Türkiye'de lösemi tedavisinde başarı oranları artıyor

Ankara'da Bin Gönüllüden Biri Sen Ol Derneği (BİNSENDER) tarafından düzenlenen "3. Erişkin Lösemi Hastaları Günü" etkinliği, Gençlik Parkı Kültür Merkezi'nde gerçekleştirildi.

Program öncesinde basın mensuplarının sorularını cevaplayan Dernek Başkanı Çiğdem Kuzucu, 10 Aralık "Erişkin Lösemi Hastaları Günü" dolayısıyla bir araya geldiklerini, amaçlarının yetişkin hastaların sesini duyurmak ve farkındalığı artırmak olduğunu söyledi.

Lösemiden kaybettiği oğlu Erdi Berkay Gülmez'in doğum günü olan 10 Aralık tarihini lösemi hastalarına umut olmak için seçtiklerini dile getiren Kuzucu, dernek faaliyetleri hakkında bilgi verdi.

Kanser tedavisinde kök hücre bağışının önemine değinen Kuzucu, "Sağlıklı olan 18-35 yaş aralığındaki herkesi kök hücre bağışçısı olmaya davet ediyoruz. Kök hücre bağışı hastalar için çok önemli, genetik ikizlerini buluyorlar. Bu bağışla birinin kahramanı oluyor, bir annenin ve babanın sürekli duasında kalıyorsunuz. Lütfen kesin kararlıysanız kök hücre bağışçısı olun." çağrısında bulundu.

Hematoloji Uzmanı Prof. Dr. Hakan İsmail Sarı ise sağlık alanındaki dönüşümlerin lösemideki tanı ve tedaviye etkisine ilişkin, "Lösemide uzun süredir herkesin bildiği tedavi yöntemi olan kemoterapi vardı. Artık uzun vadede şu an farklı tedavilerden bahsediyoruz. Lösemi tek bir hastalık değil, hastalık tipleri ve alt tiplerine yönelik çok farklı tedaviler ön plana çıkıyor. Hedef tedaviler, akıllı moleküller, giderek artarak devam eden CAR-T hücreler ve gen tedavileri, bunlar ileride lösemi için kesin çözüm odaklı tedaviler haline dönüşecek." diye konuştu.

Yapay zeka destekli uygulamaların tedaviler için geniş bir veri tabanına ulaşılması noktasında oldukça önemli olduğunu vurgulayan Sarı, şu ifadeleri kullandı:

"Sadece hekimle değil, elinizdeki verilerle hastaya yönelik genetik, moleküler risk gruplarının belirlenmesiyle daha bireyselleştirilmiş tedavi imkanları var. Şu an standart bir yöntem değil ama bununla ilgili oldukça iyi çalışmalar var. O çalışmalarda özellikle kronik lösemilerde (KLL) bu yapay zeka destekli yöntemlerle tedavisi belirlenmiş hastalarda üç yılın sonunda yüzde 100'e yakın hastalıksız sağ kalım oranları mevcut. O yüzden artık bir bilim kurgu olmaktan çıkacak gibi gözüküyor."

Türkiye'nin lösemi tedavisindeki başarısına da değinen Sarı, "Türkiye'de lösemi tedavilerinde başarı oranları arttı. Çünkü destek, hastane, yataklı merkez, nakil merkezi sayısı arttı. Nakilde artık bekleme durumu yok. TÜRKÖK oldukça yüksek oranda bir donör havuzu sağladı. Bu gelişmelerle kalite de arttı." dedi.

Dernek Bilim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Ali İrfan Emre Tekgündüz de bilimsel gelişmelerle hedefe yönelik tedavi seçeneklerinin giderek arttığını söyledi.

Akıllı ilaçların lösemi tedavisinde önemli bir yer edindiğini belirten Tekgündüz, "Bugün kronik lösemilerde günlük sadece ağızdan bir hapla hasta tedavi ediliyor. Eskiden hayal bile edilemezdi. Erişkin yaş grubunda sık rastlanan kronik lenfoid lösemide iki tane hapı 15 aylık bir süre kullanıyorsunuz ve bununla önemli bir grup hastada işlem tamamlanmış oluyor." dedi.

Klasik kemoterapiye göre daha seçici olan akıllı ilaçların buna uygun yan etkilerinin de olduğuna işaret eden Tekgündüz, ilaçlarla hastaların düzenli kontrollerini sürdürürken günlük yaşamlarına devam edebildiklerini ifade etti.

Tekgündüz, Türkiye'de son dönemde, hastaların klinik araştırmalar kapsamında erişebildiği ilaçlarda da büyük gelişmeler yaşandığını belirterek, geri ödeme sisteminin bu ilaçları geniş bir hasta grubuna ücretsiz olarak sunması nedeniyle Türkiye'nin birçok ülkeye kıyasla önde olduğunu söyledi.

Hücresel tedavilerin gücüne değinen Tekgündüz, "Bu alandaki en somut örneklerden biri CAR-T gibi hücresel tedavi. Bu yöntemler bağışıklık sistemini kansere karşı yeniden programlıyor. Son derece başarılı bu tedaviler, hem çocuk hem de erişkin hastalarda kullanılabiliyor." bilgisini verdi.

2023'te kanser teşhisi konulan ve iki kez kök hücre nakli olan Melek Özgenç ise oldukça zor geçen bu süreçte kendisine BİNSENDER'in ve Dernek Başkanı Kuzucu'nun çok destek olduğunu söyledi.

Yozgat'ta yaşayan ve tedavisi için Ankara'ya gelen Şevket Arslan da 2019'da lösemiye yakalandığını belirterek, "Hastalığımı öğrendiğimde 'ben yeneceğim bu hastalığı' dedim. Çok ağır bir süreç geçirdim." dedi.

Konuşmaların ardından program, lösemide tanıdan tedaviye güncel yöntemler, yapay zeka destekli tanı yöntemleri, güvenli ilaç yönetimi, ilaca erişim hakkı ve klinik gelişmelerin ele alındığı, alanında uzman isimlerin katıldığı oturumlarla devam etti.

Kaynak: AA