trump, Çin Devlet Başkanı Şi ile kurduğu iyi ikili ilişkiler ölçeğinde Kuzey Kore üzerinde daha güçlü baskı oluşturulmasını talep edecek. Bu bakımdan siyasi liderliğini biraz daha güçlendirmiş Şi ile yapacağı görüşmeye büyük önem veren Trump'ın, bu görüşmeden somut çıktılar elde etmeye çalışacağı vurgulanıyor.

Ancak Güney Çin Denizi eksenli anlaşmazlıklar, Çin'in rahatsız olduğu THAAD sistemi ve ticari ilişkilerdeki sorun alanları, Pekin'in Trump'a istediğini hemen vermeyeceği yorumlarına sebep oluyor.

Trump'ın diplomasi trafiğinde en merak edilen temaslardan biri de kuşkusuz Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile muhtemel görüşmesi olacak.

Vietnam'ın Danang kentinde 10 Kasım'da yapılacak Asya-Pasifik Ekonomik İşbirliği (APEC) Zirvesi'ne katılması beklenen Trump'ın, zirveye gelecek Putin ile burada bir görüşme yapmasına güçlü olasılık gözüyle bakılıyor.

Beyaz Saray'ın ardından Kremlin'in de "görüşme olabilir" şeklinde açıklama yapması, görüşme için Washington-Moskova hattındaki arka kapı diplomasisinin işlediği yorumlarına neden oldu.

Asya turuna çıkmadan önce "Putin ile görüşebilirim, bize Kuzey Kore konusunda yardımcı olabilir" açıklamasında bulunan Trump'ın, muhtemel Putin görüşmesinde Kuzey Kore dışında ABD-Rusya ilişkilerini ilgilendiren birçok konuyu gündeme getirmesi bekleniyor.

Vietnam'dan sonra Asya turunun son durağı Filipinler'e 12 Kasım'da gidecek Trump, başkent Manila'da Devlet Başkanı Rodrigo Duterte ile bir araya gelecek.

Ancak Trump, insan hakları konularındaki uygulamaları dolayısıyla uluslararası kamuoyunda tartışmalara neden olan Duterte ile görüşecek olması sebebiyle özellikle Washington'da eleştirilere maruz kaldı.

Birçok açıklamasında ABD'yi sert sözlerle eleştiren Duterte ile görüşmesinin sonuçları merakla beklenen Trump, Manila'da ayrıca Güneydoğu Asya Uluslar Birliği (ASEAN) Zirvesi'ne katılarak ABD'nin bölgeye bakışını anlatacak.