Ankara
Türk boğazlarındaki sistemlerin, yerli ve milli yazılımla çalışmasına yönelik projede sona gelindi. Geçici kabulüne başlanan ve yıl sonunda tamamlanacak projeyle boğazlardaki tüm altyapı millileştirilecek ve bu alanda yabancı bağımlılığı ortadan kalkacak.
25 Haziran Denizciler Günü dolayısıyla Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığından alınan bilgiye göre, Türkiye'de uluslararası standartlarda eğitim veren ve Bakanlıkça yetkilendirilen 100 eğitim kurumu ve dünya denizlerindeki gemilerde hizmet etmeye hazır 151 bin 594 aktif gemi adamı bulunuyor.
Denizcilik alanında eğitim veren 6 meslek lisesi, proje okul olarak belirlenirken, bu okullardan mezun olan öğrenciler, İngilizce ağırlıklı program sayesinde yabancı gemilerde tercih edilebilirliklerini sağlayacak mesleki bilgi düzeyine sahip olacaklar.
Cumhuriyetin 100'üncü kuruluş yılı olan 2023'e kadar 1 milyon vatandaşa denizcilik kültürünü aşılamak amacıyla Bakanlıkça amatör denizcilikle ilgili temel eğitim programı yürütülüyor.
Türk boğazlarındaki sistem ve yazılımlar millileştiriliyor
2003'te Türk boğazlarında, 2016'da İzmit Körfezi'nde, 2018'de İzmir Körfezi'nde ve 2019'da Mersin'de hizmete alınan sistemler ve yazılımlar, yabancı firmalar tarafından geliştirildi.
HAVELSAN'a 2017'de ihale edilen Türk Boğazları Gemi Trafik Hizmetleri Sistem Yükseltmesi ve İlavesi Projesi ile milli yazılım çalışması tamamlanma aşamasında gelindi. Geçici kabulüne başlanan ve yıl sonunda tamamlanacak projeyle tüm altyapı millileştirilecek. Bu alanda teknolojik bağımsızlık sağlanacak ve yabancı bağımlılığı ortadan kalkacak.
Yerli ve milli yazılım, Türk boğazlarından sonra Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti ve Doğu Akdeniz'i kapsayacak "Doğu Akdeniz Gemi Trafik Hizmetleri Projesi" için de kullanılacak.
Türk Boğazları Gemi Trafik Hizmetleri Sistemi'ni bir adım daha ileriye taşıyarak Marmara Denizi'nin tamamının gemi trafik hizmetleri kapsamına alınması amacıyla da çalışmalara başlandı. Mevcut sisteme ilave edilecek 5 trafik gözetleme istasyonu vasıtasıyla iki yeni hizmet sahası daha oluşturulacak. Çalışmayla Türk boğazlarının tamamını kapsayan gemi trafik hizmetleri sistemine sahip olunacak.
Sistemin kontrol ve yönetimi, Tekirdağ Marmara Ereğlisi'ndeki Ulusal Deniz Emniyeti Merkezi'nde kurulacak birim tarafından sağlanacak.
Türkiye, Uluslararası Denizcilik Örgütü tarafından atfedilen bayrak devleti sorumluluğu gereği Türk bayrağı taşıyan gemilere, ön sörvey denetimleri adı altında kontroller gerçekleştiriyor.
Geçtiğimiz yıllarda 1700 civarında gerçekleşen toplam denetim sayısı, Kovid-19 salgını nedeniyle uluslararası sefer yapan Türk bayraklı gemilere yönelik olarak 931 ön sörvey, kabotaj seferi yapan gemilere ise 179 program dışı denetim olmak üzere toplam 1110 olarak gerçekleşti.
Türk bayraklı gemiler, Paris MoU limanlarında daha seyrek periyotlarda denetime tutulma hakkı kazanırken, gemilerin limanlarda ticari faaliyetlerinde gecikmelere sebep olabilecek şekilde gereksiz bekletilmelerinin önüne geçildi.
20 liman "yeşil liman"
Yeşil Liman Sertifika Programı kapsamında 20 liman tesisi, yeşil liman olarak faaliyet gösterirken 6 liman tesisinin başvurusu değerlendiriliyor.
"Yat Limanlarında Güneş Enerjisi Sistemi Kurulması Projesi"nin hayata geçirilmesi çalışmaları sürüyor.
Konteyner elleçleme sayısı 4,5 kattan fazla arttı
Limanlarda elleçlenen yük miktarı 2003'te 190 milyon tonken, 2020'de 496 milyon ton olarak gerçekleşti.
Aynı dönemde konteyner elleçleme sayısı 11,6 milyona ulaşarak 4,5 kattan fazla arttı.
Kabotaj hattındaki yük taşımacılığı 59 milyon tona ulaştı, yolcu taşımacılığı ise Kovid-19 salgını tedbirleri nedeniyle 2020'de 89 milyon yolcuya geriledi. Kabotajda 10,9 milyon araç taşındı.
Ülkenin toplam dış ticareti içinde deniz yolunun payı 2003'te 57 milyar dolarken 2020'de 215,8 milyar dolara yükseldi.
Denizciliğe 8,6 milyar liralık ÖTV desteği sağlandı
Kabotaj hattında çalışan yük ve yolcu gemilerinin, ticari yatların, hizmet ve balıkçı gemilerinin kullandıkları akaryakıt üzerinden alınan ÖTV'ye son verildi. Bugüne kadar denizciliğe 8,6 milyar liralık ÖTV desteği sağlandı.
Çevre ve görüntü kirliliğine neden olan batık gemilerin kaldırılması kapsamda yarı batık durumdaki 118 gemi bulunduğu yerden kaldırılarak sorun olmaktan çıkarıldı. Temmuz 2020'den bu yana ise 7 gemi aynı kapsamda işlem gördü, 39 gemiyle ilgili çalışmalar devam ediyor.
Türk sahipli ancak yabancı bayraklı olan yatların Türk bayrağına geçişi için yapılan düzenleme sonucunda bugüne kadar 7 bin 920 tekne Türk bayrağı çekti.
Denizcilik alanında genel iş birliğine ilişkin ikili anlaşmalara eklenen Küba, denizcilik anlaşması imzalanan 47'nci ülke oldu.
Türkiye'nin, Gemi Adamlarının Eğitim Belgelendirme ve Vardiya Tutma Standartları Hakkında Uluslararası Sözleşme kapsamında protokol imzaladığı ülke sayısı, geçen yıl Danimarka, Hong Kong ve Norveç ile yapılan protokollerle 35'e yükseldi.
Kaynak: AA